Uzaylılarca yönetilen galaktik bir hayvanat bahçesinde olabiliriz

Peter Dockrill

Bazı insanlar gelişmiş bir uzaylı zekâsı tarafından tasarlanan uçsuz bucaksız bir bilgisayar simülasyonunda yaşadığımızı düşünüyor. Buna karşın METI (Messaging Extraterrestrial Intelligence / Dünya dışı Zekâ İleti Sistemi), görevli bilim insanları aynı fikirde değil. Söyledikleri kadarıyla, gerçek bundan daha basit olabilir.

San Francisco merkezli bir araştırma kurumu olan METI, geçtiğimiz hafta uzaylılar hakkında tartışmak üzere Paris’te bir araya geldi. Başka bir deyişle, onlarca yıl boyunca gökyüzünü aramamıza karşın, görünürde herhangi bir yerde, neden tam ve kesin olarak bulunmamasını tartıştılar.

NEDEN YALNIZIZ?

Bu bilmece kısaca ‘Fermi Paradoksu’ adıyla bilinir: Neden çevremizdeki milyarlarca yıldızın çevresindeki milyarlarca kişiyle birlikte, ET*’den gelen tek bir çıt bile duymadık?

Bu sorunun birçok varsayımsal yanıtı mevcut. Belki dünya dışı yaşam henüz anlamadığımız bir engelle karşılaştı. Belki hepsi uyuyorlardır. Belki artık dış uzayda hiç kimse yok ve belki de bunların hepsi bizim suçumuzdur.

Diğer yandan, geçen hafta Paris’te METI araştırmacıları tarafından tekrar ele alınan Fermi Paradoksu’na ilişkin akla yatkın bir yanıt daha mevcut: Ya uzaylıları hiç görmemiş veya duymamış olmamızın sebebi, bir tür kafes ya da galaktik bir hayvanat bahçesindeki tutulan bir tür gibi, bir biçimde onlar tarafından karantina altına alınmış olmamızsa?

METI yöneticisi ve astrobiyolog Florence Raulin Cerceau, ‘La Cité des Sciences et de l’Industrie’ adlı bilim müzesinde düzenlenen etkinlikte, “Dünya dışı yaşamı neden bulamadığımızla ilgili olarak sıkça tartışılıyor,” diyor.

“Fakat bu çalışma toplantısının benzersiz odak noktasına ilişkin görüşmelerin çoğunda, ilk olarak 1970’lerde önerilen ve ‘Hayvanat Bahçesi hipotezi’ olarak adlandırılan tartışmalı bir fikir ele alındı.”

KAFESTEKİ BİR CANLI GİBİ İZLENİYOR OLABİLİRİZ

‘Hayvanat Bahçesi hipotezi’ kulağınıza bilim-kurgu gibi gelebilir ve aslında bilim-kurgu romanlarında, televizyon programlarında, filmlerde ve video oyunlarında bir tema olarak karşımıza çıkar.

Fakat aynı zamanda bazen ‘Büyük Sessizlik’ diye tanımlanan Fermi Paradoksu’na ciddi (ama tamamen varsayımsal) bir yanıt olarak görülür.

METI Başkanı Douglas Vakoch, “Belki de dünya dışı yaratıklar, bizleri hayvanat bahçesindeki hayvanları izliyormuşçasına takip ediyordur,” diyor.

“Peki, galaktik hayvanat bahçesi görevlilerinin kendilerini göstermelerini nasıl sağlayabiliriz?”

METI’nin aktardığı kadarıyla, bu abartılı bir soru değil: Kurum, aslında dünya dışı zekâ arayışının bir tür öncü kolu olarak, uzaylı yaşamla temas kurmak için yollar bulmaya çalışıyor.

Hayvanat Bahçesi hipotezinin geçmişi, MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) araştırmacısı olan John Ball’un 1973 tarihinde yayınlanan bir makalesine dayanıyor.

Ball, “Dünya dışı akıllı yaşam hemen her yerde bulunabilir,” demişti.

“Bu tür bir yaşamın bizimle etkileşime girememesi, bizi vahşi bir bölgenin ya da hayvanat bahçesinin bir parçası olarak bir kenara koydukları hipotezi açısından anlaşılabilir bir durum.”

ORADA BİR YERDELER AMA GÖRÜŞMEK İSTEMİYORLAR

Farklı şekilde söylersek, Josh Hrala’nın 2016 yılında ScienceAlert’e yaptığı açıklamada belirttiği üzere, Hayvanat Bahçesi hipotezi, uzaylı yaşamın orada bir yerde olduğunu varsayıyor ama uzaylılar o kadar ileri seviyede ki, bizimle uğraşmak ya da toplumumuzu etkilemek istemedikleri için bizimle bağlantıya geçmek istemiyorlar veya belki de uzaktan izlemekten keyif alıyorlar.

Bir hayvanat bahçesinde olmamızın sebeplerinden emin olamasak bile, bazı tahminler yürütebiliriz.

Ball daha sonraki bir araştırmasında, “ETI (Dünya dışı Zeki Yaşam) bizi gizlice ve dikkat çekmeden izliyor ama bunu göze çarpmadan yapıyor olabilir,” diye not ediyor.

“Biyosistemimiz ve kültürümüz kesinlikle ilgi çekici; Dünya, en azından uzaylıların birkaç bilimcisi tarafından üzerinde çalışmaya değer bir yer.”

Hayvanat Bahçesi hipotezi bundan daha fazla yanıt sunmasa da en azından neden Evren’in kimi zaman çok ıssız göründüğü konusunda farklı bir varsayımsal açıklama yapmamız için yakınımızda bulunuyor.

‘Institut national de la agronomique’ (Ulusal Tarım bilimi Enstitüsü) araştırmacısı olan Jean-Pierre Rospars, METI çalışma toplantısında yaptığı konuşmada, “Dünya dışı canlıların bir ‘galaktik karantina’ uyguluyor olması muhtemel görünüyor; zira onlar hakkında bilgi edinmemizin üzerimizde kültürel açıdan yıkıcı etkileri olacağının farkındalar,” diyor.

“İnsan türünün mümkün olan en yüksek bilişsel düzeye eriştiğini düşünmek için ortada hiçbir neden yok. Gelecekte, Dünya’da daha yüksek seviyelere erişmek ve başka bir yere ulaşmak mümkün olabilir.”

* ET, dünya dışından gelen canlı anlamına gelen Extraterrestrial'ın kısaltması / ET 80'lerde çekilmiş bir filmin ismi.

** Yazının aslı Science Alert sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)