Bodrum’a ne zaman gidilir?

Ünlü Tarihçi Homeros tarafından “Ebedi Mavilikler Cenneti” olarak adlandırılan Bodrum... Her zaman denizi, kumu, güneşiyle ve tabii ki gece hayatıyla bilinen Bodrum, bugünlerde yerlilerinin en sevdiği zamanları yaşıyor. Yazın keşmekeşi ve pahalılığı olmadan yaşadıkları yerin keyfini çıkarıyor insanlar. Ama sadece onlar mı? Kış ve bahar tatili için Bodrum’u seçenler de bir o kadar şanslı. Bodrum’da gerçekten görülecek çok yer var. Kimi insanlar yaz tatillerini yaparken bu güzellikleri görmek için de zaman ayırıyor ama hem daha ucuz hem de daha sakin bir tatil için Bodrum’a gitmenin tam zamanı. İşte Bodrum’da gezip görebileceğiniz güzelliklerin listesi:

BODRUM KALESİ

Bodrum Kalesi, 1406-1522 yılları arasında Saint Jean Şövalyeleri tarafından üç tarafı denizlerle çevrili kayalık bir yarımada üzerinde, iki liman arasında inşa edilmiş. Kalenin yapımında, depremde yıkılan dünyanın yedi harikasından biri Mausoleion’un taşları kullanılmış. Kalede, Fransız, İtalyan, İngiliz, Alman ve İspanyol (Yılanlı) kuleleri bulunuyor. Rodos Adası, 1522 yılında Türkler tarafından alındıktan sonra, şövalyeler Bodrum ve çevresini 5 Ocak 1523’de terk etmişler. 1895’ten itibaren hapishane olarak kullanılan Kale, Fransız ve İngilizler tarafından I. Dünya Savaşı sırasında bombalanmış ve yarı yıkık hâle gelmiş.

Kalenin doğu duvarı dışında kalan bölümleri çift beden duvarları olarak takviye edilmiş. İç kaleye yedi kapı geçilerek ulaşılıyor. Kapılar üzerinde armalar; armalar üzerinde haçlar, düz veya yatay bantlar, ejder ve aslan figürleri bulunuyor. Kale bugün Sualtı Arkeoloji Müzesi olarak kullanılmakta.

BODRUM SUALTI ARKEOLOJİ MÜZESİ

Bodrum Kalesi içinde yer alan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi, dünyanın en önemli sualtı arkeoloji müzelerinden birisi olarak kabul ediliyor. Bodrum’da gezilecek ve görülecek en popüler yerlerden biri. Dünyanın en zengin Doğu Akdeniz amforaları koleksiyonuna sahip müze bünyesinde on dört adet sergi salonu bulunuyor. Aynı zamanda müzede Yassıada, Şeytan Deresi ve Serçe Limanı batıkları da sergileniyor.

Serçe Limanı Cam Batığı Salonu’nda sergilenen dünyanın en eski batık gemi kalıntısı, 1025 yılında batan teknenin kendisi. Bu tekneden üç ton kırık ve sağlam cam çıkarılmış. Ayrıca dünyanın en büyük İslam Cam Koleksiyonu da yine burada sergileniyor.

DENİZ MÜZESİ

İlk kez 2010 yılı Ekim ayında Bodrum Yat Festivali kapsamında Bodrum Kalesi önünde kurulan 144 metrekare çadır içinde Bodrum’un değerlerini özenle anlatan bir kurgu, on sekiz adet “Bodrum tipi” tekne modelinin sunulduğu sergileme ile başlamış. Deniz Müzesi, Bodrum merkezinde bulunan eski bedesten binasının müze olarak tahsis edilmesiyle 15 Ekim 2011 tarihinde halkın hizmetine açıldı. Bodrum’da bölgenin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatında önemli bir yere sahip olan değerleri “Bodrum tipi” teknelerin orijinallerine sadık modellerinin Bodrumlu büyük usta Ali Kemal Denizaslanı tarafından yapılmasıyla başlayan projede şu anda kırk sekiz adet model tekne sergileniyor.

