Danıştay son sözü söyledi: Çırpılar'da santral kurulamaz

Serpil Kurtay

DUVAR - Çanakkale’nin Yenice ilçesinde yapılması planlanan Çırpılar Kömürlü Termik Santrali ile ilgili dört yıllık hukuk mücadelesi sonuçlandı. Danıştay, Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporunun iptalini onadı.

Çırpılar santraliyle ilgili tartışmalar 2016 yılına dayanıyor. Taşzemin İnş. Madencilik Enerji Üretim San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan Çırpılar Termik Santrali (200MWe/203MWm/570MWt) Kül Depolama Sahası, Kömür İşletme İle Kırma Eleme Tesisi projesi, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu Raporu’nun yayınlanmasının ardından 21 Aralık 2016 tarihinde halkın görüşüne açılmıştı. Yöre halkıyla beraber çevre örgütleri bu tesisin açılmasına tepki göstererek, dört yıl önce mücadelesine başladı. Yapılan itirazların temel noktası şöyleydi:

'BÖLGE KURUTULACAK'

“Sadece Çırpılar KES her yıl 3,5 milyon ton kömür yakacak, 1,3 milyon ton uçucu kül bölgeye yayılacak, 550 bin ton kül depolama sahasına taşınacak, 3,5 milyon metreküp su çekilerek bölge kurutulacaktır. ÇED raporundan çıkartılabilecek bu veriler bile bölgenin kuruyacağını, küle maruz kalarak tarımı, hayvancılığı, insana yaşamını ve doğayı tehdit edeceğini, su kaynaklarını kirleteceğini açıkça ortaya koymaktadır."

DANIŞTAY SON SÖZÜ SÖYLEDİ

Konuyla ilgili imzalar toplanıp dilekçeler verilirken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca verilen “ÇED Olumlu” kararının iptali için, TEMA Vakfı ve Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği tarafından dava açıldı. İdare Mahkemesi’nde görülen dava sonucunda bu karar iptal edildi ancak İdare Mahkemesi’nin aldığı bu karar, Davalı İdare tarafından tekrar temyize götürüldü. Danıştay 6. Daire, temyizi reddederek kararı onadı İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca karar düzeltme yolunun kapalı olduğunu bildirdi.

‘YÖRE HALKI RAHAT BİR ENFES ALDI’

TEMA Vakfı tarafından yapılan açıklamada, daha önce mahkemenin verdiği iptal kararında santralin yer seçiminin üst ölçek plana aykırı olması, bölgedeki biyolojik çeşitliliğe ilişkin çalışmalarla birlikte hava kirliliği ve su çalışmalarının yetersiz olması gerekçelerinin yer aldığı belirtildi. Açıklamada, “Yöre halkının çabalarıyla daha önce yapımı üç kez durdurulan Çırpılar Kömürlü Termik Santrali, vatandaşların tüm itirazlarına rağmen gündeme gelmeye devam etmişti. TEMA Vakfı ve diğer sivil toplum kuruluşları ile meslek örgütlerinin bilimsel gerekçelerine rağmen proje için 2018 yılında ÇED olumlu kararı verilmişti. Üst üste iki kez bilirkişi keşfinin gerçekleştirildiği davada iki bilirkişi raporu da projenin ekosistem üzerinde yaratacağı baskıyı dile getiriyor ve projeyi kamu yararına aykırı buluyordu” denildi.

‘ÇOK MUTLUYUZ’

Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği de kararı sosyal medya hesaplarından “Müjde” başlığıyla duyurdu: “TEMA Vakfı ile birlikte açtığımız Çanakkale İli Çırpılar Termik Enerji Santrali ‘ÇED Olumlu Kararı’ iptali davasını kazanmıştık. İdarenin kararın temyizi istemi reddedilmiş ve dava kesinleşmiştir. Çok mutluyuz. Tüm emeği geçenlere çok teşekkür ederiz.”

İKİ AYRI DAVA DAHA KAZANILDI

Öte yandan Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Assos yakınında Büyükhusun Köyü’nde Bakrom A.Ş. Jeotermal Kaynak Arama Projesi’nin “ÇED Gerekli Değildir” kararına karşı 118 yöre sakini, Ege ve Marmara Belediyeler Birliği, Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği ve Çakıl Kooperatifi ile birlikte açtıkları davayı, MTN Enerji AŞ. tarafından Tuzla’da yapımı planlanan Babadere Jeotermal Enerji Santralı Projesi’nin “ÇED Gerekli Değildir” kararına karşı Ege ve Marmara Çevre Belediyeler Birliği ve Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği ile birlikte açtıkları davaları da kazandığını duyurdu.