Burunören kum ocaklarına direniyor: Tüm doğal hayatı yakıp kül etti

Çağdaş Caner Koçak

KAYSERİ- Kayseri’nin Sarıoğlan ilçesine bağlı Burunören mahallesi sakinleri, 2019 yılında faaliyete başlayan kum ocağının doğal hayata, mahalle sakinlerine ve tarihi yerlere zarar verdiği gerekçesiyle direniş şenliği gerçekleştirdi.

Direniş şenliğine köy sakinlerinin yanı sıra, Cumhuriyet Halk Partisi Kayseri milletvekili Çetin Arık ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç gibi siyasilerin yanı sıra Ali Rıza Gültekin, Zafer Akkaş, Adem Kaya ve Reyhan Kaya gibi yerel sanatçılar da destek verdi.

Yapılan kum ocağının insan sağlığı ve doğayı tehdit etmesinin yanı sıra Kızılırmak’ın suyunu da tehlikeli bir şekilde azalttığının belirtildiği şenlikte, tarihi Şahruh Köprüsü’nün de kum ocağının faaliyetleri sebebiyle yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığının altı çizildi.

Burunören Mahallesi Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Mahmut Graf Doğan, kum ocağının kapatılması için hukuki sürecin başlatıldığını belirtti. Doğan, 2019 yılında kum ocağının kurulma planına karşı da imza kampanyası başlatmıştı.

‘KUM OCAKLARINI BURADAN GÖNDERECEĞİZ’

Kum ocaklarının 50 yıldır mahalle çevresinde bulunduğunu belirten Doğan, 3 yıldır da mahallenin yanında bulunan maden için hukuki mücadele verdiklerini belirtti.

Doğan; “Kum ocaklarıyla 3 yıldan beri mücadelemiz var. Doğaya, ekolojik yapıya ve insan sağlığına çok büyük zararı var. Aldıkları kumdan dolayı yatak 8 ile 10 metre arasında düşmüş durumda” dedi ve mahallenin yukarısında kalan tarihi Şahruh Köprüsü’nün de yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu belirtti.

Mahalle halkı ile birlikte kum ocaklarına karşı dava açtıklarını belirten Doğan; “Şu an da davamız sürüyor. Umarım iyi bir sonuçla arkadaşları buradan göndermeyi planlıyoruz” dedi ve mücadelelerinin başarıya ulaşacağını belirtti.

‘TÜM AĞAÇLARIMIZ KURUDU VE YOK OLDU’

Mahalle sakinlerinden Hüseyin Seçkin, babasından kalma 30 yıllık 300 ağacın kum madeninden dolayı kuruduğunu belirtti. Evi ve bahçesi hemen madenin yanında olan Seçkin; “Ağaçlarımız kurudu, meyveleri üzerinde kurumuş. Ekmiş olduğumuz sebzeler büyümeden yok olup gidiyor. Kum ocağı tüm doğal hayatı yakıp kül ediyor” dedi.

Köyün mera ve otlak alanlarının kum yığınları sebebiyle yok olduğunu belirten Seçkin; “Biz yüzmeyi çocukken Kızılırmak’ta öğrendik. Şimdi bu maden sebebiyle ırmakta su kalmadı. Olan suda kepçeyle kum aldıkları için en az 6-7 metre aşağı düşmüş” dedi ve kum ocağının doğaya verdiği zararın hat safhada olduğunu belirtti.

Burunörenli olan eski akademisyen Rıza Aydın, bölgenin ormanlık yerlerinin kum ocağı faaliyetleri sebebiyle kuruduğunu belirtti. Aydın; “Su seviyesi düştüğü için ağaçlar kurudu. Bu ocak doğaya da insana da zarar veriyor. İlerde buradaki insanlarda bazı hastalıklar görülmeye başlayacak” dedi ve çevrecileri, idarecileri, milletvekillerini bu mücadeleye destek vermeye çağırdı.

CHP’Lİ VEKİLLERDEN TEPKİ 

CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, 'insanların yaşadığı yere kum ocağı kurulur mu?' diyerek tepki gösterdi. Öztunç, “Davanın takipçisi olan avukatımızla istişare yaptık. Yeni bir yasa çıktı. Bu yasaya göre akarsudan kum alınmaz. Bu yasaktır. Eğer varsa da oranın ruhsatı iptal edilir. Az önce inceledim, burada akarsudan su alınıyor” dedi ve ruhsatın iptali için gerekli başvuruları yapacaklarını kaydetti. 

Üretime karşı olmadıklarını söyleyen Öztunç, “Kum ocağının yeri burası değil, insanların tarım arazisinin olmadığı bir yere kur kimse bir şey demez. Meclis açılır açılmaz bu konu için çalışacağız” dedi.

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Özhaseki’ye seslenen Ali Öztunç, “Ey Haseki, Ankara ile uğraşacağına gel memleketine sahip çık. Kafayı Ekrem İmamoğlu ile bozmuş bunlar, işleri güçleri Mansur Yavaş, İmamoğlu ve CHP” dedi. Öztunç ayrıca Özhaseki'ye “Hava atma, boş konuşma gel kendi memleketinle ilgilen” çağrısında bulundu.

CHP Kayseri Milletvekili Çetin Arık da “İktidar söz konusu doların yeşili ise gerisi teferruattır diyor. İnanın evinizin içinden kum çıksa gelir evinizin içine de maden yaparlar” diye konuştu. Arık, Burunören halkının yanında olduklarını dile getirdi.

MADENİN ‘ÇED’ RAPORU YOK

Kum ocaklarına karşı açılan davayı yürüten avukatlardan ve CHP il yönetiminde bulunan Avukat Niyazi Ünalmış, Burunören halkının haklı mücadelesine destek vermek amacıyla CHP İl Örgütü olarak burada olduklarını belirtti.

Kızılırmak’ın yatağına kurulan kum ocağının çevrenin bitki örtüsüne oldukça zarar verdiğini belirten Ünalmış, "Burada bizler doğayı görmek isterken kumları görüyoruz" dedi. Burunören halkının haklı mücadelesinin hukuki olarak da devam ettiğinin altını çizen Ünalmış; “Biz bu davaları avukat Kubilay Sönmez ile takip ediyoruz. Bu haklılığın kamu önünde ve yargı önünde ortaya çıkması adına mücadelemizi veriyoruz. Şu an yaklaşım 9 adet dava açılmış durumda. Bölge halkının tek tek dava açabilme hakkı var, halkın bu davalarda yer alması gerekiyor” diye konuştu.

Madenin Çevresel Etki Değerlendirme Raporu’nun (ÇED) olmadığını belirten Ünalmış; “Buranın yaklaşık 6 tane kum ocağı işletme ruhsatı var. Bunların iptali ve çalışma faaliyetlerinin durdurulmasının istendiği davalar açılmış. Ayrıca ‘ÇED raporlarına gerek yoktur’ şeklinde idare tarafından verilen raporların iptalinin istendiği davalar açılmış. 2004 yılında ÇED raporuna gerek olmadığına dair verilen raporlar gün gün uzatılarak bugüne kadar gelmiş. Biz bu davalarla bu faaliyetlerin durdurulması ve bu ÇED raporlarının alınarak buradaki zararın ortaya çıkması adına davaları takip ediyoruz” dedi.

Davanın avukatlarından Kubilay Sönmez ise davanın takipçisi olacaklarını ve bu mücadeleyi başarılı bir şekilde sonuçlandıracaklarını söyledi.