Yeni e'den Haziran-Temmuz sayısı: Ötekinin Aynasında Türklüğün Kodları

DUVAR - Kültür, sanat, edebiyat dergisi Yeni e’nin 80'inci sayısı yayımlandı. Haziran-temmuz ayları boyunca raflarda olacak dergi bu sayısında, ırkçı-milliyetçiliği merkezine alıyor.

Yeni e'nin bu sayısında, "Ötekinin Aynasında Türklüğün Kodları" başlıklı özel dosyasında genel olarak milliyetçiliğin, özel olarak Türkçülüğün bir akım olarak kültürel kodlarını, beslendiği kaynakları ve bugünkü görünümlerini konu edinildi. Dosyada, Türkiye’de bir süredir “seküler milliyetçilik”, mülteci karşıtlığı, yeni faşist reaksiyonlar, Türkçülük gibi adlandırılabilecek akımların toplumsal yaşamın farklı alanlarına nasıl nüfuz ettiği, toplumun belirli kesimlerinin toplumla ve dolayısıyla siyasetle kurdukları bağı nasıl yeniden şekillendirdiği incelendi.

Aydın Çubukçu “Irkçı Türkçülüğün Maskesiz Yüzü: Nihâl Atsız” başlıklı yazısında Nihâl Atsız’ın ırkçı görüşlerini, bu görüşleri temelinde ve yazdıkları aracılığıyla inşa ettiği tarih anlatısını inceledi. Fırat Aydınkaya “Hayır Irkçılık Değil! Kolonyal Irkçılık” başlıklı yazısında ırkçılığın farklı kategorilerini özetlerken, kolonyal ırkçı pratiklerin Kürt coğrafyasında nasıl işletildiğini sosyal medyada yayılan ırkçı-faşist söylem ve estetik üzerinden ele aldı. Mutlu Dursun ise “Romantik Mitin Siyasal Açılımları” başlıklı yazısında, sağcı tarih yazımında ve sağ edebiyatta romantik mitlerin nasıl işlev kazandığını, bunun sol açısından neler gösterdiğini tartıştı. Türkiye sinemasını kolonyalist pratiklerin sinema üzerindeki yansımaları temelinde inceleyen Sebahattin Şen, “Kolonyalist Fanteziler: Türk Sinemasında Kürtlük Temsilleri” başlıklı yazısında belli başlı filmler üzerinden sinemada Kürdün-Kürtlüğün Türklüğün yaratılmasındaki işlevine ve bu temelde nasıl temsil edildiklerine odaklandı.

Dosya dışı yazılarda ise “Bereketli Topraklar Üzerinde Kadınlar: Orhan Kemal ve Sanat Anlayışı” başlıklı yazısıyla Nilüfer Altunkaya, Orhan Kemal’in bahse konu eseri üzerinden edebiyatında kadın temsillerini inceledi. Seyit Aldoğan “Nâzım Hikmet, Aleksis Parnis ve Nikos Zahariadis’in Yoldaşlığı” başlıklı yazısıyla, Türkiyeli okurun pek bilmediği bir Nâzım Hikmet dostluğu anlattı. Yazıya Türkiye’de ilk defa yayımlanan bir Nâzım fotoğrafı da eşlik etti. Eva Ava ise “İran Edebiyatının Sabır Taşı: Sadık Çubek” yazısıyla Türkçeye sadece iki kitabı kazandırılmış olan Çubek’i Farsça kitaplarını da ele alarak değerlendirdi. Her sayıda Ermenicenin usta şairlerinden birini tanıtıp şiirlerini çeviren Ohannes Şaşkal ise bu sayıda “Sadeliğin Usta Şairi: Kevork Emin”i anlatıyor ve Ermenice aslından Türkçeleştirdiği Kevork şiirlerine yer veriyor. Orhan Tüleylioğlu’nun “Onları Tanısaydınız…” başlıklı yazısı Asaf Koçak başta olmak üzere yakılan aydınları ve Madımak’ı anarken Cenk Kolçak “Bir Kişisel Tarih Akordu: Robot Resimler Albümü” başlıklı inceleme yazısıyla İsmail Afacan’ın son şiir kitabına odaklandı.

Derginin 80. sayısında şairler Yusuf Yağdıran, Osman Akbulut, Okan Yılmaz, Aydanur Saraç ve Önder Karataş şiirleriyle yer aldı. Şiirlerin dışında, Beste Gün Aslan “İkame” isimli öyküsüyle dergide yer alırken, Ermeni öykücü Kurken Mahari’nin “Bili Mag ve Ben Kurken Mahari” başlıklı öyküsü ise Lüsan Bıçakçı çevirisiyle Türkçede ilk defa okuyucuyla buluştu.

(KÜLTÜR SANAT SERVİSİ)