UAD'den İsrail hakkında ek tedbir kararı, Hamas'tan 'yürütme mekanizması' talebi

DUVAR - Uluslararası Adalet Divanı (UAD) İsrail’in Gazze’ye insani yardımların engelsiz ulaştırılmasını sağlamasına ve Filistinlilerin haklarını ihlal etmemesine hükmetti.

AA'nın aktardığına göre, UAD'den 28 Mart Perşembe günü yapılan yazılı açıklamada, Güney Afrika’nın, İsrail aleyhine açtığı soykırım davasında yeni tedbirlere hükmedildiği bildirildi. Kararda İsrail ordusunun Gazze'de acilen ihtiyaç duyulan insani yardımın ulaştırılmasını engellememek dahil, Soykırım Sözleşmesi kapsamında 'korunan grup' olan Filistinlilerin haklarını ihlal etmeyeceğinin güvence altına alınmasını istedi.

'TEDBİRLER DERHAL VE ETKİLİ BİR ŞEKİLDE UYGULANMALI'

Divan kararında, 26 Ocak 2024'ten bu yana 'Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin feci yaşam koşullarının, özellikle Gazze'deki Filistinlilerin gıda ve diğer temel ihtiyaçlardan uzun süreli ve yaygın bir şekilde mahrum bırakılması nedeniyle daha da kötüleştiğinin' gözlemlendiği, Gazze'de kıtlığın risk olmanın ötesine geçerek açık şekilde baş gösterdiği ifade edildi. Kararda, 26 Ocak'taki tedbir kararından bu yana Gazze'deki durumun daha da kötüleştiği ve bunun yeni tedbirlere hükmedilmesini gerekli kıldığı belirtildi.

Uluslararası Adalet Divanı, 26 Ocak'ta verilen tedbir kararının geçerliliğini yeniden teyit ederken, güneydeki 'Refah kenti dahil olmak üzere Gazze Şeridi'nin tamamında geçerli olan tedbirlerin derhal ve etkili bir şekilde uygulanmasını' istedi.

İLK TEDBİR, OY BİRLİĞİ İLE ALINDI

Divan, 'Gazze'deki Filistinlilerin karşılaştığı kötüleşen yaşam koşullarını, özellikle de kıtlık ve açlığın yayılmasını göz önünde bulundurarak' üç yeni tedbire hükmetti.

Buna göre Adalet Divanı, İsrail'den "BM ile tam bir işbirliği içinde, Gazze'deki Filistinlilere gıda, su, elektrik, yakıt, barınma, giyim ve hijyen ihtiyaçlarının yanı sıra tıbbi malzeme ve tıbbi bakım da dahil olmak üzere acilen ihtiyaç duyulan temel hizmetlerin ve insani yardımın kara geçiş noktalarının kapasitesinin ve sayısının artırılması ve gerekli olduğu sürece açık tutulması da dahil olmak üzere, ilgili tüm taraflarca engelsiz bir şekilde sağlanması için gerekli ve etkili tüm tedbirleri gecikmeksizin almasına' hükmetti. Divan'ın ilk tedbiri, İsrail'in atadığı geçici hakim de dahil olmak üzere oybirliği ile alındı.

'FİLİSTİNLİLERİN HAKLARI HİÇBİR ŞEKİLDE İHLAL EDİLMEMELİ'

Divan ikinci tedbir kararında ise İsrail ordusunun Gazze'de ihtiyaç duyulan insani yardımın ulaştırılmasını engellememek dahil olmak üzere, Soykırım Sözleşmesi kapsamında korunan grup olan Gazze’deki Filistinlilerin haklarını hiçbir şekilde ihlal etmemesini istedi. Uluslararası Adalet Divanı, üçüncü tedbir kararında, verilen ek tedbirlere ilişkin İsrail'den aldığı önlemleri bir ay içerisinde Divan'a raporlamasına karar verdi.

İkinci ek tedbire Ugandalı Yargıç Julia Sebutinde ve İsrail'in geçici yargıcı Aharon Barak muhalefet ederken son tedbire ise sadece İsrailli Barak karşı oy kullandı. Divan, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin ateşkese ilişkin talep ettiği tedbirlere ise Hamas'ı kast ederek 'kararın üçüncü kişileri bağlamayacağı' gerekçesiyle hükmedemeyeceğini aktardı.

