Yapay akıl (zeka) öğretimi yapan ülkeler

İnsanlığın geleceğini bilim, buluşlar belirleyecek. Bilim, teknolojideki akıl almaz gelişmelerin, değişimlerin, gelecekte insanlığın gündemini nereye taşıyacağını kestirmek olanaksız. Çağımızın en belirleyici teknolojisi sayılabilecek yapay zeka alanında ortaya çıkan gelişmeler, insanlığın geleceğinde belirleyici olacağa benzemekte. Din, değerler öğretimi, ulusalcılık gibi çabaların, insanlığın geleceğini biçimlendiremeyeceği çok açık. Gelecekte yer edinebilmek için bilimsel, laik bir eğitim düzeni kurulması gerekmekte.

Yapay akıl (zeka) konusunda yaşanan gelişmelerin gelecekte neleri belirleyeceğini, bu gelişmelerle nerelere gidilebileceğini anlamak geleceğin en önemli tartışmaları arasında. Konuya duyarlı, önemimi kavramış olan ülkelerin yapay akıl (zeka) öğretimi konusunda neler yaptıklarını incelemekte yarar var. Aşağıda kısaca bu konuda yaşanan gelişmeler ele alınacak.

“Geçtiğimiz on beş ay içerisinde (2017, 2018 ilk aylarında), Kanada, Çin, Danimarka, AB Komisyonu, Finlandiya, Fransa, Hindistan, İtalya, Japonya, Meksika, Nordik-Baltık Bölgesi, Singapur, Güney Kore, İsveç, Tayvan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Birleşik Krallık, yapay zekânın kullanımını ve gelişimini teşvik etmek için ulusal stratejilerini yayımladılar”.1

“Amerika’da, Code.org adlı sivil toplum kuruluşunun hazırladığı ilkokuldan lise son sınıfına kadar müfredat ve öğrenim materyalleri çok başarılı. Code.org ayrıca değişik branşlardan öğretmenleri de bu dersleri öğretmeye hazırlıyor, Amerika Birleşik Devletleri’nde bir milyon öğretmenin bu derslerden faydalandığı belirtiliyor. Ulaştıkları öğrenci sayısının ise tüm öğrencilerin yüzde otuzu olduğunu ifade ediyorlar”. 2

“Çin'de pilot olarak okutulan 'yapay zeka' dersleri gelecek yıldan (2019) başlayarak okullarda seçmeli ya da zorunlu ders olarak verilmeye başlanacak”.3

“Bugün yapay zeka çoktan sınıf içine girmiş, öğrencilerin, öğretmenlerin ya da ailelerin 'hoş geldin' demesine fırsat vermeden, ‘akıllı, uyarlanabilir veya kişiselleştirilmiş öğrenme sistemleri’ adı altında dünya çapında liselerde ve üniversitelerde eğitimi farklı bir boyuta taşımıştır. Bu boyut, artık yönetilmesi ve ulaşılabilmesi imkansız olan her bir öğrenci ile oluşan ‘büyük veri’yi toplama ve analiz etme işlemi ile devam etmektedir. Özetle yapay zekanın eğitime iki şekilde katkı sunduğu söylenebilir; birincisi, eğitimin yönetimi aşamasında öğrencilere ve eğiticilere bilginin yönetimi ve sunumunda; ikincisi ise öğrenme ve öğretme süreçlerine doğrudan dahil olarak öğretici rol aşamasında”. 4

Birleşik Krallık’ta (İngiltere’de) 2015, Çin Halk Cumhuriyeti’nde 2018 yılından bu yana bilgisayar, yapay zeka öğretimi zorunlu ders olarak okutulmakta.

“Japonya hükümeti, ilk ve orta dereceli okullarda ChatGPT gibi üretken yapay zekanın kullanımını sağlayacak yeni yönergeleri uygulamayı planlıyor. Buna göre MEXT, ülke genelindeki ilk ve orta dereceli okullarda ChatGPT gibi üretken yapay zekanın sınırlı düzeyde kullanımını sağlayacak yeni yönergeleri kabul edecek”.5

“Tüm dünya yapay zeka çağına hazırlanmak için yeni kurumlar kurmaya ve yeni önemli regülatif kararlar almaya başladı. Birleşik Krallık ve Avrupa Komisyonu’nun kurduğu Yapay Zeka Ofisleri, Birleşik Arap Emirlikleri’nde kurulan Yapay Zeka ve Dijital Ekonomi Bakanlığı ve Yapay Zeka Üniversitesi buna örnektir. Ayrıca geçtiğimiz hafta Avrupa Parlamentosu dünyanın ilk yapay zeka yasasını onayladı. ABD ise 7 yeni ulusal yapay zeka araştırma enstitüsünün kurulması için 140 milyon dolarlık fon ayırarak bu alandaki enstitü sayısını 25’e çıkartacak.

Günümüz dünyasında ülkelerin teknolojik altyapıları ve insan kaynağı ne kadar güçlüyse, küresel anlamda da sesinin o kadar gür çıktığı bir dönem yaşanıyor. Bu durumun farkında olan ülkeler yapay zekaya ekonomik kalkınmanın itici gücü olarak bakıyor ve adımlarını ona göre atıyor”.6

Yapay akıl (zeka), başta eğitimde bilginin yönetimi olmak üzere doğrudan eğitim ve öğretim sürecine katkı basamağında da yer almaktadır.

Dünya ülkeleri din öğretme yarışında değil, bilim, teknoloji öğretme yarışında. Gelecekte kazanacak olanın kimler olacağı çok açık.

İnsanlığın geleceğini, din, ahlak, etik değerler öğretmek değil, yapay zeka, bilim, teknoloji öğretimi biçimlendirecek.

Gelişmiş, gelişmeyi önüne hedef olarak koyan ülkeler, insanlar nelerle, biz nelerle uğraşmakta, bu ülkenin geleceğini nereye taşımaya çalışmaktayız? Bunu düşününce insanın yüreği sızlıyor.

NOTLAR:

(1) Bazı Ülkelerin Ulusal Yapay Zekâ Stratejileri | by Alper..

(2) Yapay zeka eğitimi nedir ve nasıl verilir?  

(3) Çin'de yapay zeka okul müfredatına giriyor 

(4) Eğitimde Yapay Zeka ve

(5) Japonya okullarda yapay zeka kullanımının önünü açacak 

 (6) Anadolu Ajansı