Çip dönemi için son günler: Sistemde sokak hayvanlarına yer yok mu?
Bakanlık, ev hayvanlarına çip zorunluluğu getirdi. Ancak veteriner hekimler, uygulamanın sokak hayvanlarının tedavisiyle ilgili soru işaretleri barındırdığını belirterek düzenleme talep ediyor.
Ardıl Batmaz
DUVAR - Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ‘Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği’, 22 Nisan’da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre, ev hayvanlarına çip takılması için son gün, 31 Aralık. Bu tarihten sonra kedi, köpek ve gelinciklerine çip taktırmayanlara 5199 sayılı kanun gereği para cezası uygulanacak. Ancak uygulama ile ilgili veteriner hekimler endişeli. Yeni yönetmelikle çip takılmayan hayvanların sisteme kaydının yapılamayacağını belirten veterinerler, önümüzdeki dönemde sokak hayvanlarının tedavisinde sorunlar yaşanacağına dikkat çekiyor.
‘BAKANLIK ACİLEN AÇIKLAMA YAPMALI’
Yönetmeliğe göre bu uygulama, ‘sahipsiz’ hayvanları kapsamıyor. Ancak bazı veteriner hekimlere göre uygulama, sokak hayvanlarının bundan sonra nasıl tedavi edileceği konusunda soru işaretleri barındırıyor. Soru işaretlerinin kaynağını da veterinerlerin hali hazırda kullandığı PETVET sistemi (EV hayvanı Kayıt Sistemi) oluşturuyor. Mevcut durumda, bir sokak hayvanını veterinere götürüp ücreti karşılığında tedavisini yaptırabiliyorsunuz. Veterinerler, çip zorunluluğunun hayvanların kaydını takip etmek için getirildiğini, dolayısıyla çip takılmamış sokak hayvanlarının sisteme kaydı yapılmadan nasıl tedavi edileceği konusunda yönetmelikte boşluk olduğunu savunuyor.
İstanbul Veteriner Hekimler Odası Başkanı Murat Arslan, veteriner hekimler Seyda Ünye ve Adem Işık, sistemin sokak hayvanları ile ilgili net olmadığı görüşünde.
Elazığ Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Başkanı Cazim Bulut ise 31 Aralık’tan sonra da hali hazırda kullanılan sistemin devam edeceğini, PETVET sisteminin sadece evde yaşayan hayvanlar için kullanılacağını, sokakta yaşayan hayvanlara yönelik bir sakınca yaratmayacağını belirtiyor.
Murat Arslan, farklı görüşlerin olmasını sistemdeki soru işaretlerinin fazlalığına bağlıyor. Yönetmelik için, “Bana göre planlı olmayan, sonrası düşünülmeden, sahaya sorulmadan alınmış bir karar” diyor. 'Mevzuatı çıkartırız, eksikliklerini sonra görürüz' düşüncesiyle hareket edildiğini söyleyen Arslan, yeni bir düzenleme yapılması gerektiğini söylüyor. Yönetmelikte, sokakta yaşayan hayvanların düşünülmediğini söyleyen Arslan’a göre, bakanlık acilen bir açıklama yapmalı.
‘YÖNETMELİK HER AÇIDAN SIKINTILI’
Arslan, veteriner hekimlerin kendilerine sokak hayvanı getirildiğinde bakmak zorunda olduğunu, diğer yandan da hayvanın kaydının sisteme girilmesi gerektiğini söyleyerek şöyle devam ediyor: “Kanuni açıklık var burada. Hekimler sokak hayvanlarını kayıtlara nasıl girecek? Bunun için bir çerçeve yok. Bu bir sorun ve sıkıntı yaratacağı kesin.” Bu yıl sonuna kadar çip taktırmanın zorunlu olduğunu hatırlatan Arslan, bu sürenin yeterli olmadığını da belirtiyor: “Mikroçip yetiştirilemiyor, tedarik sorunu var. Bu yönetmelik her açıdan sıkıntılı.”
‘YETKİLİLER DE SÜRECİN NASIL İLERLEYECEĞİNİ BİLMİYOR’
İstanbul’da veteriner hekimlik yapan Adem Işık, durumu yetkililere ilettiklerini ama yetkililerin de net cevap veremediğini anlatıyor. Işık, “Bize gelenler de benzer soruları soruyor ama cevaplayamıyoruz. Durumu yetkililere iletiyoruz ama yetkililer de cevap veremiyor çünkü onlar da sürecin nasıl ilerleyeceğini bilmiyor” diyor.
Sokaktan gelen hayvanın tedavisiyle ilgili yeni yıl itibariyle sorunlar oluşacağını savunan Işık, “Diyelim ki sokaktan bir hayvan geldi. Ben bu hayvanı tedavi edecek miyim, etmeyecek miyim, bilmiyorum. Hayvanı belediyeye mi yönlendireceğiz yoksa başka bir yöntem mi sunacaklar? Bunu da bilmiyorum. Belediyeye yönlendirsek de sıkıntı çünkü belediye de bu işin altından kalkamaz” ifadelerini kullanıyor.
Sözlerinin devamında Işık, çip sorununa değinerek “Çip siparişi verdim ancak hala elime ulaşmadı. 31 Aralık 2022’ye kadar Türkiye’deki tüm evcil hayvanları çiplemek mümkün değil” diye konuşuyor.
‘YARALI HAYVANI TEDAVİ ETTİĞİMİZDE CEZASI NE OLUR BİLMİYORUZ’
Sürenin uzatılması ve yönetmeliğe bir açıklık getirilmesi gerektiğini belirten veteriner hekim Seyda Ünye de Işık ile benzer endişelere sahip. Konuyla ilgili Ünye şunları söylüyor: “Veteriner hekim olarak sokaktan gelen bir canı ölüme terk etmek en büyük suç. Hayvanın tedavisini uygulamak zorundayız. Bir taraftan hayvanı ölüme terk etmek suç, diğer taraftan hayvanın tedavisi için kullandığımız ilacı sisteme girmemek suç. Cezasını da bilmiyoruz, ne yapmamız gerektiğini de bilmiyoruz. Hayvana müdahale etmeyelim mi? Böyle bir şey yapamayız. Bu durumun 31 Aralık’tan önce netliğe kavuşması gerekiyor.”