Yüzde 50+1 tartışması: Anayasa değişikliği mümkün mü?
Siyasette cumhurbaşkanı seçilmek için gerekli olan yüzde 50+1 tartışma konusu. Cumhurbaşkanı Erdoğan tartışmada topu Meclis’e attı. AK Parti ve MHP, anayasa değişikliğini çok mümkün görmüyor.
ANKARA - Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin üçüncü yılında cumhurbaşkanı seçilebilmek için gerekli yüzde 50+1 oy oranında değişiklik konuşuluyor. Tartışma Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ile yaptığı görüşmenin ardından başladı.
Karamollaoğlu, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne dair eleştirilerini sunmak için gittiği görüşmede, Erdoğan’ın sistemden memnun olduğunu, sadece cumhurbaşkanı seçilmek için gereken yüzde 50+1 oy oranında sorun gördüğünü aktardı.
Karamollaoğlu’nun bu açıklamasının ardından gözler Erdoğan’ın dün katıldığı grup toplantısındaki konuşmasına çevrildi. Grup konuşmasına konuya değinmeyen Erdoğan çıkışta gazetecilerin “Cumhurbaşkanlığı seçiminde gerekli olan yüzde 50+1 çoğunluk sizce değişmeli mi?" sorusuna, “Anayasa değişikliğiyle ilgili karar merci parlamentodur. Parlamento bu konuda bir değişikliğe giderse ona göre adım atılır” yanıtını verdi.
Erdoğan'ın topu Meclis’e atan sözleri “Yüzde 50+1 kuralını kaldıracak bir anayasa değişikliği için adım atılır mı?" sorusuna neden oldu.
AK PARTİ: ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN NE SİYASİ İKLİM NE DE MECLİS ARİTMETİĞİ UYGUN
AK Partili yetkililere göre daha önce eski bakan Faruk Çelik’in sözleriyle de gündeme gelen bu konuda yapılacak yeni bir tartışma da netice getirmez. Anayasa değişikliği için siyasi bir iklim olmadığına dikkat çeken AK Partili kaynaklar Meclis’teki aritmetiğin de buna uygun olmadığının altını çizdi.
Cumhurbaşkanı seçilmek için gereken 50+1 oy oranının aşağı çekilmesi gibi belli bir hedefe dönük değişikliğin çok mümkün olmadığını ifade eden kaynaklara göre tek bir yol var. O yol da iktidarın dışındaki diğer siyasi partilerin de içinde yer alacağı, sistemle ilgili bir orta yol arayışı olabilir. Ancak muhalefetin iktidardan gelecek tüm çağrılara kapılarını kapattığı bir siyasi iklimde buna da çok olasılık tanınmıyor.
'50+1 MAHSURLU DEMEK, 'ZORLUK' ANLAMI TAŞIYOR, AŞMAK İÇİN DAHA ÇOK ÇALIŞACAĞIZ'
AK Partili bir başka yönetici de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “50+1 mahsurlu” sözlerinin “zorluk” anlamı taşıdığını belirterek, “Şimdi önünde tırmanacağın bir dağ var. Dağa çıkmak zor diyebilirsin. Ama bu çıkamayacağın anlamına gelmez. Biz bu dağa tırmanmak için milletimizle gönül köprülerini güçlendirecek daha çok çalışma yapacağız” dedi.
MHP: 50+1 ZORLAŞTIRMAK İÇİN GETİRİLMEDİ, SİSTEMİN OMURGASI, MEŞRUİYET NEDENİ
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli 50+1 tartışmasına partisinin grup toplantısında değindi, “50+1 Cumhurbaşkanlığı sisteminin mihveridir” dedi.
MHP’li yöneticilerin görüşü Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu tartışmayla ilgili Meclis’i işaret etmesinin ardından da değişmedi. Bu konuda parti görüşünün değişmesinin çok mümkün olmadığına dikkat çekilen MHP’nin değerlendirmesi şöyle:
“50+1’in sistemde meşruiyet esası anlamında önemli yeri var. Gensoru imkanı olmayan sistemde 5 yıllığına yürütme yetkisi alan cumhurbaşkanının seçilmesi için yüksek bir oy oranı gerekliliği demokratik anlamda bir zorunluluk. Bu sistemi zorlaştırmak için yapılmadı. Yönetimde istikrarı temin etmek ve meşruiyet noktasında tartışılmaz bir zemin için gerekli. Yüzde 50+1 bu sistemin omurgasıdır. Bu konuda bir girişim olacağı kanaatinde değiliz.”
MUHALEFETE GÖRE AK PARTİ’NİN ARAYIŞI SÜRECEK
Cumhur İttifakı'nın oy düşüşü yaşadığı için 50+1 sistemini tartışmaya açtığını savunan muhalefete göre de bu konuda anayasa değişikliği çok mümkün değil.
CHP, İYİ Parti ve HDP’den bu konuda yapılmak istenecek anayasa değişikliğine şimdiden kapılar kapatıldı. Ancak muhalefet temsilcileri seçimleri kazanma olasılığı artık bir şansa dönüşen AK Parti’nin bu konuda arayışlarını sürdüreceğine, farklı boyutlarla konunun sürekli gündeme getirileceğine dikkat çekiyor.