Yerli zeka testinde 'fırın küreği' yok!
Bu sene 30 bin öğrenciye uygulanan yerli zeka testi ASİS, projenin başındaki Uğur Sak'a göre diğer zeka testlerinden Türk kültürüne özgü semboller ve dil kullandığı için ayrılıyor. ASİS'te geçmişte Türkiye'de çocukları zorlayan ve çocukların fırın küreğine benzettikleri Amerikan futbol topundaki dikişler gibi 'kafa karıştırıcı' sorular yerine Türk kültüründen öğeler yer alıyor.
DUVAR - İki yıllık bir proje sonucu geliştirilen yerli zeka testi Anadolu Sak Zeka Ölçeği (ASİS) ile özel yetenekli öğrencilerin tespit edilmesine başlandı. Bu yıl 30 bin birinci ve ikinci sınıf öğrencisine uygulanan testi ve ASİS'in yurt dışından uyarlanan testlerden farkını projenin başındaki Prof. Dr. Uğur Sak ve Prof. Dr. Ferhunde Öktem anlattı.
Habertürk gazetesinden Fatmanur Boylu'nun haberine göre ASİS oyun gibi olduğu için çocuklar test yaparken eğleniyor ve bu sayede daha doğru bir ölçüm yapılabiliyor. Ayrıca bu test altı yaş altına tanılama imkanı sağlıyor ve testte Türk kültürüne özgü semboller ve dil kullanılıyor.
KRUVASAN YERİNE PEYNİR, DEVE YERİNE KUZU
Kendi testlerinde zekanın üç tabakalı olduğunu ve bu yüzden ölçülen becerilerin değiştiğini anlatan Sak'a göre bu test Türkiye'yi temsil ediyor. Diğer tüm testlerde standardizasyon ve Türkiye temsil sorunu olduğunu anlatan Sak "Yabancı testlerde kahvaltıda ‘kruvasan’ varsa bizim testimizde ‘zeytin, peynir’ var. Yabancı testlerde ‘deve’, bizde ‘koyun, kuzu’ var. Zekâ puanı verirken yüzde 1-95 güven aralığı veriyoruz. Tüm zekâ testlerinin yapıları değişebilir, bu teoriye bağlı. Bizim testimizde zekâ 3 tabakalı. Bu yüzden ölçülen beceriler değişebiliyor” diye konuştu.
Zekâ testlerinin standardizasyonunu yapan ekibin başındaki Prof. Dr. Öktem ise en son 32 yıl önce güncellenen WISC-R testinin sorularının herkesin elinde olduğunu, bu nedenle herkesin üstün yetenekli çıktığını belirtti.
Yurt dışından uyarlanan testlerde yaşanan sıkıntıları anlatırken kendi testlerinde Türk kültüründe bulunan öğelere yer verdiklerine dikkat çeken Öktem “Testte ABD bayrağındaki yıldızlardan biri çıkarılarak ‘Bu bayraktaki eksikliği bulun’ denilen soru, uyarlama sırasında Türk bayrağından yıldız çıkarılarak soruldu. Amerikan futbol topundaki dikişleri silerek çocuklara neyin eksik olduğu sorulurken Türkiye’deki çocuklar ‘Fırın küreği’ cevabını verdi. Çünkü bizim kültürümüzde yeri olan bir araç değil." dedi.