Araştırma: Gazze'deki ölü sayısı açıklanandan yüzde 41 daha fazla olabilir

DUVAR - İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarında yaşanan can kayıplarına ilişkin bir araştırma, ölü sayısının Gazze'deki sağlık yetkililerinin açıkladığından yüzde 41 daha yüksek olabileceğini ortaya koydu. The Lancet dergisinde yayınlanan hakemli istatistik analizi, Londra Hijyen ve Tropik Tıp Okulu, Yale Üniversitesi ve diğer kurumlardan akademisyenler tarafından gerçekleştirildi. 'Yakalama-yeniden yakalama' adı verilen bir istatistik yöntemi kullanılarak yapılan analizde, İsrail'in Gazze Şeridi'ne Ekim 2023 ve Haziran 2024'ün sonu arasında düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı can kayıpları ele alındı.

Reuters haber ajansının aktardığına göre, araştırmacılar, söz konusu dokuz aylık dönemde travmatik yaralanma kaynaklı 64 bin 260 ölümün yaşandığını ortaya koydu. Bu, Filistin Sağlık Bakanlığı'nın açıkladığı resmi ölü sayısından yaklaşık yüzde 41 daha fazlaydı. Araştırmaya göre, hayatını kaybedenlerin yüzde 59,1'i kadınlar, çocuklar ve 65 yaşın üzerindeki kişilerdi. Filistinli sağlık yetkililerinin yaptığı son açıklamaya göre, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda yaklaşık 17 bin 841'i çocuk, 12 bin 298'i kadın olmak üzere 46 bin 6 Filistinli yaşamını yitirdi, 109 bin 378 kişi yaralandı.

ARAŞTIRMA NASIL YAPILDI?

The Lancet'te yayınlanan araştırmada, Sağlık Bakanlığı'nın elektronik ölüm kayıtları ile ilgili kapasitesinin güvenilir olduğunun daha önce anlaşıldığı, ancak söz konusu kapasitenin, hastanelere ve diğer sağlık tesislerine saldırılar ve dijital iletişimdeki kesintilerin de dahil olduğu İsrail saldırıları sebebiyle kötüye gittiği gözlemine yer verildi. 

Gazze Şeridi'nden basına yansıyan haber ve raporlarda da İsrail'in saldırılarında hayatını kaybedenlerin önemli bir kısmının enkaz altında kaldığı, dolayısıyla açıklanan can kayıplarına bu kişilerin dahil edilmediği ifade edilirken, araştırmacılar bu tür boşlukları da doldurmak adına Kosova ve Sudan gibi başka çatışma bölgelerindeki ölü sayıları değerlendirilirken kullanılan bir yöntemden yararlandı.

En az iki bağımsız kaynaktan yararlanan araştırmacılar, öldürülen kişilere ilişkin birden fazla listede yer alanlar olup olmadığına baktı. Listeler arasında daha az örtüşme olması ise kayıtlara geçmemiş olan daha fazla ölüm olduğu sonucunu beraberinde getirdi. Bu bilgi ise daha sonra yaşanan toplam can kaybını hesaplamak için kullanılabiliyordu. Araştırmacılar, Gazze'deki ölümleri hesaplamak için bakanlığın açıkladığı resmi sayıları, bakanlığın Gazze içinde ve dışında yaşayan Filistinlilere dağıttığı, bu kişilere Filistinlilerin kimlik numarası, ismi, öldüğü yaşı, cinsiyeti, ölüm yeri ve haberin kaynağı gibi soruların sorulduğu çevrimiçi anket ve sosyal medyadaki ölüm ilanlarından yararlandı.

Araştırmanın başyazarı Zeina Jamaluddine, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, "Araştırmamız çarpıcı bir gerçeği ortaya koydu: Gazze'de travmatik yaralanma kaynaklı ölümlerin gerçek boyutu rapor edilenden daha yüksek" ifadelerini kullandı.

Polonya'dan 'Netanyahu' kararı, Biden ve Hamas'tan 'Gazze'de ateşkes' açıklamalarıDÜNYA

The Lancet: Gazze'de gerçek ölü sayısı 186 bin veya daha fazla olabilirDÜNYA

(REUTERS)