Sular yükseliyor ve biz gecikiyoruz
Deniz seviyesinin sadece kendisi değil yükselme hızı da artıyor. Çeyrek asra dayanan veri yığını bunu net olarak ortaya koyuyor. Peki nasıl? Bilim insanlarının bulguları Yeşil Gündem'de...
DUVAR - Bilim insanlarının yıllara dayanan uydu görüntülerini karşılaştırarak yaptığı araştırmaya göre, küresel deniz seviyesi 2100 yılına kadar 26 inç (66 santim) yükselecek. Araştırmanın sonuçları, uluslararası saygın akademik yayınlardan "ABD Ulusal Bilimler Akademisi'nde Gelişmeler" (Proceedings of the National Academy of Sciences) dergisinde yayımlandı.
1993 yılından beri toplanan verilerin karşılaştırılmasıyla yazılmış olan makaleye göre, okyanusların seviyesi her yıl 0,003 inç (0,076 milimetre) daha hızlı yükseliyor. Bu rakam küçük bir sayı gibi gözükebilir ama verilere göre, bu durum yeraltı içme suyu tabakalarına (akifer) tuzlu su sızması ve kasırga, fırtına kabarmaları anlamına gelebiliyor.
Deniz seviyelerindeki yükselmelerin ölçümüne, ilk olarak 1992 yılında başlanmıştı. 1992 yılından beri altimetreler (irtifa ölçü aletleri) kullanılarak ABD'den NASA, Fransa'dan Ulusal Uzay Araştırmaları Merkezi (CNES), Türkiye'nin de üyesi olduğu çok uluslu Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilatı'nın (EUMETSAT) ortak girişimiyle gerçekleştirilen Topex, Poseidon, Jason-1, Jason-2 ve Jason-3 uydu fırlatma misyonlarıyla gerçekleştirilen ölçümlerde deniz seviyesindeki artış 2 buçuk milimetreyken, son dönemde bu rakam 3,4 milimetreye kadar yükseldi.
DOĞRU BİLGİ BİRİKİMİ BÜYÜK FIRSAT
NASA'da Goddard Enstitüsü'nde çalışan ve makalenin ikinci yazarı olan Brian Beckley'nin de yaptığı hatırlatmaya göre Topex, Poseidon ve Jason misyonları, 25 yıl boyunca 10 günde bir veri sağlayarak , küresel bazda yarım milyon tane doğru, sahih bir ölçek ağı kullanmaya olanak veriyor. Araştırma ekibinin, analiz için söz konusu bilgi öbeğini seçmiş olmasında bu fırsat en büyük etkenlerden biri.
2100'DE PLAJ TATİLİNE GİDEBİLİRİZ
Çeyrek asırlık bir sürede yaşanan yedi santimlik yükselmenin yüzde 55'i deniz suyunun sıcaklığının artmasına bağlı. Geri kalan yüzde 45'lik dilim ise buzulların erimesine bağlanıyor. Grönland ve Buz Denizi'nin uydu görüntülerinden elde edilen sonuçlara göre insanoğlu 2100 yılında bu bölgelere plaj tatiline gidebilecekler.
Makalenin başyazarı olan Colorado Boulder Üniversitesi'ndeki Çevre Bilimleri Araştırma Enstitüsü'nde öğretim üyesi olan Steve Nerem, ekibinin ihtiyatlı bir tahmin yaptığını ama buz tabakaları küresel ısınmaya daha fazla tepkime gösterdikçe, erime hızlarının daha da artacağı uyarısını yapıyor.
Özellikle Grönland ve Antarktika'daki buz tabakalarının erimesi hem deniz seviyesindeki yükselmesinin hem de bu yükselişin endişe verici ve öngörülemez bir hızda artmasındaki en büyük etken olduğu söyleniyor.
Üstelik bu ölçümler yapılırken, mesela El Nino gibi iklim değişikliği fenomenleri ve 1991 yılında Filipinler'deki volkanik Pinatubo Dağın'ın harekete geçmesi (volkanik dağların faal hale gelmesinin küçük ölçekte de olsa küresel ısınmayı tersine çevirme ve deniz seviyesinde değişim etkisi yaratabilme etkisi var) dikkate alınmıyor.
Şu andaki en büyük belirsizlik büyük bir kütle olan Batı Antarktik tabakasının ne kadar hızlı eriyeceği. Steve Nerem bu makaleyi yazmaktaki amaçlarının sadece iklim değişikliğini ölçmek olmadığını, bunun sebebini de bulmaya çalıştıklarını söylüyor ve ekliyor: Buz tabakalarının erimesinin sebebini bulabilirsek iklim değişikliğiyle mücadele edenlere de yardımcı olabiliriz. Gelecekte neyle karşı karşıya kalacağımızı da anlayabiliriz. Bu soruna ele almak için yeterince geç kaldık zaten.”
Kaynakça:
http://www.newsweek.com/sea-level-rise-has-rapidly-accelerated-1992-melting-ice-and-its-not-803326
http://www.pnas.org/content/early/2018/02/06/1717312115
http://10thousandcouples.com/2018/02/melting-ice-sheets-are-hastening-sea-level-rise-satellite/