Boğaz yanmasına karşı ne yapmalı?

DUVAR - Özellikle kışın görülen boğaz yanmasının en yaygın görülen nedenini soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonlar. Bu yakınmanın ardında pek çok rahatsızlık bulunabiliyor.

Acıbadem Atakent Hastanesi’nden Doç. Dr. Beyhan Yılmaz, boğaz yanmasının, tek başına bir hastalık değil arka planda olan bir rahatsızlığın belirtisi olduğunu belirterek, “Boğazda yanma hissi bu bölgedeki tahrişin ve tahribatın bir sonucudur” dedi.

Bu yakınmanın ardında pek çok rahatsızlık bulunabileceğini vurgulayan Yılmaz, "Arka plandaki bu rahatsızlığın geçmesi ile boğazdaki yanma hissi de kaybolur. Yanma hissi genellikle boğazın orta kısmı ve yakınlarında görülür. Yutkunma sırasında yanma daha da artabilir" ifadelerini kullandı.

Boğaz yanmasının en yaygın görülen nedeninin soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonlar olduğunu kaydeden Yılmaz hastalıklar dışında boğaz yanmasına neden olabilen etkenleri şöyle sıraladı:

"İç mekanlardaki havanın kuru olması boğaz yanmasına neden olabilir. Boğazdaki yanma hissi ile beraber gıcık hissi ve ses deformasyonları da görülebilir.

Burundan nefes almak daha sağlıklıdır. Burundan nefes alındığında solunan hava burun yollarından geçerken nemlenir ve yanma hissi oluşma ihtimali azalır. Ağızdan alınan hava ise boğazın kurumasına neden olarak yanma hissine neden olabilirken, farklı enfeksiyonların gelişme ihtimalini artırır.

Sigara tüketimi insan bedeninde pek çok sağlık sorunlarının yaşanmasına neden olabilir. Bunlardan biri de boğaz yanmasıdır. Tütün dumanına maruz kalmak, kimyasal maddelerin karıştığı havayı solumak, alkol almak, hava kirliliği boğazda yanmaya neden olabilir.

Boğaz yanmasına neden olabilecek viral hastalıklar arasında şunlar bulunur: Nezle, soğuk algınlığı, grip, mononükleoz (öpücük hastalığı), kızamık, suçiçeği, koronavirüs, krup.

Boğaz yanması nedenleri arasında bakteri kökenli enfeksiyonlar da bulunur. En yaygın olanı A grubu streptokokların neden olduğu bakteriyel enfeksiyonlardır.

Zayıf bir bağışıklık sistemine sahip olmak sizi enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirir. Bu nedenle viral ve bakteriyel enfeksiyonlardan daha fazla etkilenirsiniz ve dolayısıyla bu enfeksiyonların belirtilerinden biri olan boğaz yanması sorununu daha sık ve şiddetli yaşayabilirsiniz. Düşük bağışıklığın yaygın nedenleri arasında ise HIV, diyabet, steroid veya kemoterapi ilaçlarının kullanımı, stres, yorgunluk ve zayıf beslenme yer alır.

Alerjik kişilerde boğaz yanması alerjenlerle karşılaştıkça ortaya çıkan bir yakınmadır. Evcil hayvanların tüyleri, küf, toz ve polen alerjileri boğaz yanmasına neden olabilir. Bu duruma geniz akıntısı da eklendiğinde sorun daha komplike bir hale gelebilir

Mide asidinin yemek borusuna kadar ulaşarak bu bölgeyi tahrip etmesi olarak tarif edebileceğimiz bu hastalıkta, asidin teması ile boğazda yanma hissi oluşur. Bu duruma mide ekşimesi, ses kısıklığı ve boğazda bir yumru hissi eşlik edebilir.

Boğaz yanması ve eşlik eden diğer semptomlar, HIV pozitif olan kişilerde de görülür. 

