DEM Partili Güneş'ten GGM'ler için Meclis araştırması önergesi
DEM Partili Beritan Güneş, GGM'lere ilişkin Meclis'e Araştırma Önergesi, İçişleri Bakanlığı'na soru önergesi ve Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu'na dilekçe verdi.
DUVAR - DEM Parti Mardin Milletvekili Beritan Güneş, Geri Gönderme Merkezleri'nde (GGM) yaşanan sorunları Meclis gündemine taşıdı.
Güneş, konuya ilişkin yaptığı basın açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
"Şeffaf ve katılımcı bir yönetim anlayışına sahip olmayan kamunun kamuoyuna detaylı ve yeterli bir açıklama yapmamasına rağmen göç ve mülteciler alanında çalışan sivil toplum kurumları, Geri Gönderme Merkezleri’nde mültecileri ziyaret eden avukatlar ve insan hakları aktivistleri bu merkezlerdeki sorunları raporlarında sık sık dile getirmektedirler.
Bu sorunlardan başlıcaları şu şekilde sıralanabilir:
- Mülteciler, avukatlarına ve ailelerine haber verilmeden çok sık aralıklarla başka merkezlere sevk edilmektedirler.
- Mülteciler, Geri Gönderme Merkezleri'nden zor ve yıpratıcı ulaşım koşullarında, bazen günlerce aç ve susuz kalarak sevk edilmektedirler.
- Mültecilerin, sevk edildikleri merkezlerde telefona erişim haklarından hemen yararlanmaları sağlanmamakta, ailelerine ve avukatlarına ulaşmaları çoğunlukla haftaları bulmaktadır
- Geri Gönderme Merkezleri'nde, 'göç uzmanı' denilen ancak herhangi bir uzmanlığa sahip olmayan çoğunluğu özel güvenlik görevlileri çalışmaktadır.
- Göç İdaresi'nin 'Hizmetlerimiz' kısmında ilk sırada 'her mülteciye talep edildiği takdirde tercüman hizmeti sağlanacağı' belirtilmesine rağmen Geri Gönderme Merkezleri'nde mültecilere tercüman desteği sağlanmamaktadır. Çoğunlukla her halktan Türkçe bilen biri aracılığıyla kişiler, iletişim sağlayabilmektedir.
- Geri Gönderme Merkezleri'ndeki çocuklar eğitim haklarından faydalanamaktadırlar. Bu durumla ilgili 2023 yılında Irak uyruklu 2023/81261 başvuru numaralı N.H, okul çağında olan çocukların eğitim haklarına erişebilmesi için Anayasa Mahkemesi'ne başvuru yapmış ve ilgili başvuru kabul edilmiştir. İlgili kararla çocuklar, okula götürülmeye başlanmıştır fakat çocuklar, Geri Gönderme Merkezleri'ndeki çalışanların nezaretinde adeta birer 'mahkum' gibi psiko-sosyal gelişimlerini olumsuz etkileyecek şekilde okula götürülüp getirilmektedirler.
- Mültecilere, olası diyet, alerji gibi durumları önemsenmemekte üstelik hijyenik ve sağlıklı olmayan yemekler kendilerine temin edilmektedir. Yemeklerin temin edildiği taşeron şirket ile merkez yönetimi arasında zaman zaman oluşan anlaşmazlıklardan dolayı mültecilere günlerce yemek verilmediği durumlar olmaktadır.
- Geri Gönderme Merkezi'nde kalan birçok mültecinin avukatının aktardığı bilgilere göre mülteciler, kameraların olmadığı yerlerde işkence, hakaret ve kötü muameleye maruz bırakılmaktadır. Bu durumu avukatlarına ileten mülteciler ise hızla hiçbir yakınına haber vermeksizin başka bir Geri Gönderme Merkezine sevk edilmektedir.
- Ülkesinden cinsel kimliği veya etnik kimliği sebebiyle gelen kişiler yine kendi ülkesinden gelen kişilerle kalmak zorunda bırakılmaktadır. Bu durum da çoğu zaman ilgili kişiler için güvenli olmayan bir ortama sebep olmaktadır.
- Geri Gönderme Merkezleri'nde evli çiftlerin havalandırmada dahi birbirlerini görme durumları, merkez çalışanlarının insiyatifinde olmasına ek olarak 12 yaşından küçük çocuklar anneleriyle kalmak zorunda bırakılmakta ve kendilerine ek yatak verilmemektedir.
- Geri Gönderme Merkezleri'nde 'hırsızlık' olayının çok olduğu gerekçe gösterilerek ailelerinden kendilerine gönderilen paranın tamamı verilmemekte; mülteciler kendi paralarını her seferinde merkez çalışanlarından türlü 'ısrar' sonucunda anca alabilmektedirler.
- Geri Gönderme Merkezleri'ndeki kantin fiyatları 'dışarıya' oranla çok yüksek olmasına ek olarak burada birçok hijyen ürününe ulaşmak ise imkansızdır. Mültecilerin ekonomik durumları da göz önüne alındığında buradaki temel ihtiyaçlarına daha hızlı kavuşmaları gerekirken tam tersi bir uygulama söz konusudur."