Deprem bölgelerinde inşaat: 'Hammadde ve operatör eksik'

DUVAR - Maraş depremlerinden etkilenen 11 ilde yapılması planlanan inşaat çalışmalarıyla ilgili sektörün mevcut kapasitesinin bu büyüklükteki bir çalışmayı kaldırıp kaldıramayacağı soruları gündeme geldi.

319 bini bu yıl içinde olmak üzere 650 bin yeni konutun inşa edileceği açıklamalarının ardından uzmanlar, malzeme ve kalifiye eleman açısından bazı sıkıntılar olabileceğine işaret etti.  

Ekonomim'de yer alan habere göre, Türkiye’nin sadece deprem bölgesi için bir yılda 320 bin, iki yıl içinde 650 bin konut üreteceği açıklandı. Sosyal konut ve orta gelirli dahil edildiğinde kamu eliyle iki yılda 1 milyondan fazla konutun üretilmesi söz konusu.

Çimento, hazır beton ve demir çelik, seramik ve diğer yapı malzemelerinde sektörün bu ihtiyacı karşılayacak kapasiteye sahip olduğu ancak hazır betonun hammaddesi olan 'agrega'da yetersiz üretiminin sorun oluşturabileceği belirtiliyor. Bir başka sorun da betonu taşıyacak mikser ve pompada söz konusu. Birçok inşaat firması şimdiden mikser arayışına girmiş durumda, piyasada satılık beton mikseri kalmadığı gelen bilgiler arasında. Yine bir diğer sorun alanı da operatör, usta gibi kalifiye eleman temininde ortaya çıkıyor.

Deprem konutlarıyla ilgili kapasite değerlendirmesi yapan Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Adem Genç, 100 milyon tondan fazla kapasiteye sahip çimentoda sorun olmayacağını ancak hem İstanbul’da hem de deprem bölgesinde agrega sorunu olduğunu söyledi.

Genç, “Geçen yıl 100 milyon metreküp beton üretimi yaptık, 200 bin konut için 10 milyon metreküp betona ihtiyaç olabilir. Deprem bölgesinde güçlü betoncular var. Ancak 10 milyon metreküp için 20 milyon ton agrega gerekebilir. Fakat üretim yerlerinde bu agrega yok” dedi.

Öte yandan, sektör beton santrallerini deprem bölgesine göndermeyi planlarken, İstanbul’da kentsel dönüşümün gündeme geldiğine dikkat çeken Genç, “Ancak deprem bölgesindeki beton santrallerinin yüzde 80’i yıkıldı. Şu anda 100’e yakın yeni beton santrali siparişi verildi. Ayrıca 8-10 bin arasında mikser ihtiyacı var. Şu anda herkes mikser ve pompa arıyor. Pompa siparişi verdiğinizde 2024’ün ikinci yarısına, mikser için iki yıl sonraya gün veriyorlar. Fiyatlar da uçtu. İki ay önce 2,45 milyon liraya aldığım mikser, şu anda 4 milyon liraya çıkmış durumda” dedi. Türkiye’de mikser ve pompanın yarısının ihraç edildiğini belirten Genç, “Ya bir süre ihracat yapmayın diyecekler ya da Avrupa’dan ikinci el makine ithalatı yapılacak. Diğer türlü inşaat sürelerinde bir uzama meydana gelebilir” diye konuştu.