Göktaşı felaketine erken uyarı
NASA'nın Scout adlı sistemi ile dünyaya çarpma tehlikesi olan ufak cisimler tespit ediliyor.
DUVAR - Günümüzden 66 milyon yıl önce, şu an Meksika Körfezi olarak bildiğimiz bölgeye irice bir dağ boyutlarında bir gök cismi çarptı. Devasa böcekler, dinozorlar, uçsuz bucaksız bataklıklar, ılık okyanuslar ve günümüzün yağmur ormanlarını kent parkı gibi gösterecek ormanlar... Yaşamın her yerinden fışkırmaya çalıştığı dünya, gök yüzünde alışık olduğu güneşten daha parlak ikinci bir cisimle karşılaşmasının hemen ardından, gezegen üzerindeki yaşamın %80'inden fazlasını yok edecek bir çarpışmaya sahne oluyordu.
Kilometrelerce derinlikte ve yaklaşık 185 km genişliğinde bir krater açan, dakikalar içinde 1000 km yarıçap dahilinde canlı, cansız her varlığı toza çeviren, son 150 yılda yaşadığımız tüm depremlerin aynı anda olmasına denk bir titreşime neden olan ve son olarak dünyayı uzun süre karanlık, asit yağmurları yağan, dev yangınların eksik olmadığı ve ozon tabakası yok olmuş bir cehenneme çeviren çarpışmaya benzer bir olay ile yüz yüze kalacak olursak; saklanmaktan ve büyük ihtimalle ölümü beklemekten başka bir şansımız olmayacaktır. Bunun daha uzun bir süre değişmeyeceğinden de emin olabilirsiniz
Fakat daha akla hayale sığası boyutlara sahip gök taşları için, daha yüksek yüzdeli hayatta kalma senaryoları yaratma şansına sahibiz. Bunun için en önemli tedbirimiz; çarpışmadan yeterli bir süre önce haberdar olmak. NASA'nın NEO (Dünyaya Yakın Nesneler) Programı, gezegenimize yakın kabul edilen ve çapı 800 metreden büyük gök taşı ve kuyruklu yıldızların %90'ından fazlasını keşfetti.
BEŞ GÜN ÖNCEDEN HABER VERECEK
Artık sıra daha küçük gök cisimlerine odaklanan Scout adlı programda. Dünyanın dört bir tarafındaki gözlem istasyonları ve teleskoplardan gelen verileri anlık olarak yorumlayan sistem, geçen hafta riskli bir cisim uyarısında bulundu ve uyarıdan beş gün sonra 30 Ekim Pazar günü, bu cisim dünyamıza güvenli olarak değerlendirebileceğimiz fakat aynı zamanda yakın da olan 499 bin kilometrelik bir uzaklıktan geçti.
Scout sistemi 2002'den beri çalışan Sentry adlı daha büyük cisimleri (büyük bir şehri tamamen yok edebilecek) takip eden bir sistemin uzantısı. Beş günlük erken uyarı çok gibi gözükmese de şu ana kadar sahip olduklarımızın en iyisi ve olası bir çarpışma alanının hesaplanıp, boşaltılması için yeterli zamanı verebilir.
Peki atmosferimizin dışındaki gök yüzünde son durum ne? NASA şu ana kadar 'yakın dünya cismi' olarak değerlendirdiği 15 bin gök cismini keşfetti ki ajans bu cisimlerin güneş sisteminin oluştuğu 4,6 milyar yıl öncesinden beri başı boş dolaştığını da beliriyor. Bu 15 bin cisimden dünyaya 4 milyon milden (6.437.376 km) yakın olan 1700'ü potansiyel tehlike arz eden kategorisinde değerlendiriliyor.