'Bursa 'teknolojik bir OSB' daha kaldıramaz'

BURSA - 18 sanayi bölgesiyle Türkiye’nin en çok organize sanayi bölgesine sahip Bursa’da, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay’ın girişimleriyle bir de ‘İleri Teknoloji Sanayi Bölgesi’ kurulmak isteniyor.

Proje alanının koruma altındaki tarım alanlarında bulunması, çevresel faktörler ve kentin bir sanayi bölgesine daha ihtiyacı olmadığını düşünen çevre örgütleri, mühendis ve mimar odaları Kestel ilçesi kırsal Soğuksu Mahallesi’nde yapılması planlanan sanayi bölgesine itiraz ediyor.

TOKİ VE ÖZEL MÜLKİYETTEKİ ARSALAR SANAYİ KOOPERATİFİNE DEVREDİLDİ

Kestel’in kırsal Soğuksu ve Seymen mahallelerinde 332,44 hektarlık alana ‘İleri Teknoloji Sanayi Bölgesi’ kurmak için girişimler, 2017’de başladı. Alanın 260.50 hektarı Toplu Konut İdaresi (TOKİ) mülkiyetindeydi. Yaklaşık 102 hektarlık alan özel mülkiyete aitti. 2017’de 'Başbakanlık Olur’u ile TOKİ adına kamulaştırma işlemleri başlatıldı. 29 Kasım 2017 tarihli protokol ile sanayi bölgesi için kurulan S.S. İleri Teknoloji Sanayi ve Toplu Yapı Kooperatifi’ne TOKİ tarafından kamulaştırılan arsaların devri yapıldı. Bu esnada köylülerden de arsalar toplanmaya başlandı.

İMAR PLANLARI BELEDİYELERE SORULMADAN BAKANLIKÇA YAPILIYOR

Kentlerdeki imar planlarındaki değişiklikler, il ve ilçe belediyelerinin onayı alınarak yapılırken 2017’de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, imar planlarını yapma yetkisini üzerine aldı. Bu yetkiyle yapılmak istenen sanayi bölgesi için 1/100 bin, 1/5 bin ve 1/binlik imar planları bakanlık tarafından ‘sanayi ve depolama alanı’ olarak onaylanmıştı. Yapılan itirazlarla imar planları uygulamaya alınamamıştı. Ziraat mühendisi ve gazeteci Sinan Keleş, bakanlığın plan değişikliği yetkisini üzerine almasının sebebini, “Amaç TOKİ’lerin hızlı yapılmasıydı. İlçe belediyeleriyle olan sorunları ortadan kaldırmaktı. Kanunlar, imar planlarında 1/100 binliği bakanlık, 1/5 binliği büyükşehir yapar diyor. Bakanlığın bütün yetkiyi alması kanunlara aykırı” dedi.

Keleş, bölgede aslında halka anlatılan projeden daha büyük bir projenin hedeflendiğini söyledi. Hızlı tren hattına kadar ulaşacak bölgenin tamamen sanayi rotası haline döndürülmek istendiğini anlatan Keleş, “Gizlenen gerçek, bu alan 6,5 milyon metrekareyi kapsayacak. Tarım alanları vatandaşlardan alınmaya başlayınca öğrendik ne olduğunu. O dönemlerde İbrahim Burkay, buradan yerler satın aldı. Burkay’lar burada bütün arsaları toplayamayacağı için TOKİ’yi de devreye sokarak kamulaştırma yaptılar” diye konuştu. 

BTSO BAŞKANI İBRAHİM BURKAY: YA VERİN YA DA DEVLET İSTİMLAK EDECEK

BTSO Başkanı Burkay, 8 sene önce köylülerle arsalarını vermeleri için konuşmuş. 70 dönümlük arsasını satan ve ismini vermek istemeyen bir köylü (kooperatifin hissedarlarından), Burkay’ın kendilerine “Verirseniz verirsiniz, vermezseniz devlet istimlak edecek. Verirseniz sizin için daha iyi” ifadelerini kullandığını söyledi. Tarım toprağını neden sattığını anlatan Hasan Özcan ise mazot ve gübrenin fiyatından şikâyet ederek “Tarım mı kaldı?” diye sordu. Kooperatif, köylülerin arsalarını ederinden daha yüksek fiyatlarla satın almış. Recep Uludağ, “5 bin lira olan yere 70 bin lira ödediler. Kim vermez ki?” dedi. 2017-2018 yıllarında arazilerin çoğunun satışı yapılmış.

