Zika üç yıl içinde dünyayı saracak
Olimpiyat Oyunları’na az bir süre kaldı. Bilim insanları, virüsün geniş çaplı bir salgına dönüşebileceği uyarısında bulundu.
DUVAR - Brezilya’nın Rio de Janeiro şehrinde düzenlenecek olimpiyatlara geri sayım sürerken, Zika virüsüyle ilgili uyarılar da artıyor. Rio’nun zika açısından en riskli şehir olduğu belirtiliyor. 5 Ağustos’ta başlayacak oyunlarla ilgili olarak matematiksel hesaplar yapıldı ve tehlikenin boyutu hakkında bilgi verildi. Yeni bir araştırmaya göre salgın patlamadan önce, en az 1.6 milyon hamile kadının bu virüsü kaptığı kaydedildi. Bu da gelecek nesillerin sağlığı ve virüsün yaygınlaşması açısından son derece önemli.
BEBEKLERE DİKKAT
Özellikle anne karnındaki bebekleri tehdit eden virüsün, Brezilya’da yeni doğanlarda hızla artan nöro gelişimsel bozukluğu ifade eden mikrosefali vakalarıyla bağlantısı olduğu sanılıyor. En son Barcelona’da mikrosefali belirtili bir bebeğin doğduğu, bebeğin annesinin virüsü yılın ilk aylarında gittiği Güney Amerika’da kaptığı tahmin ediliyor. Nature Microbiology dergisinde zika ile ilgili yayımlanan rapora göre dünyada bu virüsü taşıyan kişi sayısının 93.4 milyon olduğu belirtilirken bunlar arasında 1.65 milyon hamile kadın olduğu kaydedildi. Bu kişilerin yüzde 8’i ise virüsten bihaber yaşıyor. ABD, İngiltere ve İsveç’ten araştırmacılar, Zika virüsü görülen ülkelerdeki hamile kadınların yüzde 1 ile 13’ünün Zika virüsü veya onun oluşturduğu komplikasyonlarla risk altında olduğunu kaydediyor.
BREZİLYA TEHLİKEDE
Lancaster Üniversitesi’nden Derek Gatherer’in verdiği rakamlar tehlikenin boyutunu ortaya koymaya yetiyor. Gatherer, şu an anne karnında olan bebeklerin yüzde 29’unun Zika virüsüyle doğacağını söylüyor. Araştırma ekibinin tahminlerine göre bu virüsten en çok etkilenecek ülke Brezilya. Bu ülkede 37.4 milyon enfeksiyon vakasının 580 binini kadınlar oluşturuyor. Meksika, Venezuela, Kolombiya, Küba, Haiti, Arjantin ve Dominik Cumhuriyeti de Zika’dan etkilenen diğer ülkeler. American Journal Science ise önümüzdeki üç yılda salgının artacağını öngörüyor.
AŞISI DA YOK
Dünya Sağlık Örgütü’nün 15 Haziran tarihli son verilerine göre, ilk olarak 1947’de Uganda’da tespit edilen Zika virüsü, 2015 başında 46 ülkede ilk kez salgın şeklinde etkili oldu. Tedavisi ve aşısı bulunmayan virüsle ilgili geçen yıl 5 bin vaka tespit edilmişti.
SICAK İKLİME SAHİP YERDE YAŞIYOR
1947 yılında Uganda’da bir maymunda tespit edildi. Adı da keşfedildiği Zika ormanından geliyor. Daha sonra güneydoğu Asya ve Pasifik Adaları’na yayıldı. 2014 yılında ise Brezilya’da tespit edildi. Sonra diğer Latin Amerika ülkeleri ve Karayipler’de görüldü.
NASIL YAYILIYOR?
Aedes adında bir sineğin taşıdığı virüs, gittiği Latin Amerika’da hızla yayılıyor. Bu sinek sadece Kanada ve Şili’de yok. ABD’nin güneyinde bile görüldü. Hızlı bir şekilde birden fazla kişiyi ısıran bu sinekler sıcak iklime sahip yerlerde yaşıyor. Dang humması ve sarı hummaya da yol açan sinekler, gün boyunca aktif. Cinsel birleşmeyle de yayılan virüsle ilgili uzmanlar korunulması gerektiğini söylüyor. Hamile kadınlarda ise bebeğe üç türlü geçiyor: Birincisi plazentadan, ikincisi amniyon kesesi yoluyla, üçüncüsü ise doğum sırasında.
BELİRTİLERİ NEDİR?
Çoğu kişide belirti görülmüyor. Ateş, döküntü, eklem ağrısı, göz kızarması gibi hafif belirtiler veriyor. Virüsü tedavi eden bir ilaç veya aşı bulunmuyor.
YAYILMASI DURDURULABİLİR Mİ?
Uzmanlar, sineklerin ısırmasını önlemek için uzun kollu gömlek veya tişört, uzun pantolon giyilmesini öneriyor. Sinekler özellikle gündüz etkili olduğu için sineklere karşı kovucu spreyleri de öneriyor. Sineklerin üremesini ortadan kaldırmanın iyi bir önlem olduğu kaydediliyor.
GOLFÇÜLER KATILMIYOR
Zika virüsü olimpiyatlara katılacak sporcular arasında da paniğe yol açtı. Tehlike nedeniyle bazı sporcular olimpiyatlara katılmayacağını açıkladı. Onlar arasında Güney Afrikalı golfçü Branden Grace, Louis Oosthuizen, Charl Schwartzel, Kuzey İrlandalı golfçü Rory McIlroy, Avustralyalı Adam Scott ve Marc Leishman ve Fijili Vijay Singh bulunuyor.
ABD’li bisikletçi Tejay Van Garderen de turnuvadan çekildiğini söylemişti. Katılacaklar ise kendilerince önlemler alıyor. ABD Kadın Milli Futbol Takımı kalecisi Hope Solo, yüzünü kapatacak bir şapkayı yanına alacağını sosyal medya hesabından duyurdu. Öte yandan virüsün seyirciyi de etkileyeceği belirtilirken İngiliz Kraliyet Ailesi üyeleri olimpiyatlara gitmeyecek. Monako Prensesi Charlene de gitmeyeceğini açıkladı.