DUVAR - Kurban Bayramı’nın her yönüyle önemli ancak halk sağlığı boyutuyla bir o kadar da riskli büyük bir organizasyon olduğuna dikkat çeken Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konsey Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, "Çevreye gelişi güzel atılan kurban atıkları sokak hayvanları (kedi, köpek) tarafından tüketilmekte, hayvanlardan insanlara geçen zoonotik hastalıklar açısından da büyük bir tehlike oluşturmaktadır. Ayrıca kesim sonrası oluşan çevre kirliliği nedeniyle vektörlerde (sinek, pire, kene, fare vb.) artışlar olmakta ve kurban sonrası bu vektörlerin aracılık ettiği zoonotik hastalıklarda artış görülmektedir. Bu riskleri azaltmak için belediyelerin atık yönetimini çok dikkatli bir şekilde yapması önem arz etmektedir" dedi.

Murat Arslan şunları dile getirdi:

“Kurban Bayramı’nın özellikle havaların sıcak olduğu bu günlere denk gelmesi ilave önlemler almayı gerektirmektedir. Kurban Bayramı süresi içinde hayvan varlığımızın yaklaşık %5'i kesilmekte, bu miktar ülkemizde bir yıl boyunca kesilen hayvanların yaklaşık dörtte birine denk gelmektedir. Bu derece çok sayıda hayvanın yer değiştirmesi, barındırılması, hijyenik ortamlarda kesilmesi ve kesim sonrası atıkların usulüne uygun alınması toplum sağlığı açısından oldukça önem arz etmektedir. Kurbanlık hayvan seçimi dini açıdan olduğu gibi sağlıklı kurban eti elde edilmesi, insan sağlığı, hayvan varlığının devamı ve ülke hayvancılığı açısından da önem taşımaktadır.”

Küçükbaş hayvanlarda; tüberküloz, brusella, şarbon, ekinokok kisti ve tenya olmak üzere pek çok bulaşıcı hastalık olduğuna dikkat çeken Arslan, “Bu hastalıkların bulaşma riskini en az indirmek için yapılan uyarıların dikkate alınması ve kurumların uyum içinde çalışmasının büyük önem arz ediyor. Kurban bayramında uygulanacak kuralları belirleyen 2024 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yukarıda sayılan tüm iş ve işlemlerde tebliğin dikkate alınması sağlıklı ve huzurlu bir bayram için büyük önem arz etmektedir” dedi.

TVHB olarak Kurban Bayramı başta toplum sağlığı olmak üzere diğer tüm açılardan arzu edilen şekilde geçmesi için kurallara mutlaka uyulması gerektiğini hatırlan Prof. Dr. Murat Arslan kuralları şu şekilde sıraladı:

“- Kurbanlıklar yalnızca resmi olarak belirlenen yerlerden (canlı hayvan borsası, hayvan toplama ve satış merkezi, hayvan pazarı, hayvan park ve panayırlarının yanı sıra illerde komisyonlarca alınan kararlar doğrultusunda belirlenen kurban satış yerleri ve özel kurban kesimi yapılacak işletmeler) satın alınmalıdır.

- Kurban olarak satın alınacak hayvanlar (sağlıklı, besili, veteriner sağlık raporu/hayvan pasaportu/nakil belgesi olan) Tarım ve Orman Bakanlığınca belirlenen koruyucu aşıları yapılmış ve TÜRKVET kayıt sisteminde kayıtlı olanlardan seçilmeli, bu konuda vatandaşlarımız ve alanda görev yapan veteriner hekimler ile diğer resmi görevlilerin dikkatli davranmalarını önemle bildiririz.

- Kurban satın alırken sağlıklı olup olmadığını anlamak için gerekirse alanda görevli veteriner hekimlerden yardım istenmelidir.

- Kesim  resmi kurumlar tarafından izin verilen yerlerde yapılmalı, kesimleri belgeli kasaplar hayvan refahına uygun şekilde yapmalıdır. Kesimin düzenli yapılması ve  karmaşanın önlenmesi için mutlaka randevulu sistemle kesim yapılmalı, kesimler bayramın bütün günlerine yayılmalıdır.

- Kesim öncesi ve sonrası veteriner hekim muayenesi yapılmalı, tüketime uygun olmayan kurbanlıklara ve etlere el konulmalıdır.

- Kesim sonrası hayvansal atıklar (kan, deri, iç organlar) gelişi güzel etrafa atılmamalıdır.”

'BELEDİYELER ATIK YÖNETİMİNİ ÇOK DİKKATLİ YAPMALI'

Türkiye’de kesimin önemli bir kısmının halen kesime uygun olmayan alanlarda ve sokaklarda yapıldığının altını çizen Arslan şunları ifade etti:


“Çevreye gelişi güzel atılan kurban atıkları sokak hayvanları (kedi, köpek) tarafından tüketilmekte, hayvanlardan insanlara geçen zoonotik hastalıklar açısından da büyük bir tehlike oluşturmaktadır. Ayrıca kesim sonrası oluşan çevre kirliliği nedeniyle vektörlerde (sinek, pire, kene, fare vb.) artışlar olmakta ve kurban sonrası bu vektörlerin aracılık ettiği zoonotik hastalıklarda artış görülmektedir. Bu riskleri azaltmak için belediyelerin atık yönetimini çok dikkatli bir şekilde yapması önem arz etmektedir. Bu yıl havaların de çok sıcak geçmesi bulaşıcı hastalık riskini arttırmaktadır. Kesim sonrası iç organların hızla karkastan uzaklaştırılması bulaşmayı en aza indirgeyecektir.”

Tüm bunlara ek olarak kene konusunda da dikkatli olunması gerektiğini sözlerine ekleyen TVHB Merkez Konsey Başkanı Arslan:

“Özellikle riskli bölgelerden gelen hayvanlar için daha dikkatli bir yaklaşım sergilenmelidir. Bir çok ülkede olduğu gibi ülkemizde de zoonotik hastalıklar hala ciddi bir halk sağlığı sorunudur. Bu nedenlerle ilgili olan tüm kurumların ortak hareket etmesi ve riski azaltması önemlidir” uyarısında bulundu.

'HAYVANLAR EN AZ ACI ÇEKECEK ŞEKİLDE KURBAN EDİLMELİ'

“Kesim sırasında hayvanların en az acı çekecek şekilde ehil kişilerce kesilmesi bayramın ruhuna uygun olacaktır” diyen Arslan, “Çocuklarımızın kurban alanlarından uzak tutulması konunun uzmanları tarafından önemle önerilmektedir. Kurban satış ve kesim alanlarında görev yapan üreticilerin ve diğer vatandaşların insani ihtiyaçlarının karşılanması için temiz ve yeterli sayıda duş ve tuvalet gibi ihtiyaçların karşılanması da sağlık açısından gereklidir” dedi.

Prof. Dr. Murat Arslan, kurban satış yerlerinde farklı coğrafi bölgelerden hayvanlar bir araya gelmekte olduğuna vurgu yaparak sözlerini şu şekilde sonlandırdı:

“Bulaşıcı hastalıkların yayılmasına karşı önlem olarak satılamayan hayvanların geri dönüşlerine izin verilmemeli, üreticilerin elinde kalan hayvanlar Et ve Süt Kurumu tarafından değerinde satın alınmalıdır.”