CHP'li Akay: 'SPK, DDK elemanları dahil, bankaların içinde ciddi denetim yapılmalı'

DUVAR - TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Türkiye Varlık Fonu Yönetim Anonim Şirketi ile Türkiye Varlık Fonu'nun 2022 Yılı Mali Tabloları ve Faaliyetleri ile İlgili Denetim Raporları'na ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi görüşülüyor.

CHP Grubu adına söz alan Karabük Milletvekili Cevdet Akay, "Başta Ziraat Bankası olmak üzere, kamu bankalarıyla ilgili çok önemli iddialar var, benim de tespit ettiğim, incelediğim bazı belgelere ulaştığım konular var. Bu saatten sonra size bağlı kurumlarda olacak bütün hatalar direkt sizi de bağlar. Onun için buradaki denetleme mekanizmasını daha iyi çalıştıracağınızı düşünerek SPK dahil, Devlet Denetleme Kurulu elemanları dahil, bankaların içinde teftiş kurulları dahil ciddi bir denetim yapılması lazım" diye konuştu.

Cevdet Akay, şunları söyledi:

"Bünyenizde olan kamu bankalarıyla ilgili hususa değineceğim, çünkü ciddi sermayeler aktarıyorsunuz oraya. Kendi iç bünyesi içerisinde denetleme mekanizmaları var, iç denetim elemanları var fakat Türkiye Varlık Fonu olarak buradaki kamu bankalarını çok daha sağlıklı ve düzgün şekliyle denetlemek zorundasınız. Başta Ziraat Bankası olmak üzere, kamu bankalarıyla ilgili çok önemli iddialar var, benim de tespit ettiğim, incelediğim bazı belgelere ulaştığım konular var. Bu saatten sonra size bağlı kurumlarda olacak bütün hatalar direkt sizi de bağlar. Onun için buradaki denetleme mekanizmasını daha iyi çalıştıracağınızı düşünerek SPK dahil, Devlet Denetleme Kurulu elemanları dahil, bankaların içinde teftiş kurulları dahil ciddi bir denetim yapılması lazım. SPK gözetiminde çalışan Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği'nce yürütülen bir soruşturma var. Bunların düzenlemiş olduğu raporlarla yani gayrimenkul değerlemesi, expertiz raporlarındaki gayrimenkuller teminat gösterilerek kullanılan krediler oluyor. Buradaki soruşturma sebeplerinden biri de bu değerleme şirketleriyle kamu bankaları arasındaki özellikle Ziraat Bankası arasındaki ilişkiyle ilgili durumlar söz konusu.

Buradaki iddialar şunlar: Gayrimenkuller rayiç bedellerinden daha yüksek değerle değerlenip bunların teminata verilmesi şekliyle bazı kişilere ve tüzel kişilere kullandırımları var. Bu teminatların değeri düşük ama yüksek gösteriliyor, krediler kullandırılıyor. Bu sadece tüzel kişilere ticaret erbabına değil, bu kredilerin bir kısmının bankada yönetici olarak yani yönetim kurulu üyesi olan, genel müdürü olan, genel müdür yardımcısı olan kişilere konut kredisi şekliyle de kullandırıldığı iddiaları var. Banka yönetim kurulu üyesi olarak atanan halen de Zeytinburnu Belediye Meclis Üyesi olarak da çalışan bu kişinin, eskiden bir değerleme şirketi sahibi olduğu ve o şirketiyle ilişkilerinin devam ettiği, şirketiyle yönetim kurulu üyeleriyle bu şirketlerle beraber hareket edip haksız kazanç temin ettiği, menfaat temin ettiği hem şirketlerle hem de yöneticilerden bahsediyorum. Birden fazla konut kredisi kullanılmış, üçten fazla.

Şimdi ben buradan soruyorum. Yönetim kurulu üyesi olarak veya üst düzey yönetici olarak çalışan ve üçten fazla gayrimenkul alan yöneticiler var mı? Bu ekspertiz şirketleriyle ilgili olarak halen incelemede olan soruşturmada olan bu ekspertiz şirketleriyle, başta Ziraat Bankası olmak üzere kamu bankalarıyla çalışmaya devam ediyor mu? Bunun incelenmesi ve tetkik edilmesi lazım. Buradaki kredi kullanımlarıyla ilgili olarak da gelirinin üzerinde hak etmediğinin üzerinde reytinglere uygun olmayan kredi kullandırımları var. Maddi teminat açıkları var, burada sorunlu krediler var. Temerrüde düşmüş krediler var, yüzdürülen krediler var. Bir bankacılık kriziyle karşı karşıya kalmamak için bu sorunun giderilmesi gerekir."