SEÇİMLER GEÇTİ, SANAYİ PROJESİ GÜNDEME GELDİ

Kooperatifin Genel Koordinatörü Ömer Demirbilek, bugüne kadar konu üzerine çıkan spekülatif haberlerden kaynaklı olarak projenin geciktiğini belirtti. Projeye itirazların olduğunu hatırlatan Keleş ise eski Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş’ın, “Burayı dillendirmeyin, Oy kaybederiz” diyerek seçimler nedeniyle projeyi beklettiğini öne sürdü. Seçimlerden sonra imar planları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğünce 22 Nisan’da askıya çıkarıldı. 22 Mayıs’a kadar askıda kalacak planlara ilk itiraz İnşaat Mühendisleri Odası’ndan geldi. Oda tarafından yapılan açıklamada, sanayi projesinin 2020 yılı Bursa 1/100 binlik çevre düzeni planının amacına aykırı olduğu, tüm kurumlar ve STK’lardan görüş alınmadığı belirtildi.

Sanayileştirilmek istenen alan, tarım ve orman vasfının dışına çıkarılmış alanlardan oluşuyor. Alanın sanayiye dönüştürülmesi ve imar planları onaylanmadan arsaların sanayi kooperatifine devredilmesi kanuna aykırılık taşıyor.

ALÜVYON ZEMİN, SIVILAŞMA TEHLİKESİ, FAY HATTI

Bakanlığın imar planlarında Toprak Koruma Kurulu, proje alanındaki ‘tarımsal niteliği korunacak alanlar’ın sanayileştirilmesine izin veriyor. Fakat planlarda uyarılar yapılmış. Proje alanı 'Boğazköy Barajı Sulama Sahası' içerisinde kalıyor. Boru hattının sağından ve solundan 5'er metre mesafede herhangi bir inşaat ve kazı çalışmasının yapılmaması gerekiyor. Sanayi alanı suda kolayca çözünebilen karstik zeminde bulunuyor. Alan bol çatlaklı kırıklı ve karstik yapılı olduğu için sistemdeki yeraltı suyu, olası sanayi kirliliklerinden doğrudan etkilenebilecek ve ayrıca alüvyonu da besleyecek. Seymen/ Erdoğan mahalleleri arasında bir fay bileşeni olduğu, bazı alanlarda alüvyon zeminde sıvılaşma tehlikesinin beklendiği uyarısı yapılıyor. Yani sanayi alanı olası bir depremde zemini nedeniyle sarsıntıyı daha fazla hissedecek ve olduğundan daha fazla zarara uğrayacak.

‘ÖNCE TEKNOSAB’I, TOSAB’I BİTİRİN’

İleri Teknoloji Sanayi Bölgesi, yapılırsa ilçedeki 7’nci sanayi bölgesi olacak. Kestel 1 ve 2 no'lu OSB, Uludağ OSB, Barakfakih, Turanköy’de bir sanayi bölgesi, yıllardır tamamlanmayan, boş duran BESOB sanayi sitesi mevcut. “Bursa’nın artık sanayiyi taşıyamaz hale geldiğini kabul edeceğiz” diyen Keleş gibi Uludağ OSB Başkanı Yunus Aydın da “Bursa yeni bir OSB’yi kaldırmaz” ifadelerini kullandı. Aydın, altyapı ve arıtma sistemlerinin yetersizliği, su kullanım sorunu, hava kirliliği nedenleriyle kentin yeni bir sanayi bölgesine ihtiyacı olmadığını söyledi. Sanayinin Bilecik gibi kalkınmayı bekleyen illere kaydırılması gerektiğini savunan Aydın, “Burada amaç, ülke ekonomisine hizmet değil. OSB kurmak ranta dayalı bir yapıya dönüştürüldü. Önce TEKNOSAB’ı bir bitirin. TEKNOSAB, TOSAB (Tekstil Boyahaneleri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi) boş” dedi.

‘VAHŞİ SİYASAL ANLAYIŞIN OSB’LERDEN UZAKLAŞMASI LAZIM’

“BTSO başkanının işi gücü OSB kurmak mı, yoksa ticaret ve sanayi erbabına hizmet etmek mi?” diye soran Aydın, “OSB’nin tüzel kişiliğinin iptaline uğraşan AKP İl Başkanı Davut Gürkan bugün Soğuksu’da, İbrahim Burkay’la el ele. Önce BTSO’nun ne kadar borcu olduğunu, gerçek rakamları açıklasınlar. Vahşi siyasal anlayışın OSB’lerden uzaklaşması lazım” diye konuştu.

Bursa’da yeni bir OSB kurulmasını istemeyen TMMOB da harekete geçti. Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Fevzi Çakmak, TMMOB İl Koordinasyon Kurulu olarak her odanın kendi alanında görüşlerini beyan edeceğini ve dava açacaklarını söyledi.