Depreme dayanıklı binalar için 'Şili formülü' önerisi
Prof. Dr. Cemalettin Dönmez, depreme dayanıklı binalar için perde duvar kullanımının önemine dikkat çekti. Dönmez, 'Şili formülü' önerisinde bulundu.
DUVAR - İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cemalettin Dönmez, Maraş merkezli 11 ili etkileyen depremlerin ardından arama-kurtarma ekiplerinin çalışmaları sonrası 8 kişilik bir ekiple Hatay’ın merkez Antakya ilçesine gidip 500 binada hasar tespit çalışması yaptığını belirtti. Bölgede binaların hasar boyutunu belgelemek için çalıştıklarını ifade eden Prof. Dr. Dönmez, 4'üncü günde enkazların neden olduğu toz sonucu ekibin yarısının hastalanıp İzmir'e geri dönmek zorunda kaldığını dile getirdi.
DHA'da yer alan habere göre, Hatay'da 2000 yılı öncesinde inşa edilen bina sayısının çok olması nedeniyle en ağır hasar alan bölgenin Antakya olduğunu söyleyen Prof. Dr. Dönmez, "Saraykent Mahallesi'nde 131 binada inceleme yaptık. Saraykent şehrin yeni gelişen bir bölgesi. 2010 sonrası inşa edilen binaların oluşturduğu bölge, merkezden farklı olarak büyük oranda ayaktaydı. 131 binadan 1'i yıkılmış, 2'sinin ise acil yıkılması gerekiyordu. Geri kalanının yüzde 90'ı ağır hasarlıydı ama ayaktaydı. Bu binalar yıkılacak olsa da insanların canını kurtarabildiği anlamına geliyor" ifadelerini kullandı.
İnşaat mühendislerinin şartnameye göre tasarım yaptığını söyleyen Prof. Dr. Dönmez, yapılarda belli miktarda perdeyi zorunlu tutan 'Şili formülü'nün önemini vurguladı.
Can kayıplarını önlemesinin yanı sıra inşaat maliyetlerinde de bir sigorta olarak kabul edilebilecek bu formülün uygulanması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Dönmez, sözlerine şöyle devam etti: "Mühendisin tercihine göre performansı değişiyor. Şartname bu konuda açık. Uzmanlaşmaya sahip olmayan mühendisler bir reçete uygular. Yapılar şartnameye göre hayat kurtardı ama söz konusu bölgede 131 binayı kaybettik. İnsanlarda oluşan psikoloji ve milli servet kaybını da düşünmek gerekiyor. 'Şili formülü'nü uygulamak yapı maliyetlerini yüzde 5-10 civarında arttıracaktır ama kayıplarımızı düşündüğünüzde bu formül bir sigorta olabilirdi. 'Şili formülü', binanın güçlendirilmesinde, binaya perde eklenmesi şeklinde uygulanıyor.