Papağanlar da alet yapıyor
Viyana'da bir enstitü, goffin kakadu adlı papağan türünün alet üretebildiğini keşfetti.
DUVAR - Bir papağan türü olan goffin kakadusunun, kapalı bir kutu içindeki yeme ulaşmak için kendine sunulan üç farklı malzemenin her birinden aynı tip aletler yaparak, yemeği elde etmeyi başardığı görüntülendi. Aşağıdaki videoda kakadu'nun yeteneklerini izlemeniz mümkün.
Bu basit çubuğu yapabiliyor olmaları, kafalarında bir tasarım algısı olduğu ve bunun nasıl kullanılacağını öngörebildiklerini ispatlıyor. Çok da uzak olmayan bir döneme kadar, alet yapabilmenin sadece insanlara has bir özellik olduğuna inanılıyordu fakat şempanzelerin, kargaların, ispinozların ve akbabaların kendi aletlerini yapabildikleri kayıt altına alındı.
Endonezya'da yaşayan goffin kakadularının doğal yaşam alanlarında alet kullandıklarına daha önce rastlanmamıştı ve bu yeteneği esaret altında öğrendikleri ve geliştirdikleri düşünülüyor. Viyana'daki Veterinerlik Üniversitesi'ne bağlı Messerli Araştırma Enstitüsü'nde yaşan Figaro adlı kakadunun kafesi içinde erişemediği yiyeceklere ulaşabilmek için tahta parçalarından uzun parçalar kopardığı ve bunları başarılı olarak kullandığı gözlemlenmiş. Bunu bir deneyin parçası olarak değil kendiliğinden yapan Figaro'nun ardından aynı ortamda yer alan 3 kakadunun daha benzer yöntemler geliştirdiği de görülünce, tür olarak bu kapasiteye sahip oldukları düşünülmüş.
YAPMAK İÇLERİNDEN GELİYOR
Fakat kullandıkları tahta bloklar doğal olarak bir çubuk şeklinde ayrılma eğiliminde olduğu için, bilim insanları ilk başlarda bunun isteyerek oluşturulmuş bir şekil olup olmadığından emin olamamışlar. Kuşların belirli bir mesafeyi aşmak için inceltilmiş uzun bir alet yapmayı gerçekten isteyip istemediklerini görmek için şeffaf bir kutunun ortasında bulunan ve sadece küçük bir delikten ulaşılabilecek yemi içeren bir sistem hazırlamışlar.
Kakadulara, uygun aleti yapmak için farklı yöntemler izlenmesi gereken 4 farklı malzeme (geniş bir tahta parçası, yapraklı bir kayın dalı, karton ve bal mumu) sunulmuş. Hiçbir kuşun bal mumundan uygun bir alet üretmediğini belirten Dr. Alice Auersperg, bazı kuşların ise her üç malzemeden de yeme ulaşabilecek aleti üretebildiklerini gözlemlediklerini sözlerine ekliyor. Ekibe göre bu test sonucunda onları en çok şaşırtan sonuçlardan biri; kuşların kartondan da gerekli aleti üretebilmeleri olmuş, zira tahta ve dalın aksine yön gösterici veya benzer bir şekilden mahrum olan kartonu, ihtiyaç doğrultusunda şekillendirebilmeleri, gerçekten istedikleri şekle ulaşabilmek için farklı çözümler üretebildiklerini gösteriyor. İkincisi ise kakadular tarafından üretilen çubukların, neredeyse tamamının sadece gerekli olduğu kadar uzun olduğu; yani kakadular sadece ihtiyaç duyulan şekle ulaşmakla kalmıyor tam da ihtiyaç duydukları uzunlukta üretmeyi de başarıyorlar.