Yavuz Saltık: 'Öteki Trabzonspor', bir denizi bir bardağa dolduramayanların kitabıdır

Aytekin Akay

DUVAR - Trabzonlu olmayan Trabzonsporlular'ın yazılarından oluşan 'Öteki Trabzonspor' kitabı Alfa Yayınları tarafından raflarda yerini aldı. Hazırlık aşaması 3 yıl süren kitabı derleyen Yavuz Saltık, klasik bir spor kitabı yapmadıklarını belirterek, "Hayatta her zaman az ve azınlık olmayı bir şekilde hisseden Trabzonlu olmayan Trabzonsporluların kendi hikayelerini anlattıkları eseri okuyuculara sunmanın mutluluğunu yaşıyorum” dedi. 

Kitapta Saltık'la birlikte 54 farklı yazardan 54 yazı yer alıyor. 'Öteki Trabzonspor' kitabını derleyen Yavuz Saltık ile konuştuk.

'BU ESER, KAİNATTAKİ TÜM ÖTEKİLERİN'

'Öteki Trabzonspor' ne anlatıyor?

Futbol kitabı gibi görünse de ondan fazlası. 'Öteki Trabzonspor', Trabzonlu olmayan Trabzonsporlular. Trabzon şehrinde doğmamışsanız ve Trabzonsporluysanız olduğunuz çevrede az ve azınlık olmanın ne demek olduğunu size hissettirirler. Buradan hareketle, spor dünyasında olsun olmasın hayatın herhangi bir alanında ötekiliği yaşayanlar da var. Bu kitapta akademisyen sayın Vahap Coşkun’un fikren büyük destekleri oldu. Bu eser, kainattaki tüm ötekilerin. Hayatı Hüseyni bir kıyam olarak yaşayan, hak temelli bir yaşamı her şeyin önüne koyan birinin yani benim mutluluğum tarif edilemez.

Burada öteki kavramı üzerinden yeni bir Trabzonsporluluk mu inşa etmek istediniz?

Öteki kavramı, klasik spor dünyasının bir kavramı değil. Antik çağlardan modern zamanlara bu kavram sosyolojinin, tarihin, uluslararası ilişkilerin ilgilendiği bir alt bilim. Biz bunu ilk kez sporda bir kitap aracılığı ile kullandık. O da ancak Trabzonspor gibi hikâyesi olan bir yerden çıkardı. Ülkenin herhangi bir yerinde üç İstanbul kulübünü tutmak gayet normal. Ancak Erzincan’da, Van’da, Tokat’ta, Edirne’de, Hakkari’de, Niğde’de, Yozgat’ta Trabzonsporlu’ysanız, ‘Neden Trabzonspor?’ sorusu gelir.

Kitaptan bahsedersek, yazı konularını ve yazarları nasıl seçtiniz?

Yazı konusu seçmedik. Tek şartımız vardı; Trabzonlu olmayan Trabzonsporlular. İstediğini yazabilir. Kendi hikâyesini, kendi hikâyesiyle birlikte Trabzonspor’un hikâyesini. Bu kitabı, Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş’a ya da onların taraftarına karşı yazmadık. Sivaslı Beşiktaşlı, Afyonlu Galatasaraylı, Erzurumlu Fenerbahçeliler de kendilerinden bir şeyler bulabilirler.

'KİTAPTAKİ TÜM İSİMLER VE YAZILARI, TÜRKİYE'NİN KARDEŞLİK KÜLTÜRÜNE KATKI SUNMUŞTUR'

Kitapta yer alan yazarlardan bahsedebilir misiniz? 

Musa Eroğlu, Fatih Mehmet Maçoğlu, Rafet El Roman, Mehmet Bekaroğlu, Nevzat Aydın gibi kamuoyu önünde bilinen simalar dışında, Bitlis’in bir köyünde öğretmenlik yapan, Hakkari’de yaşayan, Muğla Bozburun’da turizm işiyle uğraşan no-name isimler de var. Mesela Mardin Trabzonspor Derneği kurarak, oradan otobüslerle Trabzon’a maçlara gelen, orada Karadeniz kültürünü Doğu kültürüyle harmanlayan İbrahim Aydın gibi isimler var. Onun için bu kitaptaki tüm isimler ve yazıları bu ülkenin kardeşlik kültürüne katkı sunmuştur diyorum.

Birkaç yazardan ve yazıdan örnek verebilir misiniz?

