Demirören'in kredi borcuna karşı bazı binaları Ziraat Bankası'na devretmesi Meclis gündeminde
EMEP'li İskender Bayhan, Demirören'in Ziraat Bankası'ndan aldığı krediye karşı bazı binaları devretmesiyle ilgili, "Arsa ve gayrimenkullerin parasal değeri nasıl saptandı?" diye sordu.
DUVAR - Emek Partisi (EMEP) İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, 2018 yılında Ziraat Bankası'ndan kredi çekerek Doğan Holding'e ait Hürriyet, Kanal D, CNN Türk ile birçok gazeteyi satın alan Demirören Holding’in bu yıl ödemesi gereken 70 milyon dolarlık taksitleri için yayın grubuna ait çok sayıda gayrimenkulü Ziraat Bankası'na devretmesini Meclis gündemine taşıdı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in yanıtlaması istemiyle soru önerge veren Bayhan, "Arsa ve gayrimenkullerin parasal değerinin saptaması kim ya da hangi kurum tarafından yapılmıştır, bu değerlendirmede kıstas nedir?" diye sordu.
Bayhan, önergesinde şu ifadeleri kullandı:
"Bilindiği üzere, Demirören Holding 2018 yılında Doğan Holding'den Hürriyet, Posta, Hürriyet Daily News ve Fanatik gazeteleri, CNN Türk ve Kanal D televizyonları, DHA ve YAY-SAT'ın da bulunduğu şirketleri toplam 916 milyon dolara satın aldı. Bu satın alma için 5 Nisan 2018 tarihinde Ziraat Bankası, Saray medyası Demirören tekeline 895 milyon dolarlık görülmemiş büyüklükte bir kredi kullandırmıştı. Başka bir deyişle bir kamu bankası olan Ziraat Bankası Demirören’e satış için paranın neredeyse tamamını vererek sponsor olmuştu.
Demirören Holding cebinden tek kuruş çıkmadan koca bir medya imparatorluğunu ele geçirmişken gerek kredi kullanımının geniş hacmi, gerekse borcun ödenmemesi üzerine kimi pek çok soru bugüne kadar 'ticari sır' denilerek yanıtsız bırakılmıştır. Oysa holdinge milyonlarca doları aktaran bir kamu bankası, aktarılan para da halkın parasıdır.
Sayıştay'ın TBMM’ye sunduğu "Demirören'den yapılandırdığı kredi borcu için herhangi bir anapara, faiz veya komisyon tahsilatı yapılamadığına" ilişkin raporu gündem olmuştu.
Sayıştay Başkanlığı’nın Ziraat Bankası 2020 yılı taslak denetim raporunda, Demirören’in kamu bankasından çektiği yüz milyonlarca liralık krediye karşılık ipotek ettirdiği ve üzerinde golf sahaları bulunan arazilerin banka tarafından 5 yıllık kira bedeli sadece 250 bin lira olmak üzere tekrar Demirören’e kiralandığı yer almıştı.
Kullandırılan kredilerin ödenmesinin yapılmadığı halde alacaklı Ziraat Bankasının borcun tahsiline yönelik bir takipte bulunmadığı üstelik Demirören’e kullandırılan işletme sermayesi kredilerinin limitinin 2018 yılında alınan iki farklı yönetim kurulu kararıyla 250 milyon ABD dolarına çıkarıldığı da raporda yer alanlardan.
Geri ödeme yapmayan Demirören holding için kredi faizleri önce yüzde 6.5’ten yüzde 6’ya, sonra yüzde 6’dan yüzde 4’e düşürülmüş, 22 Şubat 2022 tarihinde imzalanan yeni sözleşme ile kredi borcu 14 yıl vadeli olarak yeniden yapılandırılmış buna rağmen ödeme yapmayan Demirören’in İlk ödemesine karşılık olarak İstanbul Göktürk'teki imarsız araziler, imarlı fiyatına Ziraat Bankası'na devredilmiş ve bir kamu bankası olan Ziraat Bankası bir kez daha büyük bir zarara uğratılmıştı.
Demirören Holding’in, ikinci taksit ödemesi olarak Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık AŞ bünyesinde bulunan 5 gayrimenkulü 22 Mayıs 2024 tarihinde 1 milyar 287 milyon 922 bin TL’ye Ziraat Bankasına devretmesi, holding ve banka arasındaki ilişkiyi bir kez daha gündeme getirdi."
'ZİRAAT BANKASI YÖNETİMİ İÇİN YASAL İŞLEM YAPILDI MI?'
