Cumhurbaşkanlığı sisteminde sefalet endeksi: 5 yılda 3 kat artış
Ekonomist Mahfi Eğilmez, Türkiye'nin sefalet tablosunu hazırladı, cumhurbaşkanlığı sistemindeki büyük artışı ortaya çıkarttı.
DUVAR- Ekonomistlerin geliştirdiği sefalet endeksi, enflasyon ortamında işsizlik, faiz oranı ve büyüme oranlarının hesaba katılmasıyla ortaya çıkan bir gösterge. Ekonomist Mahfi Eğilmez, Türkiye'nin "sefalet endeksi"ni hesapladı, "Sefalet endeksi de diğer endeks ve göstergelerde olduğu gibi başkanlık sistemine geçişle birlikte Türkiye’de sefaletin arttığını gösteriyor" diye yazdı.
Mahfi Eğilmez'in "Başkanlık Sistemi ve Sefalet Artışı" başlıklı yazısının ilgili bölümü şöyle:
"Aşağıdaki tablo Türkiye’de HAMI sefalet endeksinin yıllar itibarıyla gelişimini ortaya koyuyor (Tablodaki enflasyon, işsizlik ve büyüme oranları TÜİK sitesinden, 10 yıllık tahvil faizi oranları da Bloomberg HT sitesinden alınmıştır.)
Türkiye, 2017 yılında güçler ayrımı sistemini terk ederek başkanlık sistemine geçti. Bu amaçla yapılan oylama tam olarak buna yönelik değildi. Başkanlık sistemi olacak ama güçler ayrımı, yargı bağımsızlığı, yasamanın yürütmeden ayrılığı devam edecekti. Yalnızca yürütmenin başındaki Cumhurbaşkanı, sembolik olarak değil gerçekten yürütmenin başında olacaktı. Ne var ki uygulama böyle olmadı. Yasama, parti disiplininin Cumhurbaşkanınca denetlenmesi sonucu, yürütmenin emrine girdi, yargı bağımsızlığı da derece derece ortadan kalktı ve bugünkü tek yetkili başkan sistemine gelindi. Bu geçiş dönemi boyunca anlatılan hep Türkiye’nin koalisyonlardan çektiği sıkıntıların geride kalacağı ve her alanda daha hızlı karar alarak ileri gideceği, refahının artacağı, dünya sıralamalarında öne geçeceğiydi.
Söylenenlerin tam tersi oldu. Türkiye, başkanlık sistemine geçtikten sonra her alanda geriye gitti. Daha önceki yazılarımda Türkiye’nin sosyal ve siyasal göstergelerini ve ekonomik göstergelerini çeşitli tarafsız kuruluşların endeksleri çerçevesinde dünya ülkeleriyle karşılaştırmalı olarak paylaşmıştım. Bu karşılaştırmalar Türkiye’nin başkanlık sistemine geçtikten sonra sürekli geriye gittiğini ortaya koyuyordu.
Sefalet endeksi de diğer endeks ve göstergelerde olduğu gibi başkanlık sistemine geçişle birlikte Türkiye’de sefaletin arttığını gösteriyor. 2022 yılı sonuçlarına baktığımızda Türkiye, sefalet endeksinde dünyada en kötüden en iyiye sıralamasında (en kötü) 10’uncu sırada yer alıyor." (HABER MERKEZİ)