Müzenin üst katında ayrılan özel bölümde, Hasan Güleşçi’nin yaklaşık kırk yıllık zaman diliminde dünyanın çeşitli bölgelerinden toplanarak oluşturduğu çok değerli ve zengin (168 aileye ait 6.000’e yakın deniz kabuğu) “Hasan Güleşçi Deniz Kabukları Koleksiyonu” bulunuyor.

“Cevat Şakir Kabaağaçlı Koleksiyonu” kısmında, Kabaağaçlı’nın aile ağacı ile başlayan bilgilendirme ile bebekliği, aile albümünden seçilmiş özel fotoğraflarıyla yaşamından kareler, tarihi belgeler ile kendi kaleminden yazdığı yazıları, çizdiği resimleri ve kişisel eşyaları sergileniyor.

BODRUM ZEKİ MÜREN SANAT MÜZESİ

Türkiye’nin en önemli sanatçılarından olan Zeki Müren’in 1980 yılından, vefat ettiği 1996 yılına kadar yaşadığı Bodrum’daki iki katlı evi, Bodrum Zeki Müren Sanat Müzesi’ne dönüştürülmüş. Sanatçının hayatı ve eserleri ile ilgili bilgi ve belgeler, fotoğraflar, sahne kıyafetleri ve özel eşyaları, burada sergileniyor. Bodrum Zeki Müren Sanat Müzesi’nde sanatçının hayatından kesitlere ve anılara tanıklık edebilirsiniz.

ANTİK TİYATRO

Bodrum’un ortasındaki Göktepe Dağı’nın güney eteklerindeki Antik Tiyatro, Anadolu’nun en eski tiyatrolarından. 1960’larda restore edilen bu tiyatro, günümüzde de Bodrum’daki birçok festivale sahne oluyor. Oyunlardan önce Diyonysus uğruna kurbanların kesildiği sunak ve bazı koltukların arasındaki belki de gölgelik olarak kullanılmış olabilecek delikler, ilgi çekici. Her koltuk arasında 40 santimetrelik mesafenin bırakıldığı tiyatro, 13.000 kişilik. Antik Tiyatro’nun bazı kalıntıları, kale müzesinde sergileniyor.

MAUSOLEİON

Karya Kralı Mausolos’un mezarı, antik dünyanın yedi harikasından biri. Persler tarafından Karia Satrabı Mausolos tarafından, kendi adına henüz hayatta iken yapılmaya başlanmış ve Mausolos öldüğünde karısı ve aynı zamanda kız kardeşi olan Artemisia tarafından yapımına devam edilmiş. Bu nedenle Mausolos’un adıyla anılıyor.

Çağının en önemli yöneticilerinden biri olan Mausolos, kendi ölümsüzlüğünü simgeleştirmek için bu yapıyı inşa etmeye karar vermiş. Yapımına, ölümünden hemen önce yani MÖ 353 yılından önce başlanmış. Yüzyıllar boyunca ayakta kalmayı başarmış ancak 8 Ağustos 1304’te gerçekleşen Anadolu depremiyle büyük bir kısmı yıkılmış. Daha sonra da taşları Bodrum Kalesi’nin yapımında kullanılmış. Ayrıca bu mezara ait birçok kabartma ve heykeller, 1857 yılında İngilizler tarafından British Museum’a götürülmüş.

Zamanın mimari üsluplarına benzemeyen bir özellikte inşa edilen bu yapı için Halikarnas Balıkçısı Mausoleion’un mimarisi ile ilgili olarak şöyle yazmış: “Düşün bir kez! Bütün geleneklere bir tekme vurarak yepyeni bir şey yapmak... İnsanı deli eder yahu! Bu meydan okuyuşu düşündükçe, içimde bir trampet ve tambur gürlüyor.”

