Cannes 2022... Aldo Moro’yu kim hatırlıyor?
"Exterior Night", özellikle politikanın ne kadar karmaşık bir iş olduğunu ve kimseye güvenmemek gerektiğini gözler önüne seren, üzerinde çok çalışılmış, iyi çekilmiş bir film.
Ahmet Boyacıoğlu
2001 yılı olmalı, Gezici Festival ile Bursa’daydık. Vedat Türkali de bir söyleşi isteğimizi kırmamış, festivalin konuğu olarak Bursa’ya gelmişti. Şimdi ayrıntılarını hatırlayamadığım bir nedenle salonda bir sorun çıktı, söyleşi zamanında başlayamadı. Vedat Bey bu gecikmeye sinirlendi ve bana "Ben yaşlıyım, çok zamanım yok, bilseydim gelmezdim" dedi. Bu sözü hiç unutmadım. Gerçekten de insan yaşlandıkça zaman çok daha kıymetli oluyor.
Marco Bellocchio’nun yönettiği, toplam 326 dakika süren "Exterior Night" adlı diziyi izlemeye giderken Vedat Türkali’nin sözü aklımdaydı. Cannes gibi bir festivalde, bir filme beş buçuk saat ayırmak aslında tam bir delilik. İki saat izleyip salonu sessizce terk etmek düşüncesindeydim. Oysa bu da o kadar kolay değil. Mutlaka sıra başında oturmak gerekli. Ancak herkes benim gibi düşündüğünden sıra başları salona ilk gelenler tarafından tutuluyor.
1939 doğumlu Marco Bellocchio, İtalyan Hıristiyan Demokrat Partisi’nin başkanı Aldo Moro’nun 1978 yılında Kızıl Tugaylar Örgütü tarafından kaçırılıp öldürülmesi ile ilgili olarak 2003 yılında "Günaydın Gece" adlı bir film yapmıştı. Neredeyse yirmi yıl sonra bu konuya geri dönerek çektiği, sonbaharda gösterime girecek televizyon dizisi "Exterior Night", altı bölümden oluşuyor ve olaya farklı açılardan yaklaşıyor. Bir bölümde Aldo Moro'nun ailesi, bir başka bölümde Kızıl Tugaylar üyeleri, Moro’nun kurtarılması için elinden geleni yapan Papa altıncı Paul (olağanüstü Toni Servillo) ve tabii ki Aldo Moro’nun hayatta kalmasını istemeyen üst düzey Hıristiyan Demokrat politikacılar olayın ana kahramanları. Bir de İç İşleri Bakanı ile sürekli konuşan Amerikalı konsolos var. Niyetinin ne olduğu tam olarak anlaşılmıyor.
ALDO MORO'NUN ADINI DUYMAMIŞ GENÇLER İÇİN ÖĞRETİCİ BİR FİLM
"Exterior Night", özellikle politikanın ne kadar karmaşık bir iş olduğunu ve kimseye güvenmemek gerektiğini gözler önüne seren, üzerinde çok çalışılmış, iyi çekilmiş bir film.
Aldo Moro, inançlı bir Katolik, bir hümanist, son derece hoşgörülü bir insan, iyi bir aile babası ve üniversitede ders veren bir hukuk profesörü. En radikal öğrencilerinin eleştirilerine bile sakin bir tavırla yaklaşıyor. Filmin başında İtalyan politika tarihinde bir ilke imza atarak Komünist Parti’nin hükümetin ortağı olmasını sağlıyor. Oysa kendi partisi içinde bile bu işe büyük bir muhalefet var. Bu ortaklığa en fazla sinirlenen de tabii ki ABD. 1970’lerde dünyada neler yaşandığını bilmeyen, Aldo Moro’nun adını hiç duymamış gençler için "Exterior Night" çok öğretici olabilir. Türkiye gibi birçok politik cinayetin aydınlatılamadığı ülkeler için de bence izlenmesi gereken, çok önemli bir film.
Sonunu bildiğiniz bir filmi izlemek pek kolay değildir. Ancak yukarıda belirttiğim nedenlerle salondan dışarı çıkamadım ve 326 dakika boyunca filmi izledim. Umarım "Exterior Night" Türkiye’de de gösterilir. Karşınıza çıkarsa sakın kaçırmayın.