Mars'ta neden koloni kuramayız?
Mars’ta bir yerleşim kurmak, hayal ettiğimiz kadar kolay görünmüyor. Mars’ta kurulacak olası bir insan yerleşiminin önündeki en büyük engellerden birisi maliyet sorunu. Gezegene ulaşmak oldukça pahalı bir mesele ve bunu finanse etmek oldukça zor.
Brad Jones *
Ünlü girişimci Elon Musk Mars’a gitmek istiyor. Profesör Stephen Hawking, sürekli olarak kendimize yerleşmek için yeni bir gezegen bulmamız gerektiği konusunda uyarılarda bulunuyor. NASA bizi oraya götürecek yeni nesil bir motor üretiyor. Diğer yandan, kızıl gezegende bir üs inşa etmek bizim açımızdan gerçekten de faydalı mı?
Michigan Üniversitesi’nden Aaron Ridley, Mars’ta bir koloni yaratmamızın teknik açıdan inanılmaz derecede meşakkatli ve pahalı olduğunun altını çiziyor. Kızıl gezegen “bilimsel açıdan” her anlamda ilginç olsa dahi, kalıcı bir istasyon için harcanacak devasa bütçelerin, hele ki uzayda bir koloni kurmanın aşırı seviyedeki nüfus artışı sorununa çözüm olmayacağı göz önünde bulundurulduğunda, mümkün olmadığını sözlerine ekliyor.
“Ay’a veya Mars’a nüfus baskısı nedeniyle gitmeyeceğiz,” diyor. “Bizi oraya götürecek asıl sebep, doğuştan gelen keşfetme arzumuz.”
Gezegensel Bilim Enstitüsü’nün kıdemli bir üyesi olan Amanda Hendrix, Mars’ta kalıcı bir yerleşim kurulması ihtimali hususunda benzer bir düşünceye sahip. Futurism dergisine verdiği demeçte, “İnsanlarla birlikte geliştirdiğimiz teknolojileri denemek ve bilimsel deneyler yapmak için (kısa süreli bir ziyaret amacıyla) Mars’a gitmek akla yatkın,” diyor. “Mars’ta uzun süreli bir insan kolonisi inşa etmemizin mantıklı olduğunu düşünmüyorum; sadece aşırı düzeydeki radyasyon sorunu nedeniyle bile uzun süreli bir hedef olarak düşünülemez.”
MALİYET ÇOK YÜKSEK
Mars’ta kurulacak olası bir insan kolonisinin önündeki en büyük engellerden birisi de maliyet sorunu. Mars’a ulaşmak oldukça pahalı bir mesele ve projenin finansman sistemini yaratmak da sanıldığı kadar kolay değil.
Hendrix, “İnsanın Ay ve / veya Mars’ı ziyaret etmesinin doğal olarak bir sonraki adımı da getireceğini düşünüyorum; fakat uzun süreli bir yerleşim, muhtemelen büyük bir ekonomik harcama gerektirir,” diyor. Ayrıca, (bir süredir sözü edilen) uzay turizminin de bu amaca hizmet etmesinin pek olanaklı görünmediğini sözlerine ekliyor.
NASA’nın Ames Araştırma Merkezi’nde gezegenbilimci olarak çalışan Chris McKay, bir Mars yerleşiminin tek akla yatkın ekonomik motivasyonunun, bu işi gerçekleştirecek turizm ya da madencilik şirketlerinden ziyade, bir hükümet üssü olarak hizmet etmesiyle gerçekleştirilebileceğini ifade ediyor.
Verdiği demeçte, “Burada benzetme yapabileceğimiz olgu, 1955’ten 1990’a dek faaliyette olan Antartika üsleri,” diyor. “Bu zaman boyunca, neredeyse tüm Antarktika üsleri Antarktik Antlaşması’na uygun biçimde (devlet destekli) bilimsel araştırma üsleri olarak faaliyet gösterdi; 1990’dan sonraysa turizm endüstrisi büyümeye başladı. Şimdi Antarktika’da (devlet destekli) bilimsel araştırma üsleri haricinde, turistik üsler de mevcut.”
Mars’a yerleşmek hiç kimseyi zengin etmeyecek ve mevcut durum, bu denli pahalı bir proje için gereken parayı toplamayı da zorlaştıracak. Öte yandan, tam donanımlı bir koloni, olası bir uzay programının en mantıklı yönü olmasa bile, bu gezegenden öğreneceğimiz birçok şey söz konusu.
AY’DAN SONRA MARS
Göründüğü kadarıyla, Mars’tan önce Ay üzerinde bir üs kurma olasılığımız daha yüksek. Bu gerçek kendi çıkarlarına olsa da çoğu, ulaşım güçlüğüne rağmen kızıl gezegenin daha ilgi çekici olduğunu ifade ediyor.
Gezegene ulaşmak için kullanılacak kestirme bir yol olmadığını kabul etmesine karşın Ridley de “Mars’ın bilimsel açıdan daha ilgi çekici bir yer olduğuna katılıyorum,” diyor. “Bebek yürüteçlerine olan inancım oldukça büyük; bu nedenle Ay’da bir şeyler yapmaya başlamak ve ardından Mars’a geçmeyi hedeflemek oldukça akla yatkın.”
McKay, “Bilimsel açıdan baktığımızda Mars, Ay’dan çok daha ilgi çekici,” diyor. Ardından gezegenin üç temel avantajını sıralıyor: Gezegensel süreçler ve tarihi bağlamda Dünya’yla olan benzerlikler, yaşam ihtimali ve gezegenin yaşanabilir hale getirilmesi potansiyeli.
Bunlardan başka göz önünde bulundurulması gereken bir husus yoksa, çoğu kişi Mars’ta kurulacak bir koloninin muhteşem bir proje olabileceğini kabul ediyor. Bununla beraber, kimi çabalara diğerlerine göre öncelik verilmesi gerekiyor ve şu anda kalıcı bir Mars yerleşimi kurmak, kaynaklarımızı en iyi şekilde kullanmamız anlamına gelmiyor.
Yazının aslı Futurism sitesinde yayınlanmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)