HAMAS: KARARA BİR YÜRÜTÜME MEKANİZMASI EŞLİK ETMELİ

Hamas da UAD'nin İsrail’in Gazze’ye insani yardımların engelsiz ulaştırılmasını sağlamasına ve Filistinlilerin haklarını ihlal etmemesine ilişkin kararının ardından yazılı açıklama yaptı. Hamas, Divan'ın Gazze'ye yardım girişini öngören kararına, bunları bir an önce hayata geçirme zorunluluğu getirecek uluslararası toplum tarafından dayatılan bir yürütme mekanizmasının eşlik etmesi gerektiğini ifade etti.

"UAD'nin Gazze'ye yardım girişini öngören kararının ölü bir mektup olarak kalmaması için açlığı sivillere karşı bir silah olarak kullanan faşist işgale bu kararı bir an önce hayata geçirme zorunluluğunu getirecek uluslararası toplum tarafından dayatılan bir yürütme mekanizması eşlik etmelidir" denilen Hamas açıklamasında, söz konusu karara rağmen İsrail'İn Filistin halkına yönelik 'acımasız soykırım savaşını' sürdürdüğü belirtildi. Hamas'ın açıklamasında ayrıca şu ifadelere yer verildi: 

"İsrail, tüm uluslararası kararları görmezden gelmeye devam ediyor. Bu davranış, Gazze Şeridi'nde çocuklara ve savunmasız sivillere karşı işlenen tüm suçlara ortak olan ABD yönetiminin kendisine sağladığı kılıf sayesinde bu terör örgütünün hukukun ve sorumluluğun üstündeymiş gibi davrandığını teyit etmektedir."

AF ÖRGÜTÜ: KARAR, TEHDİDİN ARTTIĞINI VURGULUYOR

UAD'nin ek tedbir kararına ilişkin olarak Uluslararası Af Örgütü'nden de yazılı bir açıklama yapıldı. Örgütün X (eski adıyla Twitter) hesabından yapılan açıklamada, "UAD'nin Güney Afrika tarafından başlatılan soykırım davasında aldığı ek tedbir kararları, Divan'ın son kararından bu yana koşulların feci şekilde kötüleşmeye devam ettiğini ve işgal altındaki Gazze'deki Filistinliler için tehdidin arttığını vurguluyor" ifadeleri kullanıldı.

İsrail'in Divan'ın açıkladığı hükümlere uymadığı belirtilen açıklamada, "UAD, Gazze'deki Filistinlilerin artık kıtlıkla karşı karşıya olmadığını, kıtlığın başladığının altını çiziyor" denildi. Açıklamada, Divan hükümlerinin başka ülkelere de mesaj verdiği, tüm ülkelerin UAD kararlarının tamamen uygulandığından emin olması gerektiği vurgulandı.

Ne olmuştu?

Güney Afrika Cumhuriyeti, 6 Mart'ta, Gazzelilerin açlığa mahkum edilmesi sebebiyle UAD'den yeni tedbirlere hükmedilmesi talebinde bulunmuştu. Güney Afrika, '1 milyondan fazla çocuk da dahil Gazze'deki 2,3 milyon Filistinlinin emniyet ve güvenliğinin acilen sağlanması amacıyla' Divan'dan, acil olarak 26 Ocak’ta İsrail aleyhine hükmettiği 6 tedbiri değiştirmesi ve/veya acilen yeni tedbirlere karar vermesini istemişti.

Uluslararası Adalet Divanı, 26 Ocak’ta açıkladığı ilk tedbir kararlarında, İsrail’in Soykırım Sözleşmesi'nin 2. maddesinde tanımlanan fiillerin işlenmemesi için tüm önlemleri almasına, İsrail ordusunun Soykırım Sözleşmesi'nin 2. maddesindeki fiilleri işlemesini engelleyecek önlemleri ivedilikle almasına, Gazze’deki Filistinlilere yönelik soykırım çağrısı yapanları önlemek, engellemek ve cezalandırmak için gereken tüm adımları atmasına, Gazze’deki Filistinlilerin karşılaştığı olumsuz yaşam koşullarını ortadan kaldırmak için ihtiyaç duyulan temel hizmetlere ve insani yardımın sağlanmasını mümkün kılan acil ve etkili önlemleri almasına, Gazze’deki Filistinlilere karşı Soykırım Sözleşmesi'nin ihlalini gösteren delillerin yok edilmesini önlemek ve korunmasını sağlamak için etkili tedbirler almasına ve bu tedbirler hakkında mahkemeye bir rapor sunmasına hükmetmişti.

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)