Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı Mutluay: Hiç yağmur yağmazsa 9-10 aylık suyumuz var

Eren Aşnaz

ÇANAKKALE- Ülke genelinde yaşanan kuraklık bazı kentlerde susuzluk tehlikesini de beraberinde getirdi. Özellikle maden, termik santral gibi işletmelerle sık sık gündeme gelen Çanakkale, önümüzdeki aylarda su sıkıntısı yaşayacak illerin başında geliyor. Kentin tek içme ve sulama barajı olan Atikhisar Barajı, tarihinin en düşük su seviyesine düşmüş durumda. Barajda 11.667.000 metreküp su kalırken, bunun 2-2,5 milyon metreküpünün dip su olarak tabir edilen tortu ve çamur birikiminden oluşan kullanılamayacak su olduğu belirtiliyor.

Çanakkale Belediyesi tarafından yaşanabilecek su sıkıntısına karşı alternatif su kaynağı arama çalışmaları başlatıldı. Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı İrfan Mutluay, kentteki kuraklık, olası su sıkıntısı ve belediyenin yürüttüğü çalışmalara dair soruları yanıtladı.  

'SU KAYNAKLARINDA TAMAMEN KURUMALAR GÖRÜLÜYOR'

Çanakkale’de kuraklığın sebepleri nedir?

Dünya, iklim değişikliği ve küresel ısınmaya bağlı olarak kurak periyodları daha sık aralıklarla yaşamaya başladı. Ülkemiz, Bölgemiz ve İlimiz de son yılların en kurak dönemlerinden birini geçiriyor. Meteorolojik verilere göre Marmara bölgesi bir önceki yıla oranla %38,1 oranında daha az yağış almış. Azalan yağış miktarlarına bağlı olarak yer üstü ve yer altı su kaynaklarında azalmalar ya da tamamen kurumalar görülüyor. Biz de bunu özellikle baraj ve göletlerdeki su rezervlerinde gözle görülür azalma ile yakından hissediyoruz.

'9-10 AYLIK SU İHTİYACINI KARŞILAYACAK REZERVE SAHİBİZ'

Atikhisar Barajının su doluluk oranı nedir? Mevcut su rezervi Çanakkale’nin içme ve kullanma su ihtiyacını ne kadar süre karşılayabilir?

21 Aralık tarihi itibariyle barajın doluluk oranı %22, su rezervi ise 11.667.000 metreküp. Barajın alt seviyelerinde kalan 2-2,5 milyon metreküp suyun dipteki tortu ve çamur birikimi nedeniyle sağlıklı olarak kullanılamayacağı düşünüldüğünde şu an için 9-9,5 milyon metreküp kullanabileceğimiz su rezervine sahibiz. Çanakkale’nin yıllık içme ve kullanma suyu ihtiyacı 12 milyon metreküp, yani aylık ortalama 1 milyon metreküp. Dolayısıyla baraja hiç su gelmemesi durumunda kentin ancak 9-10 aylık su ihtiyacını karşılayabilecek su rezervine sahibiz.

'SONDAJLAR YAPMAYI, DERİN KUYULAR AÇMAYI PLANLIYORUZ'

Çanakkale Belediyesi tarafından susuzluk tehlikesine karşı ne tür çalışmalar yapılıyor?

Öncelikle kentin su gereksinimini karşılamak üzere alternatif su kaynaklarını araştırıyoruz. Bu amaçla yer altı su kaynaklarını araştırmaya yönelik jeofizik etütler yapmaya başladık. Jeofizik etütlerin olumlu olduğu noktalarda sondajlar yapmayı, derin kuyular açmayı planlıyoruz. İstediğimiz debi ve kalitede yer altı suyu temin etmemiz halinde sistemi besleyecek alternatif su kaynağını elde etmiş olacağız. Bunun dışında D.S.İ. ile görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Geçtiğimiz günlerde Belediye Başkanımız, D.S.İ. Balıkesir 25. Bölge Müdürlüğü’nü ziyaret ederek bu konudaki talep ve görüşlerimizi iletti. Umurbey Barajı'nın sol sahil sulama hattından bir branşman (bağlantı kolu) ile Çanakkale kent merkezinin su şebekesini destekleyebilecek bir hat talebinde bulunduk. Görüşmelerin oldukça olumlu geçtiğini söyleyebilirim. Bu çalışmaların tamamı, kentin içme ve kullanma suyu ihtiyacının karşılanması için Atikhisar Barajının dışında alternatif su kaynağı araştırmalarıdır.

'MADENE, TERMİK SANTRALE VERECEK BİR DAMLA SUYUMUZ YOK'

Kazdağları’ndaki madencilik ve termik santral çalışmalarının kuraklığa etkisi var mı?

Kazdağları yalnızca ülkemizin değil, dünyanın en önemli dağ ekosistemlerinden birisi. Üzerindeki eşsiz orman varlığı ve bitki örtüsü ile mitolojideki adıyla Bin Pınarlı İda. Edremit’ten Bandırma’ya, Gökçeada’dan Bozcaada’ya, hatta Midilli adasına kadar su kaynaklarının can damarı. Ve bu varlık ne yazık ki uzunca bir süredir şiddetli bir biçimde tahrip ediliyor. Kent merkezinin dışına çıkmaya başladıktan kısa bir süre sonra hangi yöne giderseniz gidin tıraşlama kesilmiş ormanlık alanlarla, fiziki bir tahribatla karşılaşıyorsunuz. Madencilik faaliyetleri, enerji santralleri, son dönemde RES’ler, enerji nakil hatları ve orman amenajman planlarındaki gençleştirme çalışmaları ile ormansızlaşma her yönüyle göze çarpıyor. Yağış rejimi, iklim, nem dengesi ve toprak açısından orman varlığı tartışılmaz bir biçimde büyük bir öneme sahip. Bunun aksini söylemek gözünüzü, kulağınızı, aklınızı bilime, bilimsel düşünceye kapatmak anlamına gelir. Öte yandan metalik madencilik ve termik enerji santralleri faaliyetlerinde büyük miktarlarda su tüketiliyor.  Bizler gerek insani gerekse tarımsal üretimdeki su ihtiyaçlarının karşılanmasında sorunlar yaşarken, başka bir amaçla sularımızın kullanılmasına, kirletilmesine izin veremeyiz, vermemeliyiz. Bunun içindir ki, "Madene, termik santrale verecek bir damla suyumuz yok" diyoruz.

'SU TASARRUFUNA YÖNELİK ÇALIŞMALAR BAŞLATTIK'

Çanakkale Belediyesi olarak su tasarrufuna yönelik ne gibi önlemler aldınız?

2 Aralık tarihli Belediye Encümeni'nde alınan kararlarla hortumla araç, işyeri ve apartman önlerinin yıkanmasının yasaklanması, oto yıkamalarda akıllı sayaç kullanılmasının zorunlu hale getirilmesi, bahçe ve yeşil alan sulamalarında yağmurlama damlama gibi su tüketimi az olan basınçlı sulama sistemlerinin tercih edilmesi, sanayi tesislerinde su kullanımında kısıtlamaya gidilmesi gibi bir dizi önlemler alındı. Bunun dışında da yazılı ve görsel araçlarla su tasarrufuna yönelik bilinçlendirme çalışmaları yapıyoruz.”