CHP'de 11 saatlik tüzük toplantısı: Hangi başlıklarda uzlaşı var?
CHP Tüzük Komisyonu'nun ikinci toplantısında önseçimden dönem sınırına pek çok başlık ele alındı. CHP'nin bir sonraki seçimli olağan kurultayının tarihini etkileyen değişiklik de masada.
ANKARA - Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP), 4-8 Eylül tarihlerinde gerçekleşecek 'Tüzük Kurultayı' hazırlıklarında sona gelindi. 81 il örgütünden temsilciler, 2 milletvekili ve 3 Parti Meclisi üyesinden oluşan Tüzük Komisyonu, salı günü ikinci toplantısını gerçekleştirdi. 12 saate yakın süren toplantıda tüzükte değiştirilmesi planlanan maddelere ilişkin herkes fikrini iletti.
EN ÇOK ÖNSEÇİM TARTIŞILDI
Üzerinde en çok tartışılan, en fazla öneri iletilen maddeler CHP'nin aday belirleme süreçlerinde kullanacağı yöntemleri düzenleyen maddeler oldu. Az sayıda komisyon üyesi tüm seçimlerde 'Hakim/YSK denetiminde önseçim'in aday belirlemede tek yöntem olarak uygulanması gerektiğini belirtti.
ADAY BELİRLEMEDE KARMA YÖNTEM
Komisyonun genel eğilimi, aday belirleme süreçlerinde seçim çevrelerine göre farklılaşan yöntemlerin tercih edilmesi yönündeydi.
Kent dinamiklerinin, demografik yapının, geçmiş seçim deneyimlerinin dikkate alınması gerektiğini ifade eden Tüzük Komisyonu üyeleri, tüm bu etkenler ışığında uygun yöntemin belirlenmesinin daha doğru olacağını ifade etti.
Yalnız 'Hakim denetiminde önseçim'in başarıyı getirmeyebileceğini, geçmişte buna dair negatif deneyimler olduğunu belirten üyeler, aday belirlemede karma yöntemlerin uygulanması gerektiğini ifade etti.
YÖNTEMİ İL ÖRGÜTÜ ÖNERECEK, PM KARAR VERECEK
Toplantıda, kentin dinamiklerine göre; 'örgüt denetiminde önseçim', 'aday yoklaması', 'merkez yoklaması', 'merkez ataması', 'ölçme değerlendirme' gibi yöntemlerden biri ya da birkaçının uygulanabileceği fikri öne çıktı. Hangi yöntemin uygulanacağına dair il örgütlerinin öneride bulunması ve PM'nin karar vermesi, PM ve il örgütlerinin aday belirleme süreçlerinde eşgüdümlü hareket etmesi konusunda büyük oranda fikir birliği sağlandı.
3 DÖNEM SINIRI GELİYOR
Tüzük Komisyonu üyeleri; milletvekili, belediye başkanı, il başkanı ve tüm seçilmişler için 'En fazla 3 dönem görev yapma' kuralının uygulanması konusunda da büyük oranda ortaklaştı. Dönem sınırının nasıl uygulanacağı konusunda farklı fikirler iletildi. Bazı üyeler 3 dönemin esnetilmemesi gerektiğini söylerken çoğu üye 3 dönemi tamamlayıp önseçime giren ve başarılı olanların bir dönem daha görev yapmasının uygun olacağını ifade etti.
CUMHURBAŞKANI ADAY BELİRLEME YÖNTEMİ TÜZÜKTE YER ALMALI MI?
Toplantıda cumhurbaşkanı adayının hangi yöntemle belirleneceğinin netleştirilmesi, adayın tüm üyelerin katıldığı bir yöntemle belirlenmesi gerektiği yönünde görüş bildirenler olduğu gibi bu başlığın tüzükte yer almasına ilişkin çekincelerini kayda geçirenler de oldu.
Siyasi Partiler Kanunu'nun cumhurbaşkanı adayını parlamento grubunun belirleyeceği yönünde hükmü olduğunu hatırlatan üyeler, kanunun aksine hükümlerin tüzükte olmaması gerektiğini söyledi.
Bazı üyeler de CHP'nin hedefinin parlamenter sisteme dönüş olduğunu, cumhurbaşkanı adayı belirleme yönteminin tüzükte yer almasının bu sistemin devamını kabul etmek anlamına geleceğini ifade etti.
KURULTAYLAR 3 YILDA BİR OLACAK, BİR SONRAKİ KURULTAY 2026'DA
Tüzük Komisyonu toplantısında tartışılan bir madde de örgütlerin görev süresi ve bağlantılı olarak olağan kurultayların kaç yılda bir yapılacağı oldu. İl örgütlerinden temsilciler 2 yılda bir yapılan il kongrelerinin ve dolayısıyla CHP olağan, seçimli kurultaylarının 3 yılda bir yapılmasını önerdi. 2 yıl olan görev sürelerinin 3 yıla çıkarılması gerektiğini belirten il örgütü temsilcileri, 2 yılın kentte örgütlülüğü artırmak, siyaset yapmak, aktif ve sürekliliği olan çalışmalar yürütmek için yeterli olmadığını kaydetti.
Bu önerinin hayata geçmesi halinde CHP'nin 2025'te yapılması öngörülen, genel başkan seçiminin de olacağı olağan kurultayı 2026'da yapılacak. Böylece CHP, 2028 seçimlerine kadar iki değil bir kurultay gerçekleştirmiş olacak.
ÜYELİKTE BİR YILINI DOLDURMAYAN, AİDATINI ÖDEMEYEN ÖNSEÇİMDE OY KULLANAMAYACAK
Toplantıda CHP'nin üye yapılanmasına ilişkin tartışmalar da yürütüldü. CHP'ye üye olmak için kriter getirilmemesi ancak önseçimde oy kullanmak ya da aday olabilmek için üyelere bazı kriterler getirilmesi önerisinde büyük oranda birleşildi.
Aday belirlemek için yapılacak önseçimlerden çok kısa süre önce üye olanların önseçimlerde oy kullanarak önseçimin sonucunu etkilemesinin önüne geçilmesi için de formüller tartışıldı. Önseçimlerde oy kullanacak üyelerin üyelikte bir yılını doldurmuş olması, aidatlarını düzenli ödemesi gibi kriterler tartışıldı.
TASLAK METİN 1-2 GÜNE HAZIR
Tüzük Komisyonu 4 Eylül'de başlayacak kurultay öncesinde 2 toplantı daha yapacak. Pazartesi günü gerçekleşecek bir sonraki toplantı öncesinde, ortaklaşılan ya da büyük oranda fikir birliğine varılan maddelerin de yer aldığı bir taslak metin hazırlanacak ve komisyonun tüm üyelerine gönderilecek. Taslak metin üzerinde bir kez daha tartışma yürütüldükten sonra metin PM'de de tartışmaya açılacak ve son hali kurultay delegelerine sunulacak.