MYNDOS KAPISI

MÖ 360’larda yapıldığı sanılan Myndos Kapısı, Halikarnassos’un batısında yer alıyor ve kentin giriş kapılarından biri. Karya Satrabı Mausolos tarafından şehrin surları üzerine âdeta bir kalkan olarak inşa edilen kapı, Halikarnassos’un iki anıtsal kapısından biri ve iki anıtsal kule ile onların ardında şehre girilen kapının yer aldığı bir iç avludan oluşuyor. Bu kapının kuzeyinde yer alan surlar ile kulelerin onarımının birinci aşaması 1999 yılında tamamlanmış.

Büyük İskender’in MÖ 334 yılında Halikarnassos’a yaptığı saldırıları boşa çıkaran savunma amaçlı hendekler, MÖ 4. yüzyılda oluşturulmuş.

Tarihî kalıntının bulunduğu alanda, yine MÖ 4. yüzyıla ait olduğu düşünülen, Helenistik ve Roma dönemine ait tonozlu mezarlar bulunmaktadır.

ANTİK MEZARLAR

Halikarnassos’un iki mezarlığı, Myndos ve Mylasa kapıları yakınlarında konumlandırılmış. Son yıllardaki yol yapım çalışmaları sırasında ortaya çıkan bazı mezarların üzerlerinde hayvan rölyeflerine rastlanmış.

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen, Karya Kraliçesi Ada’nın mezarı da bunlardan biri. Bodrum-Turgutreis yolu üzerinde yer alan bir zincir marketin içinde, bu antik mezar örneklerinden birisini görmek mümkün.

OSMANLI TERSANESİ

1775 yılında kurulduğu düşünülen Bodrum Tersanesi’nde ilk gemi, 1784 yılında tezgâha konmuş. Kerestesi Bodrum dağlarından getirilmiş. Korsan saldırılarına karşı gözcü olarak dikilen Osmanlı kulesi ile birlikte 1882 yılında tersanenin surları da genişletilmiş. Yapı, günümüzde sanat galerisi olarak hizmet veriyor.

Bugün eski tersanenin arkasında, Adsız Atlı Süvarinin ve Osmanlı Denizcisi Cafer Paşa’nın da türbesi olan, Osmanlı Mezarlığı bulunuyor.

AYA NİKOLA KİLİSESİ

1780 yılında Bodrum merkezinde 370 metrekarelik bahçe içerisinde yaptırılan Aya Nikola Kilisesi, Bodrum’un “old town” olarak bilinen Çarşı Mahallesi’ndeki bir meydanda bulunuyor. Zaman içinde metruk hâle gelen kilise, adını gemilerin koruyucusu Aya Nikola’dan alıyor.

Aya Nikola, Likya’nın Myra (Demre) yöresinde yaşayan, 4. yüzyıl Hıristiyan azizi. Barili Nikola ya da Myralı Nikola olarak da biliniyor. Çocukların ve denizcilerin azizi olarak kabul ediliyor.

PEDASA ANTİK KENTİ

Homeros’un aktardığına göre Troya Savaşı sırasında Karyalılar ile birlikte Troya yandaşı olan Leleg halkı, Troya’nın güneyinde Pedasos şehrinde yaşarken Troya Savaşı sonrasında güneye inerek Karya Bölgesi’nde Halikarnassos civarına yerleşmişler. Antik belgelerde Troya Savaşı sırasında ve sonrasında Karlarla birlikte anılan Lelegler, Karya Bölgesi’nde, bugünkü Bodrum Yarımadası’nda sekiz kent kurmuş. Kurulan bu şehirlerin en önemlilerinden biri de Pedasa. “Pedasesliler Halikarnassos’un ötesinde kıyıdan içeride oturuyorlardı” diyen Herodotos, Pedasa’nın lokalizasyonu için en önemli bilgiyi veriyor. Çünkü Pedasa, Halikarnassos üzerindeki tek kent. Bu görüş, 2008 yılında Tapınak trasında bulunan bir yazıtla kesinlik kazanmış.

