Yayalar Derneği: Yayanın karbon izi sıfıra yakındır

İZMİR - İzmir’de yayaların özgürce ve güvenli bir şekilde yürüyebileceği sokakların yapılması amacıyla kurulan Yaya Derneği, yayaların yaşadığı sorunlara dikkat çekmek ve kent yaşamında araçları önceleyen politika ve stratejiler yerine, çocukları, yetişkinleri, kadınları, engellileri, bisikletlileri ve sokak hayvanlarını önceleyen uygulamaların yaşama geçirilmesi hedefiyle yola çıktı.

'YAYA DERNEĞİ KURALIM MI' ÖNERİSİ İLE BAŞLADIK

Trafik, araç ve yol temelli politikalarla kentler yaşanamaz hale gelmeden önce yayalar olarak sokak, kaldırım, park ve tüm kamusal alanlarda güven içinde olmak için bir araya geldiklerini ifade eden derneğin kurucu üyelerinden Şehir Plancısı Nehir Yüksel derneğin kuruluş sürecini şöyle anlattı:

"2017 yılı ortalarında kentlerin sadece taşıtlar için olmadığına inanan bir arkadaşımızın sosyal medyada 'Yaya Derneği Kuralım mı' önerisi ile başlayan süreç, çoğulcu ve katılımcı bir anlayışla zaman içerisinde, her uzmanlık alanından ve kenti yaya olarak deneyimlemek isteyen ya da zaten kenti yaya olarak kullanan insanlarla bir arada olduk. Bu kent artık bu kadar motorlu trafiği kaldırmıyor dedik. Yaya öncelikli olması gereken alanlardaki ihlallere karşı duyarlı kişilerin bir araya gelmesi, yurt dışındaki örnekleri ve bu konu ile ilgili ulusal ve uluslararası kaynakları tarayıp incelemesi, araştırması ve kendi aramızda uzun uzun tartışmalarla bugünlere geldik."

Yüksel, Yaya Derneği’ni neden kurdukları sorumuza ise şöyle yanıt verdi: "Sokaklarda, kaldırımlarda yürüyenleri; daha doğrusu yürümeye çalışanları, cadde, sokak ve kaldırımların içler acısını halini göstererek oralarda yürüyenlerin sıkıntı içinde olduğunu, uzunca bir süredir önceliğin taşıt araçlarına ya da iş yeri sahiplerine verildiğini, taşıtların adeta kutsandığını, kentteki çoğu şeyin taşıt sahiplerinin rahatlığı için yapıldığını, aslen yayaya ait olması gereken kamusal alanların işgal altında olduğunu göstermek istedik.

"Arzuladığımız demokratik yapıyı oluştururken bunun zaman içinde gelişerek kalıcılaşması için gerekli gördüğümüz önlemleri almaya; böylelikle, oluşturduğumuz yapının geleceğini garanti altına almaya çalıştık. Bu amaçla derneğin mümkün olduğu kadar yatay bir örgütlenme yapısına sahip olmasını, alt ve üst birimler arasındaki hiyerarşik ilişkilerin en az düzeyde olmasına çalıştık. O nedenle, kurduğumuz dernek, hak temelli bir dernektir. Kısacası biz yollarda, kaldırımlarda rahatlıkla, güven içinde yürüyemeyen insanların hakları olduğunu onlara ve kent yöneticilerine hatırlatmak, uluslararası belgelerle güvence altına alınmış o haklara sahip çıkmaları için kurulduk.”

'YÜRÜMEK BİR KÜLTÜRDÜR'

Yaptıkları araştırmalar sonucunda Uluslararası Yaya Federasyonu'na (IFP), 28 ülkeden toplam 41 kurumun üye olduğunu; ancak ülkemizde tek bir yaya derneği olmadığı için bu federasyonda Türkiye’den tek bir üye kuruluşun bile yer almadığını öğrendiklerini ifade eden Yüksel sözlerini şöyle sürdürdü:

"Unutmayalım ki yayanın karbon izi sıfıra yakındır. Havayı kirletmeyiz. Egzoz gazı üretmeyiz. Fosil yakıt tüketmeyiz. Biliyoruz ki, bisiklet kullanmak ya da yürümek bir kent kültürü olarak hepimizin yaşamına yerleşip güçlendiği takdirde, yeni yeni yollar yapmaya, daha fazla araç üretip kullanmaya gerek kalmayacak; böylelikle insanların ve sokak hayvanlarının cadde, sokak, kaldırım, meydan ve park gibi kamusal alanlarda güven içinde daha sağlıklı ve rahat olması sağlanacaktır. Yürümek bir kültürdür. Yürüyerek, kenti ve çevremizdekileri keşfederek yaşam kültürümüzü daha da zenginleştirebiliriz."

Uzun ve umut dolu bir yolun başında daha yaşanabilir kentler için birlikte yürüyelim diyerek Yaya Derneği Kurucu üyeleri adına çağrı yapan Yüksel,"14 Mayıs 2018 günü Kemeraltı, Azize Cafe’de yapacağımız derneğin açılışına herkesi bekliyoruz" dedi.