Avrupa sandık başında: Avrupa Parlamentosu seçimleri başladı
Avrupa Parlamentosu’ndaki sandalyeler 27 üye ülkeye nüfusa oranlı dağıtılıyor. Göç karşıtlığı ve milliyetçi söylemlerin gündemde olması bekleniyor.
DUVAR - Avrupa Birliği'nin (AB) 27 üye ülkesinde 6-9 Haziran tarihlerinde, birliğin ana yasama organı olan Avrupa Parlamentosu'nun (AP) yeni üyelerinin belirlenmesi için seçimler yapılacak. 720 sandalyeli AP seçimleri, aşırı sağın yükselişi açısından merakla izleniyor.
SEÇİM NASIL İŞLİYOR?
BBC Türkçe'den Övgü Pınar ve Yusuf Özkan'ın aktardığına göre, 370 milyonun üzerinde seçmenin bulunduğu AB’de oy verme tarihleri 6-9 Haziran arası olmak kaydıyla ülkeden ülkeye değişiyor. Avrupa Parlamentosu’ndaki sandalyeler 27 üye ülkeye nüfusa oranlı dağıtılıyor. Almanya 96 sandalye ile halen en fazla parlamentere sahip ülke. Almanya’yı Fransa ve İtalya takip ediyor.
Seçim kuralları ülkelere göre değişebiliyor. Örneğin seçme yaşı ağırlıkla 18 olsa da Almanya, Avusturya, Belçika ve Malta’da 16, Yunanistan’da 17 yaşından itibaren oy kullanılabiliyor.
Seçimler beş yılda bir yapılıyor. 2019’daki son AP seçimlerinde katılım oranı yüzde 50,7 olmuştu. Bu oran son 20 yılın en yükseğiydi ve bir önceki seçimlere göre yüzde 8 artış kaydedilmişti.
AVRUPA PARLAMENTOSU'NDA HANGİ GRUPLAR VAR?
Avrupa Parlamentosu üyeleri siyasi ittifaklar içinde kümeleniyor. Bu gruplar ülkelere göre değil, siyasi eğilimlere göre belirleniyor. Grup kurabilmek için en az 23 üye ve üye devletlerin en az dörtte birinin grup içinde temsil edilmesi gerekiyor.
Mevcut parlamentoda 7 siyasi grup bulunuyor. Bunların en büyükleri merkez-sağdaki Avrupa Halk Partisi (EPP) ile merkez-soldaki Sosyalistler ve Demokratlar İlerici İttifakı (S&D). Ardından liberal Avrupa'yı Yenile ile Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı geliyor. Aşırı sağdaki Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformistler (ECR) ile Kimlik ve Demokrasi (ID) mevcut parlamentoda sandalye sayısı açısından 5. ve 6. sıradalar. Sol Grup (GUE/NGL) ise son sırada.
Ancak Macaristan’da iktidardaki Fidesz gibi hiçbir gruba bağlı olmayan partiler de mevcut. Avrupa Parlamentosu'nda meclisin çalışmalarını yöneten çoğunluk bugüne kadar Halk Partisi, sosyalistler ve liberallerden oluştu.
SEÇİM SONUÇLARINA İLİŞKİN BEKLENTİLER NE?
Kamuoyu yoklamalarına göre aşırı sağ; Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Hollanda, İtalya, Macaristan, Polonya ve Slovakya gibi ülkelerde birinci çıkabilir. Almanya, İspanya, İsveç gibi bir dizi ülkede de ikinci ya da üçüncü sırayı alabilir. Anketlere göre Avrupa Halk Partisi (EPP), Avrupa Parlamentosu'ndaki en büyük grup olarak kalacak. Sosyal demokratlar da ikinci grup olmayı sürdürecek. En büyük kaybı liberallerin yaşayacağı tahmin ediliyor.
Kimlik ve Demokrasi (ID) ile Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformistler (ECR) grupları ve bağımsız partilerle birlikte aşırı sağın, merkez solu, hatta merkez sağı bile geçebileceği düşünülüyor. Ancak aşırı sağ kanadındaki bölünmeler nedeniyle blok halinde bir gruptan söz etmek mümkün değil.