Avrupa'da sokak hayvanlarıyla ilgili yasalar nasıl?
Sokaktaki sahipsiz hayvanların öldürülmesini öngören ve büyük tepki çeken teklif yasalaştı. Peki, böyle bir yasal düzenleme başka Avrupa ülkelerinde var mı?
DUVAR - Sahipsiz hayvan popülasyonunu azaltmayı öngören 'katliam yasası' olarak bilinen kanun teklifi TBMM Genel Kurulu'nda 224 ret oyuna karşı 275 oyla kabul edildi. Yasa, "acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında" ayrıca "akut bulaşıcı hastalıkların önlenmesi" amacıyla sokak köpeklerine "ötanazi" uygulanmasına imkan tanıyor. Bunlara ek olarak "insan sağlığı için risk oluşturdukları, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil ettiği ve olumsuz davranışları kontrol edilemediği durumlarda" da veteriner onayıyla sahipsiz köpeklere "ötanazi" işlemi yapılabilecek.
Peki, tartışmalı yasa teklifi Avrupa'daki örneklerine ne kadar benziyor? Düzenleme hayvan refahına dair uluslararası anlaşmaların ihlali anlamına gelir mi?
Bunun sağlıklı oldukları halde sokak hayvanlarına ötanazi uygulanmasının önünü açtığı eleştirileri yapılıyor. Düzenleme ayrıca belediyelere sahipsiz hayvanları barınaklarda toplama ödevi veriyor. Böylece bugüne kadar geçerli olan "yakala-kısırlaştır-sal" metodu terk edilmiş oldu. Aktivistler, Türkiye'deki barınak sayısının yetersizliği ve buna bağlı kötü koşullara dikkat çekerek uygulamanın pratikte hayvanların uyutulmasıyla sonuçlanacak bir süreç olduğunu söylüyor.
Türkiye'de toplam 105 bin hayvan kapasiteli 322 adet barınak bulunuyor. Yasayı hazırlayan AK Parti milletvekilleri önerdikleri metni gerekçelendirirken "valiliklerin yaklaşık 2 milyon sahipsiz köpek bildiriminde bulunduğunu, ancak sayının gerçekte 4 milyona ulaştığını" öne sürmüştü.
AVRUPA KONSEYİ NE SÖYLÜYOR?
DW Türkçe'nin haberine göre Avrupa ülkeleri hayvan haklarıyla ilgili çeşitli düzenlemelerde uzlaşmış olsa da sahipsiz hayvanlar konusunun nasıl çözüleceğine dair ortak bir çerçeve bulunmuyor. Öte yandan Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan ve Türkiye'nin 2003 yılında onayladığı "Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi" ötanazi uygulamasına yasal dayanak oluşturuyor.
Sözleşme, taraf ülkelere sokak hayvanı popülasyonunun kontrol altına alınması için hayvanları öldürme izni veriyor. Ancak bu tedbirin, "acı, ıstırap ve sıkıntıya neden olmayacak şekilde" alınması zorunluluğunun altı çiziliyor. "Taraflardan biri, başıboş hayvan sayısının sorun yarattığını düşünürse, gereksiz ağrı, acı ve ızdırap çekmelerine sebep vermeyecek şekilde sayılarını azaltmak için uygun yasal ve idari tedbirleri alacaktır" denilen sözleşme metninde "Yakalanan hayvanların muhafaza edilmesi veya öldürülmesi işlemlerinin sözleşmede belirtilen prensiplere uygun olarak yapılabileceği" belirtiliyor.