Yerleşim merkezindeki surla çevrili akropol ile onun nekropol (mezarlık) alanları, tarım terasları ve çiftlik evleri ile Pedasa ve onun territoriumunda bir Leleg kentini oluşturan tüm unsurlar mevcut. Pedasa’da bugüne dek sürdürülen kazı ve araştırmalar, MÖ geç 2.000 yıldan itibaren başlayan ve Bizans dönemi sonlarına (MÖ 13. yüzyıl) kadar uzanan bir sürece ait kalıntı ve buluntuları gün ışığına çıkarmış.

Belgelerde adından sıkça söz edilen ve bu nedenle iyi tanınan Pedasa Antik Kenti’nde yürütülen yüzey çalışmalarının ardından sistemli arkeolojik kazılar 2007 yılından itibaren başlatılmış.

ASPAT KALESİ VE TERMERA ANTİK YERLEŞİMİ

Aspat Kalesi, Akyarlar Aspat koyuna bakan konik tepenin doruklarında; Termera antik yerleşimi ise 2 kilometre yukarıda Mandra köyünün 1 kilometre üzerindeki Asarlık Tepe’de. Aspat-Mandra köyü arasında yol bulunmuyor, bu nedenle yürümeniz gerek. Ama Mandra köyüne, Telmissos’un bulunduğu Gürece köyünden başlayan yolu izleyerek araçla ulaşabilirsiniz.

Termera kentinden de diğer Leleg kentleri gibi ve bugüne ulaşan kalıntı yok denecek kadar az. Doruktaki iç kale tümüyle yıkılmış, alttaki surların bir bölümü ise ayakta.

SYANGELA ANTİK KENTİ

Yarımadanın Gökova Körfezi tarafında, Çiftlik köyüne bağlı Alazeytin Mahallesi’nin üzerindeki tepenin doruğunda, Syangela Antik Kenti kalıntıları bulunuyor. Mahallenin bitiminden kalıntıların bulunduğu tepeye zeytinlikler arasından geçen yirmi dakikalık yürüyüşle çıkılıyor. Surlar, evler ve diğer yapılar, bugüne ulaşan kalıntılar. Tepeden Gökova Körfezi ve Orak Adası görülüyor.

TELMİSSOS ANTİK KENTİ

Bodrum-Turgutreis yolu üzerinde Ortakent’i geçtikten 3 kilometre sonra, Gümüşlük sapağından 2 kilometre önce Gürece köyünde ve kalıntıların bulunduğu tepe anayolun kuzeyine düşüyor. Tepede Helenistik Dönem burç kalıntıları izleniyor. Tarihçi Heredotos, Telmissos’ta Apollon Tapınağı’nın bulunduğunu, tapınağın bilicilikte oldukça ünlü olduğunu anlatıyor. Tapınaktan bugüne maalesef iz kalmamış.

THEANGELA ANTİK KENTİ

Mausolos’un Syangela halkını yerleştirmek için kurdurduğu Thaengela ise Mumcular-Bodrum yolu üzerindeki Pınarlıbelen köyü civarında, Etrim köyünün 1,5 kilometre üzerindeki tepede. Köyden tepeye olan patika yol oldukça dik ve yürüyüş zaman alıyor. Köyden rehber almakta yarar var. Tepedeki kalıntılar, arkeolojiye ilgisi olanlar için bu kadar zahmete değer düzeyde değerlendirilebilir. Kentten bugüne ulaşan kalıntılar arasında diğer Leleg kentlerinde olduğu gibi burç ve sur kalıntıları ön planda. Helenlerin izlerini de taşıyan kentte ayrıca Stadion benzeri bir yapı, anıt mezarlar, kamu yapıları ve evler, kuyu ve sarnıçlardan kalıntılar bulunuyor.

(HABER MERKEZİ)