İskender Bayhan, Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Mehmet Şimşek'e şu soruları yöneltti:
"1-Ziraat Bankası Demirören grubuna hangi şartlarda ne kadar kredi vermiştir? Kredi şartları (faiz oranı, taksit vs) hangi tarihlerde ve kaç kez yeniden yapılandırmayla değiştirilmiştir, bu değişikliklerin parasal karşılığı nedir?
2-İlk taksit ödemesinde imarlı olarak alınan ama sonrasında imarsız hale gelen Kemerburgaz arsası nedeniyle banka ne kadar zarara uğratılmıştır?
3-Kredi ödemesinin yapılmamasına rağmen neden sözleşmede yer alan firmaya veya iştiraklerine ortak olma hakkı kullanılmamıştır?
4-Demirören holding’in en son taksit ödemesi olarak 22 Mayıs 2024 tarihinde devrettiği İzmir İli, Gaziemir İlçesi, Atıfbey Mah, 11408 Ada ve 1 Parsel’de kayıtlı, İzmir İli, Konak İlçesi, Umurbey Mah, 1447 Ada ve 10 Parsel’de kayıtlı, Antalya İli, Muratpaşa İlçesi, Yenigöl Mah., 12558 Ada ve 4 Parsel’de kayıtlı, Trabzon İli, Arsin İlçesi, Nuroğlu Mah., 1149 Ada ve 12 Parsel’de kayıtlı gayrimenkuller banka tarafından kaç Türk Lirasına alınmıştır, hangi parsel kaç Türk Lirası olarak hesaplanmıştır?
5-Arsa ve gayrimenkullerin parasal değerinin saptaması kim ya da hangi kurum tarafından yapılmıştır, bu değerlendirmede kıstas nedir?
6-Devir işlemlerine binalardaki araç ve gereçler de sayılmış mıdır? Devredilen gayrimenkullerin kullanım hakkına ilişkin bir tasarruf var mıdır, kim kullanmaya devam edecektir?
7-Çiftçi bankası olarak bilinen Ziraat Bankasının kredi çeken çiftçilerin, kredi parasını aldıktan sonra kredi faiz oranlarını düşürmüşlüğü hiç mümkün olmuş mudur? Çitçilerin çektikleri kredi için yeniden yapılandırma hakkı var mıdır, koşulları nelerdir? Banka kredi taksidi ödemesini yapamadığı için kaç üretici köylünün tarladaki ürününe, topraklarına ve üretim araçlarına el koymak üzere icra yoluna başvurulmuştur?
8- Şimdiye kadar başta ziraat bankası olmak üzere kamu bankalarından Demirören holding dışında da kaç tekele faiz oranları yüzde kaç düşürülmüştür, ödenmeyen kredi taksitlerine rağmen ödül gibi kaç yeniden yapılandırma yapılmıştır?
9- Açıktır ki gerçekte zarara uğrayan başta çiftçiler, işçiler, emekçiler olmak üzere halktır. Halkın yaşananlar konusunda bilgilendirilmesi hak ve görevdir. Bakanlığınız tarafından Sayıştay raporlarına da giren ve hala aynı biçimde süren bu ilişki üzerine bir açıklama yapılacak mıdır?
10-13 Mayıs 2024 tarihinde bizzat tarafınızdan açıklanan Kamuda tasarruf paketi, kamu emekçilerinin servislerini dahi iptal ederken kamuyu zarara uğratmak pahasına yandaş şirketler ve tekellere süren kaynak transferine engel bir anlam taşımamakta mıdır?
11- Görevini kötüye kullandığı Sayıştay raporları ile de sabit Ziraat Bankası yönetimi ve sorumluları için yasal bir işlem yapılmış mıdır?
12-Bakanlığınızın ve varlık fonu başkanı olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yetki ve sorumluluğundaki Ziraat Bankasının kredi borcu olan üretici köylüye, işçiye, emekçiye, emekliye 1 liralık erteleme, yapılandırma olanağı tanımadığı halde Demirören Holdinge sağladığı milyonlarca dolarlık müsamahanın karar vericisi yalnızca Ziraat bankası yönetim kurulu mudur?
13- Demirören’e tanınan yukarıda anılan bu ayrıcalıkları, hiçbir özel banka, kendisinin sahibi olduğu sermaye grubunun bir başka şirketine dahi tanımazken, Ziraat Barkası böyle bir ayrıcalığı nasıl yapmaktadır? O halde. Ziraat bankası bir kamu bankası mıdır, yoksa Demirören’in bankası mıdır?"