Boğaz, dil veya gırtlak kanserlerinde boğaz yanması yaşanabilir. Boğaz yanmasına ses kısıklığı, yutma güçlüğü, hırıltılı nefes alma, boyunda yumru, tükürükte kan veya balgam eklenebilir."

Virüslerin neden olduğu boğaz yanmalarında yakınmaların birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçtiğini belirten Yılmaz, "Bakterilerin neden olduğu ve streptokok boğaz denilen hastalıkta boğaz yanmasının ve diğer belirtilerin önlenmesi için doktor tavsiyesi ile antibiyotik tedavisi gerekebilir" dedi.

Boğaz yanmasının geçmesi için şu önerilerde bulundu:

"Gargara Yapın: İster evde kendi hazırlayacağınız tuz ve karbonat karışımı gargaralardan ister eczanelerde satılan gargaralardan birini alarak kullanabilirsiniz. Gargaralar hem boğazınızı yumuşatır hem de bu bölgedeki mikropların ölmesini sağlar.

Bitki Çaylarından Yararlanın: Bitki çayları boğazınızın yumuşamasını sağlarken tahrişin giderilmesine de yardımcı olur. Dilerseniz bitki çayınıza biraz bal da karıştırarak etkisini daha da artırabilirsiniz. Özellikle adaçayı ve ıhlamur boğaz yanmanızı ve bu bölgedeki diğer sorunlarınızı azaltmaya yardımcı olur.

Dinlenin: Boğaz yanmasının ardında sıklıkla virüs ve bakteri kaynaklı enfeksiyonlar bulunur. Enfeksiyonlardan daha hızlı kurtulabilmek için dinlenmeye zaman ayırın. Uyku düzeninize dikkat edin. Böylece daha kısa sürede sağlığınıza kavuşabilirsiniz.

Bol Bol Sıvı Tüketin: Sıvı tüketiminizi artırarak hastalık nedeniyle vücudunuzda oluşan sıvı kaybını yerine koyabilirsiniz. Ilık sıvılar tüketmek boğazınızı da nemli tutacağı için o bölgedeki tahrişi azaltır ve yanmanızın azalmasına yardımcı olur. Sıvı tüketimi ayrıca biriken mukusların vücudunuzdan daha kolay atılmasına katkıda bulunur.

Boğaz Pastili Kullanın: Eczanelerde satılan boğaz pastillerini kullanın. Boğaz pastilleri boğazınızı yumuşatarak öksürmenizi azaltabilir. Bazı pastillerin mikropları öldürme özelliği de bulunur.

Yüksek Sesle Konuşmayın: Yüksek sesle konuşmak boğazınızdaki tahribatı daha da artırabileceği için sesinizi fazla zorlamamaya özen gösterin.

Soğuk – Sıcak Besinler Tüketmeyin: Çok soğuk ya da çok sıcak yemekler boğazınızdaki tahrişi artırarak boğaz yanmasına yol açabilir. Bu nedenle ılık besinler tüketin. Ayrıca yutması zor ve sert besinler yerine püre, pilav gibi kolay yutulabilen besinleri tercih edin.

Ortamı Nemli Tutun: Evde bulunduğunuz odanın havasını nemli tutmaya çalışın. Bunun için soğuk havalarda salonun ve yatak odanızın kalorifer peteklerine su hazneleri yerleştirebilirsiniz. Bunun dışında evinizin havasını nemli tutmak için soğuk buhar makinelerinden de yararlanabilirsiniz.

Bunlardan Uzak Durun: Sigara, kahve gibi içeceklerden ve alkolden uzak durun. Bu tür alışkanlıklar boğazınıza zarar verir. Özellikle sigara içmek boğazınızdaki tahrişi ciddi şekilde artırarak boğaz yanmasını artırır. 

Temizlik Yaparken Dikkat: Temizlik yaparken kullanacağınız ürünlerin kimyasal uçucu maddeler içermemesine özen gösterin. Bu tip ürünleri kullanarak temizlik yapmak boğazınızı daha fazla tahriş ederek sorunlarınızın artmasına neden olabilir."