CHP'li Demir: Merkez Bankası'nın mektubu acı reçetenin alt yapısı

DUVAR - Cumhuriyet Halk Partisi Ticaret Bakanlığı'ndan sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Volkan Demir, yaptığı yazılı açıklamada Merkez Bankası tarafından Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e yazılan mektubu eleştirerek, "Mektubun ana amacının 'asgari ücrete zam' yapılmamasının alt yapısını hazırlamak olduğu görülmektedir. Beklenen acı reçete geliyor. Açıktır ki; acı reçetenin sorumluluğunu da kimse üstlenmeyecek” ifadelerine yer verdi.

Demir’in “mektup maalesef gıda kelimesini bir defa içermesi ve tarım kelimesini hiç içermemesi bakımından gerçeklerden kopuk bir metindir” ifadelerine de yer verdiği açıklamaları şöyle:

DÜNYA GIDA FİYATLARI YÜZDE 7,7 KADAR DÜŞMÜŞKEN ÜLKEMİZDE YÜZDE 70,5 KADAR ARTTI

"5 Nisan 2024 tarihinde Merkez Bankası tarafından Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek’e yazılan ve kamuoyuna da duyurulan mektup içeriğinde;

2023 yılında genel hatlarıyla yurt içi talepte süregelen güçlü seyrin birikimli etkileri, vergi ayarlamaları, döviz kuru gelişmeleri, ücret artışları, hizmet enflasyonundaki katılık ve ham petrol fiyatlarındaki ani yükseliş gibi unsurlar hep enflasyonun sebeplerinden olarak gösterilmiştir.

Ancak tespitler doğru yapılamamıştır. Örneğin, mektupta 2023 yılında gıda fiyatlarından hiç bahsedilmemiş. Gıda fiyatları dar gelirlinin bütçesindeki maalesef en önemli kalemdir. Bundan bahsedilmemesi mektubu gerçeklikten uzak kılıyor.

Gıda enflasyonu olarak ülkemiz maalesef dünyadan ayrışmıştır. Örneğin, 2023 yılında gıda fiyatları dünyada %10 düşerken ülkemizde %72 arttı. 2024 yılı mart ayı itibarıyla gene benzer bir görünüm söz konusu: Dünya gıda fiyatları %7,7 kadar düşmüş iken ülkemizde %70,5 kadar artmıştır.

Gıda fiyatlarındaki artışa yönelik bir aksiyon alınmaması da ayrı bir problem. TCMB Enflasyon Raporu III – 27 Temmuz 2023; Sayfa 24’te diyor ki: “Küresel tarım ve gıda fiyatlarındaki düşüşe rağmen yurt içi arz yönlü sorunlar ve piyasa yapısındaki yetersizlikler sonucunda gıda fiyatlarındaki artış eğilimi devam etmiş.”. 17 Ocak 2024 tarihli Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi Basın duyurusunda ise “Ülkemizin hayvansal ve bitkisel ürünlerde tüketim talebini karşılayacak üretim ve stok seviyelerine sahip olduğu, gıda arz güvenliğini tehdit eden herhangi bir hususun bulunmadığı vurgulanmıştır.” ifadesi yer alıyor. Hangisine inanacağız?

Dahası, Mektupta ücret artışlarının enflasyon etkenlerinden olduğu söyleniyor. TCMB Enflasyon Raporu III – 27 Temmuz 2023; Sayfa 52: “Temmuzdaki %34’lük asgari ücret artışının tüketici enflasyonuna etkisi 2,7-4,1 puan arasında olabilir.” ifadesi yer alıyor 2023 yılı enflasyonu %64,8 kadar ise Merkez Bankası 2023 enflasyonunun kalan kısmını nasıl açıklayacak? 2024 yılının henüz üçüncü ayında Türk-İş açlık sınırını 16 bin 792 TL olarak açıkladı. Üç ayda asgari ücret açlık sınırına dayandı. Mektuba göre TCMB kalan aylar boyunca asgari ücretlinin aç bile kalamamasını istiyor. Bunu hangi vicdanla söyleyebilmişler çok merak ediyorum. Gıda enflasyonu aylık olarak Ocakta %5,2, Şubatta %8,3 ve Martta %3,4 kadar. Bakın bu veriler yıllık değil, aylık. Dolayısıyla, asgari ücretlinin enflasyonu çok daha vahim.

Merkez Bankasının mektubu maalesef gıda kelimesini bir defa içermesi ve tarım kelimesini hiç içermemesi bakımından gerçeklerden kopuk bir metindir. TCMB’nin yıl sonu enflasyon hedefi olan %36’nın %15’i halihazırda ilk üç ayda gerçekleşmiştir. Yılın özellikle ikinci yarısında baz etkisine bel bağlanarak bu beklenti rasyonalize edilse de geçtiğimiz yıllarda bu beklentiye bel bağlandığı ve başımıza nelerin geldiği malum!

Mektubun ana amacının 'asgari ücrete zam' yapılmamasının alt yapısını hazırlamak olduğu görülmektedir. Beklenen ACI REÇETE geliyor. Açıktır ki; acı reçetenin sorumluluğunu da kimse üstlenmeyecek."