Antalya Kumköy'de yapılaşma caretta caretta'ları tehdit ediyor

Osman Çaklı

DUVAR - Antalya'ya bağlı Aksu ilçesinde bulunan Kumköy sahilinde caretta caretta'ların üreme alanına inşa edilmiş onlarca barınağı dün kuş gözlemcisi Gökçe Çoşkun görüntüledi. Caretta caretta'ların üreme alanındaki yapılaşma ve çevre kirliliğine tepki gösteren Coşkun, sosyal medya hesabından görüntüleri paylaştı.

Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Başkanı Prof. Dr. Yakup Kaska, konuyla ilgili önümüzdeki günlerde bölgede inceleme yapacaklarını söyledi. Aksu Belediye Başkanı Halil Şahin ise zabıta ekiplerinin gerekeni yapacağını belirtti.

ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER ALANIN KORUNMASINI İŞARET EDİYOR

Dünyanın yalnızca belirli bölgelerinde yumurtlayan bilen ve soyları tehlike altında bulunan caretta caretta'lar Türkiye'de Akdeniz kıyılarındaki ince kum niteliği olan sahillerde yumurtluyor. Dünya Doğal Hayatı Koruma Vakfı raporlarına göre, Türkiye'deki kumsalların kötü durumda olduğu belirtiliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı 2009/10 sayılı “Deniz Kaplumbağalarının Korunması Genelgesi” Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler gereğince, deniz kaplumbağalarının ve yaşama ortamlarının korunmasını hükmediyor. Fakat Kumköy sahili, Mart 2021'de Deniz Kaplumbağaları Üreme Alanı 1. Derece Doğal Sit Alanı statüsünden çıkarıldı. Kuş gözlemcisi Gökçe Coşkun'un dün kayda aldığı görüntülerde, denize sıfır noktada; kumsal üzerinde onlarca barınak inşa edildiği ve çevrenin kirletildiği ortaya çıktı.

'UZMANLAR İNCELEME YAPACAK'

Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Başkanı Prof. Dr. Yakup Kaska, ilerleyen günlerde Kumköy sahilinde uzman ekibin yerinde inceleme yapacağını söyledi. Kaska, deniz kaplumbağalarının üreme alanlarında bu tip baraka ve benzeri yapıların nasıl zarar verdiğini, yuvalama bilgilerini yapılan incelemeden sonra paylaşacaklarını belirtti. Kumköy sahilindeki barınak ve baraka gibi yapıların kumsal üzerinde olmadığına dikkat çeken Kaska, “Yuvalama bandı üzerinde böyle bir yapılaşma olmaz” dedi. Kaska, şu aşamada bilgilerin teyide muhtaç olduğunu da sözlerine ekleyerek “Tabii kumsalın üzerine yapılan bu tür yapılaşmaya karşıyız” ifadelerini kullandı.

Caretta caretta kaplumbağalarının yuvalama alanlarının olduğu Kumköy sahilinde yıllardır incelemeler yapan Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) Başkanı Dr. Öğ. Gör. Ali Fuat Canbolat, neredeyse üst üste yerleştirilmiş çardakların uzun zamandır çözüm bekleyen kronik bir sorun haline geldiğine vurgu yaptı. Aksu Çayı ile Beşgöz arasında çardak kuracak yer kalmadığını belirten Canbolat, “Beşgöz’ün doğusuna yani oteller bölgesine doğru kurulmaya başladı. Bu iş aldı başını gidiyor. Denetim yok, hiçbir şey yapılmıyor. Orada yaşayan insanlar, hiçbir yerden bir izin, bir onay almadan geliyorlar, çardaklarını kuruyorlar. Kumsalı tahrip ediyorlar. Çöplerini, atıklarını bırakıyorlar” dedi.

'ORTAK BİR YAŞAM KURULABİLİR'

Canbolat, bölgede belli kurallar dahilinde düzenli bir yaşam oluşturulursa, sorunun ortadan kalkacağını düşündüğünü belirterek şöyle konuştu: “Çünkü bölgedeki obalarda yaşayanlar, kaplumbağalar konusunda bizim ekibimize çok da yardımcı oluyorlar, onları korumaya çalışıyorlar. Ama bu iyi niyet diğer sorunların üzerini örtmüyor. Buraya bir çekidüzen vermek gerekiyor. Belediyeler ve ilgili kamu kurumlarının bu konuda adım atması lazım.” Canbolat, “Aynı bölgede onca otelin plajı varken sadece obaları tartışmak doğru mu?” diye sorarak; bunu çok vicdani bir durum olarak görmediğini söyledi. Canpolat “Hem caretta caretta'ların yaşamına engel teşkil etmeyecek hem de insanların yaşamasına olanak sağlayacak alternatif bir çözüm üretmek gerekiyor” ifadelerini kullandı.

BELEDİYE BAŞKANI ŞAHİN: MÜSAİT DEĞİLİM

Geçen yıl Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü’ne bölgeye yönelik bir çözüm önerisi sunduğunu söyleyen Canbolat, “Çardakların kurulduğu yerin arka tarafındaki yolun da arkasında kalan ormanlık olmayan boş bir alan var. Burada Koruma Müdürlüğü ve Aksu Belediyesi işin liderliğini üstenip bir altyapı kurabilir. Kanalizasyon arıtma sistemini kurabilir. Çardaklar için yer ayırabilir. Sistemli ve mimari açıdan estetik bir oba yaşamı oluşturulabilir. Belli bir ücret karşılığında insanların denize yakın bu sahil ortamında yaşamasına izin verebilir” diye konuştu.

Öte yandan telefonla ulaştığımız Aksu Belediye Başkanı Halil Şahin, sorulara müsait olmadığı için cevap vermeyeceğini söyledi. Şahin, “Zabıtayı gönderdim, gerekeni yaptırıyoruz” dedi.