AP, Gazze'de ateşkesi yazdı: Anlaşma taslağında ne var?

DUVAR - İsrail ve Hamas arasında Gazze'de ateşkes sağlanması ve rehine takası yapılması için ABD, Mısır ve Katar'ın arabuluculuğunda devam eden dolaylı müzakerelerden 'anlaşmanın yakın olduğu' yönündeki açıklama ve haberlere karşın henüz anlaşma haberi gelmiş değil. ABD'nin The Associated Press (AP) haber ajansı, Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelerde masada olan anlaşma taslağının detaylarına ilişkin haberinde, söz konusu anlaşmanın yürürlüğe girmesi halinde Gazze'deki çatışmaların 42 gün boyunca duracağını, bu esnada onlarca İsrailli rehine ile yüzlerce Filistinli tutuklunun salıverileceğini yazdı. 

Habere göre, anlaşmanın ilk aşamasında, İsrail askerlerinin Gazze Şeridi'nin 'uç noktalarına' çekilmesi ve Filistinlilerin de İsrail'in saldırıları dolayısıyla terk etmek zorunda kaldıkları evlerine dönmesi bekleniyor. AP'ye göre, asıl mesele, ateşkesin ilk aşamanın sonrasında da devam edip etmeyeceği. Buna göre, bu sorunun yanıtı, birkaç hafta içinde başlaması beklenen müzakerelerden çıkacak sonuca bağlı. Söz konusu görüşmelerde, arabulucu ülkeler ile İsrail ve Hamas'ın Gazze Şeridi'nin nasıl yönetileceği konusunu ele alması bekleniyor. İsrail ise Hamas'ın tamamen bertaraf edilmesi gerektiğini savunuyor. 

42 GÜNÜN ARDINDAN NE OLACAK?

AP'ye göre, ateşkesin devam edeceği 42 günün ardından İsrail, tüm rehineler serbest bırakılmamış olmasına karşın Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarına yeniden başlayabilir. 

Ajansa konuşan iki yetkili, Hamas'ın ateşkes anlaşması taslağını kabul ettiğini bildirdi. İsrailli yetkililer ise detaylar üzerinde çalışmaların sürdüğünü, bunun anlaşmadaki bazı şartların değişebileceği, hatta tüm anlaşmanın 'suya düşebileceği' anlamına geldiğini belirtti.

HAMAS, İLK AŞAMADA 33 REHİNEYİ SERBEST BIRAKACAK

Ajansın gördüğünü ifade ettiği anlaşma taslağına göre, anlaşmanın ilk aşamasında, İsrail'deki hapishanelerde tutulan yüzlerce Filistinlinin serbest bırakılması karşılığında Hamas, 33 rehineyi salıverecek. Bu aşamanın sonunda, hayattaki tüm kadın, çocuk ve yaşlıların serbest bırakılmış olması gerekecek. Halihazırda Gazze'de 100 kadar rehine olduğu düşünülürken, bu kişilerin bazılarının sivil, bazılarının asker olduğu biliniyor. İsrail ordusu, rehinelerin en az üçte birinin artık hayatta olmadığını tahmin ediyor. 

Anlaşma taslağına göre, Hamas'ın ateşkesin ilk günü üç rehineyi serbest bırakması gerekecek, yedinci günde ise dört rehineyi daha serbest bırakması istenecek. Bunun ardından Hamas, haftalık olarak rehineleri serbest bırakmaya devam edecek. 

HANGİ SAFHADA NE OLACAK?

Doha'da masada olan taslak, üç aşamalı bir anlaşmayı öngörüyor. Buna göre, Hamas, ilk aşamada aralarında kadın sivil ve askerler, çocuklar ve 50 yaşın üzerindeki siviller olmak üzere 33 rehineyi serbest bırakacak. İsrail, serbest bırakılan her bir sivil rehine karşılığında 30 Filistinliyi, her bir kadın asker için ise 50 Filistinliyi salıverecek. İlk aşamada, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin içinde yerleşim olan alanlarda bölgenin 'uç noktalarına' çekilmesi beklenecek. Bu süreçte ayrıca İsrail'in saldırıları sebebiyle zorla yerinden edilen Filistinliler de evlerine dönecek ve bölgeye daha fazla insani yardım girişi sağlanacak. 

Anlaşmanın ikinci aşamasının da 42 gün sürmesi bekleniyor. Bu aşamada 'sürdürülebilir sükunet' ilan edilecek. Hamas da bu 42 gün içinde sivil ve asker olmak üzere geriye kalan erkek rehineleri serbest bırakacak. Bu kişilerin karşılığında salıverilecek Filistinli tutukluların sayısı ise henüz müzakere edilmiş değil. Hamas, benzer şekilde, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi karşılığında kalan rehineleri serbest bırakacak. 

Anlaşmanın üçüncü ve son aşamasında ise hayatını kaybetmiş İsrailli rehineler ile Filistinli silahlı kişilerin takası gündeme gelecek. Bu aşamada ayrıca Gazze'nin yeniden inşa planı uygulanmaya başlayacak; Gazze'ye giriş-çıkışlar için sınır geçişleri de açılacak.

TAMPON BÖLGE OLUŞTURULACAK

Öte yandan, The Associated Press'e göre, hangi rehinelerin ve kaç Filistinlinin serbest bırakılacağı sorusu, karmaşık bir konu olmayı sürdürüyor. Buna göre, serbest bırakılacağı belirtilen 33 rehinenin arasında kadınlar, çocuklar ve 50 yaşın üzerindeki kişiler var. Bu kişilerin hemen hepsinin siviller olduğu ifade edilirken, anlaşma, Hamas'ın hayattaki tüm İsrailli kadın askerleri de salıvermesini öngörüyor. Hamas, önce hayattaki rehineleri serbest bırakacak; eğer hayattaki rehinelerin sayısı 33'e ulaşmazsa, hayatını kaybedenlerin cansız bedenleri de teslim edilecek. Diğer yandan, tüm rehineler de Hamas'ın elinde bulunmuyor. Dolayısıyla, diğer Filistinli grupların ellerindeki rehineleri serbest bırakmasını sağlamanın da problematik bir süreç olabileceği değerlendirmesinde bulunuluyor. 

Anlaşma hayata geçerse, İsrail güçleri de ilk aşamada, İsrail sınırında, Gazze içindeki yaklaşık 1 kilometrelik bir tampon bölgeye çekilecek. Bunun yerinden edilmiş Filistinlilerin Gazze Şeridi'nin kuzeyi dahil evlerine dönebilmesini sağlaması amaçlanıyor. AP'nin gördüğü taslak metin, İsrail güçlerinin Gazze'nin kuzeyi ile güneyi arasındaki Netzarim Koridoru'ndan da anlaşmanın 22'nci günü itibarıyla tamamen çekilmesini öngörüyor. İlk aşamada, İsrail güçlerinin Refah Sınır Kapısı da dahil olmak üzere Gazze-Mısır arasındaki Philadelphi Koridoru'nun kontrolünü elinde bulundurmayı sürdürmesi öngörülüyor.

İsrail'in Gazze'ye saldırılarında 18 Filistinli öldü: 'Ateşkes çok yakın'DÜNYA

(DIŞ HABERLER SERVİSİ)