Yunanistan yeniden sandık başında: Anketler bir kez daha 'Miçotakis' diyor
Komşu Yunanistan, bir ay sonra bugün tekrar sandık başına gidiyor. Yeni seçim sistemiyle yapılacak yeni seçimleri yine Kiryakos Miçotakis'in Yeni Demokrasi partisinin önde tamamlaması bekleniyor.
DUVAR - Yunanistan, bir ay aradan sonra bugün genel seçimler için tekrar sandık başına gidiyor. 21 Mayıs'ta yapılan seçimler sonrasında oluşan 300 sandalyeli mecliste hükümet kurulamadığından seçmenler bugün yeniden parlamento seçimlerinde oy kullanacak.
Son anketlere göre, eski başbakan Kiryakos Miçotakis'in muhafazakar Yeni Demokrasi (YD) partisi, kayda değer bir farkla partiler arasında birinci sırada. Anket şirketlerine göre, YD pazartesi itibarıyla meclisteki yeni çoğunluğuna dayanarak hükümeti tek başına kurabilecek.
Kiryakos Miçotakis liderliğindeki Yeni Demokrasi, 2019 ortalarında iktidarı Aleksis Çipras'ın merkez soldaki SYRİZA partisinden devralmıştı.
ÜÇ LİDER DE GÖREVİ İADE ETTİ, HÜKÜMET KURULAMADI
Miçotakis, 21 Mayıs'taki seçimlerin hiçbir partinin çoğunluğu elde edememesiyle sonuçlanmasının ardından, YD'nin beklenmedik kazanımlar elde etmesine ve oy oranını artırmasına rağmen erken seçim çağrısında bulunmuştu.
Hükümeti kurma görevini üstlenen SYRİZA ve PASOK liderleri de yeni hükümeti kuramadan görevi Cumhurbaşkanı Katerina Sakellaropoulou'ya iade etmişti.
Yeni hükümetin kurulamaması üzerinde 25 Mayıs'ta, Yunanistan anayasası gereği, Cumhurbaşkanı Sakellaropoulou Hâkim İoannis Sarmas'ı seçimlerden sonra bir sonraki hükümet kurulana kadar geçici başbakan olarak atamıştı.
YENİ SEÇİM, YENİ SEÇİM SİSTEMİ
Mayıs ayındaki seçimin aksine, bugün yapılacak seçimlerde büyük partilere bonus sandalye sağlayan yeni bir seçim sistemi uygulanacak. Bu şekilde sandıktan birinci çıkan partinin yeni hükümeti tek başına kurması bekleniyor.
1974'ten bu yana büyük partilere bonus sandalye fikrini savunan YD, SYRİZA-ANEL koalisyon hükümetinin oyladığı, yüzde 3'lük seçim barajıyla nispi temsil sistemini öngören 2016 seçim yasasını Ocak 2020'de değiştirerek bonus sandalye sistemini yeniden devreye sokmuştu.
Bugünkü seçimlerde uygulanacak bu sisteme göre oyların en az yüzde 25'ini alarak birinci gelen parti, fazladan 20 sandalye alacak, her yarım puan için bir sandalye daha eklenerek oyların yüzde 40'ına ulaşıldığında en fazla 50 fazladan sandalye elde etme fırsatı olacak.
26 PARTİ, 4 İTTİFAK, 2 BAĞIMSIZ SEÇİME KATILIYOR
25 Haziran meclis seçimlerinde 9 milyon 900 binin üzerinde seçmenin oy kullanma hakkı var. 2019 yılında çıkarılan bir kanun gereği, son 35 yıl içinde Yunanistan'da 2 yıl yaşamış ve seçimin yapıldığı yıl veya bir önceki yıl vergi beyannamesi vermiş olan yurtdışındaki Yunanistan vatandaşlarına da oy kullanma hakkı tanınıyor.
Meclis seçimlerine onlarca parti ve oluşum katılıyor. 8 Haziran 2023 tarihinde Yüksek Mahkeme, 13'ü bir önceki seçime de katılmış olan 26 siyasi parti, 4 ittifak ve 2 bağımsız adayın seçime katılma kriterlerini karşıladığına karar verdi.
SEÇİM ÖNCESİ SON ANKETLER NE DİYOR?
Komşu Yunanistan'da yapılan son anketlere göre, seçimi yine ilk sırada bitirmesi beklenen Miçotakis'in partisinin oy oranı yüzde 38-42 bandında. Bugün bu oranın gerçeğe dönüşmesi durumunda, YD'nin anayasayı değiştirecek çoğunluğu elde edememesine rağmen tek başına hükümeti kuracak çoğunluğu sağlaması bekleniyor.
Ana muhalefet partisi SYRİZA cephesinde de mayısta yaşanan oy kaybı gündemdeki yerini koruyor. Son anketlere göre, SYRİZA mayıs ayında elde edilen yüzde 20 oranının altına gerilemiş durumda. Bugünkü seçimlerden merkez soldaki PASOK'un üçüncü, Yunanistan Komünist Partisi'nin (KKE) ise dördüncü olarak çıkması bekleniyor.
25 Haziran seçimlerinde aşırı sağcı, popülist Helen Çözümü'nün yeni meclise gireceği öngörülüyor. Ancak ikisi sol, ikisi aşırı sağcı olmak üzere dört siyasi oluşum için yüzde 3'lük barajın aşılıp aşılamayacağı belirsizliğini koruyor.
Son anketler, Yunanistan'ın eski meclis başkanı Zoi Konstantopoulou'nun liderliğindeki Özgürlük Seyri partisi ile bazı kilise kesimlerinin desteklediği, dinci, popülist NİKİ'nin yeni meclise girmeye yakın olduklarını gösteriyor.
Eski maliye bakanı Yanis Varoufakis liderliğindeki MERA25 ile suç örgütü Altın Şafak'ın bazı unsurlarının desteklediği Spartalılar'ın yüzde 3'lük barajın altında kalacağı tahmin ediliyor.