Kitabın amacına uygun en güzel başlık ve cümlelerden birini Kahramanmaraşlı ressam Sait Işık yaptı. Trabzonspor’u, "Bir denizi bir bardağa dolduramazsın" diye anlattı ki bence çok kuvvetli bir cümle. Kitabı 'Öteki Trabzonspor' olarak adlandırmasaydık, başlık kesinlikle bu olurdu. Öner Yağcı, Mahir Polat, Ercan Yılmaz, Ali Ayçil, Mesut Gengenç, Sevecen Tunç, Cihat Yıldırım, Mete Güney, Ali Fikri Işık, Simge Fıstıkoğlu gibi ilk aklıma gelen yazarlar ile ülkenin dört bir yanından isimler var. Trabzonspor’un eski teknik direktörü Belçikalı George Leekens bize Brüksel’den yazı gönderdi ve en kısa zamanda Trabzon’da bizlerle buluşmak istediğini söyledi. Yunanistan Atina’dan İlias İonnadis ve Kosova’dan Şefki Safçı, sınırlar ötesinden Trabzonspor aidiyetinden bahsettiler. Dünyanın ve ülkemizin farklı coğrafyalarından yazarlarda ortak noktayı, ‘kardeşlik hukuku' olarak özetlemek istiyorum. Mardinli-Hakkarili bir Kürt ile Yozgatlı-Mersinli bir Türkmen’i, hatta bir Kosovalıyı birleştiren güzel bir duygudur Trabzonspor.

İyi ki kitapta yazmış dediğiniz isimler var mı?

Hepsi. Birbirinden değerli isimler var. Şairler, gazeteciler, ressamlar. Trabzonspor’un efsane başkanı, aslen Kırşehirli olan ve şampiyonluğu İstanbul’un elinden alan Şamil Ekinci’ye ayrı parantez açıyorum. İyi ki burada bizimle olmuş.

Nasıl tepkiler alıyorsunuz?

Kitap çok yeni. Çok farklı yerlerden olumlu tepkiler alıyoruz. Edebiyat çevreleri zamanla yaptığımız işin hakkını verecektir çünkü bir ilk bu. Başka bir camianın yapamayacağı bir işi başardık. Trabzonspor camiasında Trabzonlu olmayan Trabzonsporlular hep konuşulur. Mitleşmiş bir konuşmayı kitap haline getirip camiaya armağan ediyoruz. Aynı zamanda Türk spor tarihi kütüphanesinde en farklı eser olarak nesiller boyu yaşayacaktır.

Siz de bir yazı yazdınız. Trabzonlu olmayan Trabzonsporluların kitabı ama siz Trabzonlusunuz...

Aslında ben kainattaki tüm ötekileri yazmaya çalıştım. ‘Sevinir’ yazımı tüm ötekilere ve ötekileştirenlere ithaf ettim. Kitabı eşit haklara ulaşamayan birey ve topluluklara, şu güzel dünyanın nimetlerinden adil yararlanamayanlara, bir yanı yıkık olanlara, en alttakilere, az olanlara ve azınlık olanlara yazdım. Kendi yazım, yoğun duygu içeren, bir spor yazısından daha fazlası. Kitabı derleyen olarak ‘öteki’ ve ‘ötekiler’e kendi penceremden baktım. Bu kitap onların, ötekilerin ve Trabzonlu olmayan Trabzonsporluların.

Kitabın hazırlık ve baskı süreci ne kadar sürdü?

Kitap aslında bir radyo programıyla başladı. Sevgili kardeşim Nevzat Aydın ile Lig Radyo’da yaptığımız programın adı Öteki Trabzonspor’du. 2005-2006’lı yıllar. O yıllardan bu yana aklımda olan proje. Son birkaç yıldır ciddi şekilde kitabı oluşturmak için uğraştık. 2022 Kasım ayında da Alfa Kitap’tan çıktı. Alfa Yayın Grubu projemizle yakından ilgilendi ve çok destekledi. 

'ÖTEKİLERİN HİKÂYESİNİ, TRABZONSPOR ÜZERİNDEN FİLM YAPMAK İSTİYORUZ'

Kitabın devamı gelir mi veya başka bir projeniz var mi?

Sonraki baskıların durumu ilk baskıya bağlı. Yeni baskıları olursa yazar sayısı 100’lere yaklaşacaktır çünkü 'o da Trabzonsporlu, şurada biri var, nasıl unuttunuz?' gibi çok mesaj aldık. Değerlendireceğiz. Burada iki şey önemli. Evet bu kitap Trabzonspor camiasının kitabı ama aynı zamanda tüm insanlığın ve ötekilerin. Dünyada ötekiler bitmez. Ötekiler var oldukça ötekilerin hikâyesi de bitmez. Bugün bu kitap, yarın film. Ötekilerin hikâyesini Trabzonspor üzerinden film yapmak istiyoruz. Günün sonunda ötekiler ve ötekilik üzerine arşivlik kitap, belki kitaplar ve bir de film bırakmak istiyoruz.

Eklemek istediğiniz başka bir şey var mı?

Sona kalsa da Kazım Koyuncu diyorum. Trabzonsporlu olmayı en güzel anlatan, arkadaşım Kazım yaşasaydı bizimle bu yolculukta olurdu. Ne demişti Kazım Koyuncu, “Bütün dünyanın bütün toprakları hepimizindir. Bütün şarkılar, dünyadaki tüm insanlarındır. Tüm topraklarda memleketimizdir." Daha ötesi var mı?