Mevsimlerin döngüsünden mahrum kalalı oluyor epey bir zaman. Bunca betonlaşmanın bir intikam bedeli olmalıydı elbet. Mahallelerden bir de mevsim geçişlerinden olduk biz de. Anneannelerin yazlık-kışlık bohçalama faaliyetleri, hani şu oflaya puflaya yaptığımız toparlanma, o da pek çok şey gibi tarih oldu. Keyfe keder hatırlanacak nostaljik bir ayrıntı. Oysa bir zamanlar hepsi kanlı canlı hayattı.
İşte bu yüzden gecenin ortasında ürpererek uyandığımda, şaşırdım kaldım. “Sonbahar sen misin?” diye seslendim rüzgârla hışırdayan yapraklara. İnce bir hırka arandım. Ve ancak o zaman emin oldum. İşte gelmiş sonbahar.
Yalan yok, muson kılıklı yağmurlara, sonrasında nemin giderek artmasına alışmıştım. İnsan nelere alışmıyor ki. Yaz o gece bitti. Yaz dediysem, herkesin yazı da kendine. Hastaların, kalbi kırıkların, tatil yapamayanların, mevsimsiz yalnızların, ortalığı saran denize nazır ayaklar, herkesin mutluluktan ve kenetlenişten öldüğü sofralar konulu fotoğraflar arasında kederini nereye saklayacağını bilemeyenlerin yazı bitti. Yaz, zorlu ve gaddar bir mevsimdir. Hiç aklınıza geldi mi?
yaz inceliyor, güz bizse hiç büyümeyen rus bebekleri
bir düşte karşılaşmıştık, bir düşte kaybolduk
hadi birimiz uyandırsın artık ötekini
birbirinin karanlığına kapatılmış
birbirinin içinde tipiye tutulan
her kozaya ayrı biçilen uzun kışlardan
hadi birimiz uyandırsın artık ötekini
Yaz rehavetinde nadasa yatan duygular güz geldi mi hortlar. Ters giden ne varsa, gelir dikilir işte karşına o gittikçe kısalan günler ve gittikçe uzayan gecelerde. Ürperen ruhundur aslında; sen omzunu, kollarını örter, göğsünü kapatırsın. Uzaklardan bir şimşek saniyelik aydınlatır gecenin karanlığında tuhaf yaratıklar gibi görünen yaprakları. Gerçeğini bir gölge oyununda fark edersin. Ne garip değil mi?
ilkgençliğin yazıları bitti. Şimdi bırakılmış çiftlikler yağmurlarla boşalmış leylek yuvaları
elimizde sorular, gün yeniden dağıtıyor
kalanlar için yazılanları
yaz sonu yaz sonu yaz sonu
Biliyorum
yine haziran yine temmuz yine ağustos
Yola düşme vaktidir. Karar verme vakti. Sonbahar harekete geçirir. Çünkü bir kez bilir olduğunda, artık kendini kandırdığın zamanlara sığınamazsın. Ortalıktan bir okul telaşı. Formalar ve kırtasiye malzemeleri, sevimsizliği hiç geçmeyen ders kitapları. Her şeye bir başlangıcı çağırır. Birbirini bulan okul çocukları ve gençler kuş sürüleri gibi geçerken yanından, için içine sığmaz olur. Göze alırsın Turgut Uyar’ın ‘Uzak Kaderler’ dediği şeyi.
Birgün, bir yağmurla garip garip -Çoluğu çocuğu terk edeceğim.-
Bir sevgiyle doymayacak kalbim, anladım
Alıp başımı gideceğim.
Asır yirminci asırdır, amenna
Bir yanımda sevgilerim, bir yanımda sancım
Neon lambaları büsbütün karartır gecemizi
Uzaklar daha uzaklaşır
Bir define çıkarır gibi kayalardan, Ademden beri
Sımsıcak sevgilere muhtacım.
Düzenin görece konforunda uyuşturduğun ruhun sanki korsan olmaya karar vermiştir. Kendisinden alıkonan hazineleri bulmaya, hayatın denenmemiş ihtimallerine saldırmaya. Eylül’den ve Ekim’den bu yüzden korkmak gerekir. Aslını gelir söyler sana.
…Nasıl kısa kesmeli bilmiyorum? Herkesin derdinden pay isterken.
Uzak kaderlerin suları çağlar simdi
Yıldızlar dökülür sonsuza içimizden.
Birgün, bir parkta otururken, biliyorum
Bir el yağmurla dokunacak omuzuma
Bir çift göz, bir davet, bir kalp
Çoluğu çocuğu terk edeceğim.
Yapraklar dökülecek, çiçekler solacak
Bir sonbahar, bir sabah ve bir yağmur olacak
Toprak ve insan kokularıyla,
Uğultulu bir sarhoşluk içinde, yıllar için
Başımı alıp gideceğim.
Sonbahar insanın hem kendine dönüşü hem de ruhdaşlarını buluşudur. Çokça dürüstlük, kaçamayacağı kadere karşı cesaret bu mevsim. İçinden ölmüş her ne varsa, her kim varsa, kuru yapraklar gibi dökmeni talep eder. Ölüye ölü, gidene gitti demeni. Kabullenmeni. Tuttuğunu bile unuttuğun günlükleri, sakladığını bile unuttuğun mektupları okur, gözünün önünde olmasına dayanamadığın fotoğraflara bakarsın. Hafızanın kaydı izlediğin filmlerde takıldığın çağrışımların sebebi olan o anları tekrar tekrar yaşatır sana. Tekrar diye bir şey yoktur oysa. Şimdiki yaşınla geçersin o kişisel korku tünelinden. Bütün korkularını sil baştan korkmaya.
Yazının gizli dileğidir dokunmak. Okunmak değil dokunmak. Yani size bir şeyi o kelimeler sayesinde başka türlü yaptırmak. U2’nun yıllar yıllar öncesinden kalma, diskografilerinde hiçbir yere oturmayan, hani neredeyse “Allah söyletti herhalde” dedirten iki dakika yirmi bir saniyelik, çoğu da enstrümantal piyano eşlikli October şarkıları bu yüzden gelsin buraya. Ruhunuzu geri çağırmaya.
“Ekim ayı ve ağaçlar çırılçıplak soyunmuş, giydikleri her şeyden
Umrumda mı sahi herhangi bir şey
Ekim ayı ve krallıklar yükselir
ve krallıklar düşer
Ama devam edersin işte
devam sadece
İşte sonbaharın ilk serin rüzgârıyla dolmasını istediğimdir içinize. Devam ettiğiniz şey gerçeğiniz olsun diye. Bir şeyi bırakmak, bir şeye başlamak, birine sarılmak, birini bırakmak her neyse o; vesile ve güç olsun diye.
Yaz bitti ne de olsa. Hazır mısınız sonbaharın hakkını vermeye?..