Bu faizle nereye kadar?

DUVAR- Merkez Bankası, politika faizini yüzde 45'in üzerine çıkartmadı. Ekonomi uzmanlarına göre,  Ocak ayı enflasyonuna bakılınca bu doğru bir karar. Zaten seçim öncesi bir artış beklenmeyeceğini belirten uzmanlar, enflasyon hedefleri tutarsa Mayıs sonunda bir faiz indirimi olabileceğini belirtiyor. 

Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, faizi artırmama kararını "Merkez Bankası enflasyona karşı daha duyarlı olduğu mesajını verdi ve örtülü biçimde de TL’nin reel olarak değerleneceğine işaret etti." sözleriyle değerlendirdi. Aktaş'ın "Enflasyona karşı daha duyarlıyım ve TL değerlenecek” başlıklı yazısının ilgili bölümü şöyle: 

"PPK açıklamasında politika faizinin ne zamana kadar bu düzeyde götürüleceğine ilişkin olarak daha önce dile getirilen görüş tekrarlandı:

‘Kurul, politika faizinin mevcut seviyesinin aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sürdürüleceğini değerlendirmiştir.

Peki ne olursa yeni bir artış gündeme gelir? İşte bu konudaki ifade daha belirgin hale getirildi, sorun oluşmadan adım atılacağının işareti verildi:

‘Enflasyon görünümünde belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır.’

Bu konuda ocak ayı metninde ’kalıcı riskler oluşması durumunda’ denilirken, bu kez ’kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda’ denilmek suretiyle daha erken davranılacağı vurgulanmış oldu.

 ’TL REEL OLARAK DEĞERLENECEK’

Para Politikası Kurulu metninde tabii ki doğrudan böyle bir ifade kullanılmadı. Ama söz konusu metinde yer alan şu ifadeden de herhalde başka anlam çıkmaz:

‘Para politikasındaki kararlı duruş, dezenflasyonun ana unsurlarından olan Türk Lirası reel değerlenme sürecine katkı vermeyi sürdürecektir.’

Bu ifade PPK metninde aynen böyle yer alıyor. Merkez Bankası ’Türk Lirası’nın reel olarak değerlendiği bir süreç var ve para politikasındaki kararlı duruş da bu değerlenmeye katkı verecektir’ diyor.

Tabii ki Merkez Bankası bu yaklaşımı sergilerken parasal sıkılaştırmanın öngördüğü şekilde gideceğini varsayıyor.

31 Mart sonrasında faiz indirimi gibi bir şakayla(!), 1 Nisan şakasıyla karşılaşırsak bu ifadelerin de hiç anlamı kalmaz.

YILLIK ENFLASYON ÜÇ AYDA 25-26 PUAN GERİLEYİNCE NE OLACAK?

Merkez Bankası’nın faizin ne zamana kadar yüzde 45 olarak uygulanacağına ilişkin yaklaşımı net: ’Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yaklaşana kadar...’

Merkez Bankası’nın bu yıla ilişkin aylık enflasyon beklentisi belli. Mevsimsellikten arındırılmış oranlara göre şubat-haziran döneminde aylık yüzde 3, sonraki çeyrekte aylık yüzde 2.5, son çeyrekte ise yine aylık yüzde 1.5 dolayında artış bekleniyor. Dolayısıyla Merkez Bankası bu oranlara inilmediği sürece faize dokunmayacak, yani bir faiz indirimi söz konusu olmayacak.

Peki yıllıktaki durum ne? Orada da beklentilerin tahmin aralığına yaklaşması beklenecek. Tahmin aralığı, orta noktası yüzde 36 olmak üzere yüzde 30-42; şimdilerde ise tahminler yüzde 45’in altına pek inmiyor. Belli ki tahminler yüzde 40’ın altına doğru sarksın isteniyor, o beklenecek.

Mevcut gidişat ve Merkez Bankası’nın aylık ve yıllık bazda dile getirdiği oranlar, bu yıl içinde bir faiz indiriminin neredeyse olanaksız olacağını ortaya koyuyor. Dün de vurguladığımız gibi Türkiye 1 Nisan sabahına nasıl uyanacağını hiç bilemediği için şimdiden bir tahmin yapmak çok zorsa da enflasyonla ilgili olarak sihirli bir el dokunmuşçasına olumlu yönde gelişmeler olabileceği de beklenmiyor. Kaldı ki tam tersine gelişmeler görme durumumuz da olabilir.

Burada temel tehlike, baz etkisiyle yıllık enflasyon gerileyince siyasetten faiz indirimi baskısının gelmesi. Merkez Bankası istediği kadar aylık ve yıllık belli oranlar gerçekleşmeden faiz indiriminin olmayacağını söylesin, hiç önemi yok.

Merkez Bankası’nın tahminlerine göre mayısta yüzde 74-75 ile zirve yapacağı beklenen yıllık enflasyon, yine Merkez Bankası’nın aylık öngörülerinin gerçekleşmesi halinde ağustosta 25-26 puan gerileyerek yüzde 47-48’e gelecek. İşte o zaman yeni bir faiz indirimi isteği depreşebilir ve Merkez Bankası’nın ısrarla vurguladığı hangi koşullarda indirim olabileceğine dönük söylemin hiçbir önemi kalmaz."

(EKONOMİ SERVİSİ)