Türkiye'nin 'ilk iklim davası'nda karar çıktı

DUVAR - Manisa'da Salihli, Saruhanlı ve Gölmarmara ilçelerinin sınırında yer alan, 'Ulusal Öneme Sahip Sulak Alan' tescilli, 'kuş cenneti' olarak bilinen Marmara Gölü'nün yüzde 98,18'i yıllar içinde kurudu. Aralarında nesli tehlike altında olan tepeli pelikan ve karabatak gibi kuşları da barındıran ve 101 farklı türden 20 bin su kuşuna ev sahipliği yapan gölde balıkçılık da bitti, kayıklar karaya oturdu.

Zemininde derin yarıkların oluştuğu göl, bu kez çiftçiler tarafından işgal edildi ve tarım alanı olarak kullanılmaya başlandı. Paylaşım konusunda anlaşamayan çiftçiler arasında arazi kavgaları çıktı, toplam 1 kişi öldü, 2 kişi yaralandı.

TİGEM'E DEVREDİLDİ

Marmara Gölü havzası, su tutana kadar Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)'e tahsis edildi. Kuruyan Marmara Gölü'nün rehabilitasyonu için Manisa Valiliği, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile TİGEM arasında işbirliği protokolü imzalandı. Protokolün ardından göl arazinde TİGEM tarafından tarımsal üretime başlandı. 35 bin dekarlık alanda, buğday ve ayçiçeği yetiştirilmeye başlandı.

KURUYAN GÖLDE BALIKÇILARDAN PARA İSTENDİ

Manisa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ise, gölden geçimini sağlayan S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi'ne, 41 bin 817 TL'si kira olmak üzere, vergi, SGK primi gibi kalemlerle birlikte toplam 322 bin 800 TL'lik borç çıkardı. Borcun 41 bin TL'lik kısmı için 4 Ocak 2022 tarihinde ödeme emri gönderildi.

Bunun üzerine kooperatif adına avukatlar Cem ve Özlem Altıparmak 18 Mart'ta, Manisa 1'inci İdare Mahkemesi'nde iklim davası açtı. İdare Mahkemesi ilk olarak 11 Ağustos'ta, kooperatife gönderilen ödeme emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Mahkeme ardından ödeme emrinin iptali için açılan davada kooperatifi haklı buldu, ödeme emrinin iptaline karar verdi.

BU KEZ TARIMSAL ÜRETİM YARGIDA

Bu kez göldeki tarımsal faaliyetler yargıya taşındı. S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi, Doğa Derneği, Doğal Hayatı Koruma Vakfı, Manisa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma ve Çevre Derneği, Salihli Çevre Derneği, Akhisar Çevre Derneği ve bazı bölge sakinleri, avukatları aracılığıyla Tarım ve Orman Bakanlığı'na karşı "kurumuş gölde tarımsal faaliyet yapıldığı için" Manisa İdare Mahkemesi'nde yeni bir dava açtı. 

ALTIPARMAK: TÜRKİYE'NİN İLK İKLİM DAVASI

Çıkan karara değinen ve DHA'ya konuşan Avukat Cem Altıparmak, "S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi adına açtığımız iptal davası, Türkiye'nin ilk iklim davasıydı. Kuruyan göle rağmen bakanlık, balıkçılardan kira istemişti. İptali için açtığımız davada karar çıktı. Bakanlığın bu işleminin hukuka aykırı olduğu, kurumuş gölden dolayı kira talebinin olamayacağı yönünde mahkeme karar verdi" dedi.

Marmara Gölü'ndeki tarımsal üretimin yargıya taşınması hakkında konuşan Avukat Cem Altıparmak şöyle devam etti:

"Marmara Gölü'ndeki kurumadan kaynaklı problemlerin bir üst aşamaya taşındığı durum yaşandı. Göl, ulusal sulak alan tescilli yani koruma altında bir göl. Uluslararası doğa koruma sözleşmeleriyle korunuyor. Yönetmelikte çok açık bir hüküm var. Bir sulak alan kurumuş olsa dahi bunun rehabilite edilmesi yani eski haline döndürülmesi gerekiyor. Gölü kurutmak yasak. Kurutulan gölün başka amaçla kullanılması da yasak. Yani sırf göl kurudu diye, tarımsal faaliyete başlayamazsınız. Biz bu hukuka aykırılıkları gündeme getirerek dava açtık."

Avukat Altıparmak, gölün hatalı su politikaları yüzünden kuruduğunu söyledi ve sözlerini şöyle tamamladı:

"Bu iş birliği protokolünün, protokole dayanılarak çıkartılan sulak alan komisyonu kararının, koruma sözleşmelerine aykırı olduğunu söylüyoruz. Aynı zamanda gölün insan müdahalesi olmadan, iklim değişikliğiyle ve insan müdahalesi olmadan kuruduğu iddiasını da tartışmaya açıyoruz. Göl 2010'lu yıllardan itibaren kamu idarelerinin hatalı su politikaları nedeniyle göz göre göre kurumuş, kurutulmuştur. Biz bu davada, kamu idarelerinin bu sorumluluğunu bir mahkeme kararına bağlamayı istiyoruz. Bu sorumluluğun gereğini yerine getirerek gölün tam anlamıyla eski haline getirilmesini talep ediyoruz. Bu nedenle tarımsal faaliyetin iptalini, buna yol açan kararların iptalini istiyoruz." (HABER MERKEZİ)