Dersim’de sanatçılar, 5. Veyve Kıtavo etkinliğinde buluştu

DUVAR - İlk kez 90'lı yıllarda Avrupa'ya sürgün giden Dersimli sanatçılar, aydınlar ve şair Hasan Devran öncülüğünde Almanya'nın Mannheim kentinde gerçekleştirilen Veyve Kıtavo 5 (Kitapların Düğünü) etkinliği Hozat Beyaz Dağ'da yazar Emirali Yağan için yapıldı. Beyaz Dağ eteklerinde Yağan'a ait eserlerin okunması yapıldı. 

Yeni Dersim'in haberine göre, müzisyen Metin Kahraman ve Dr. Hüseyin Çağlayan tarafından organize edilen etkinliğe çok sayıda kişi katılırken, korona virüsü salgını nedeniyle sosyal mesafe kurallarına dikkat edildi. Etkinliğe müzisyen Maviş Güneşer, müzisyen Gule Mayera, müzisyen Zeynep Kılıç, sinema sanatçısı Volga H. Sorgu T., yazar Serkan Sariataş, müzisyen Umut Mercan, müzisyen Aydın Yağan, müzisyen Ozan Yağan, araştırmacı yazar Cemal Taş, akademisyen Dilek Kızıldağ Soileau, el sanatları emekçisi Ayten Yeşiltaş, Suna Tosun, şair Kemal B. Cemgil, Özlem Armen, müzisyen Devrim Bozkurt, müzisyen Hıdır Bakır, gazeteciler Nuray Atmaca, Ali Haydar Gözlü, Hüseyin Yaşar Sezgin, sinema sanatçıları Özkan Ulucan, Sevim Kahraman, müzisyen Erhan Erdener, müzisyen Vedat Aldemir, Areye Kay'dan tiyatro oyuncusu Kuzey Oktay,  Hozat Kültür ve Kalkınma Derneği'nden Adil Aydın, müzisyen Ali İhsan Doğan ve Dersim Belediyesi temsilcisi Arzu Yıldız katıldı.

VEYVE KITAVO (KİTAPLARIN DÜĞÜNÜ)

90’lı yıllarda Avrupa’ya sürgün giden Dersimli sanatçı ve aydınların, şair Hasan Devran öncülüğünde Almanya’nın Mannheim kentinde gerçekleştirdiği bir kültürel faaliyet olan Kitapların Düğünü isimli okuma etkinliklerinin amacı 1970’li, 80’li yıllarda başlayan modern Kırmancki yazın dünyasını daha görünür kılmak, aynı zamanda geleneksel Dersim kültürü ve tarihi üzerine çalışan sanatçıları yan yana getirip buluşturabilmekti.

Avrupa’da başlatılan bu etkinlik, uzun bir aradan sonra Dersim’de, Munzur Akademi, Sanatçı Metin Kahraman ve Dr. Hüseyin Çağlayan öncülüğünde tekrar canlandırıldı. Dersim’deki 1. Veyve Kıtavu etkinliği, 2015 yılında Hüseyin Çağlayan’ın aynı yıl yayınlanan 'Pet ve Pelge ra' isimli Kırmancki dilinden yazılmış romanın düğünüydü. 2. Veyve Kıtavu etkinliği, 2019 yılında Dr. Çağlayan’ın aynı yıl yayınlanan 'Sis ve Arayış' isimli kitabının düğünüydü. 3. Veyve Kıtavu 2021, Mart ayında yine Hüseyin Çağlayan’ın 'Yemoş Hatun ve Çocukları' isimli kitabıyla, yayınladığı diğer kitaplarının düğünü yapıldı. 2021 Nisan ayında gerçekleşen 4. Veyve Kıtavu'da, Gaye Yalçınkaya, Serkan Sarıataş, Mehmet Mükan, Xıdır Eren’in Kırmancki dili ve grameri konulu kitaplarının yanı sıra yine Kırmancki masal ve öykülerden oluşan kitapları da kutlandı ve okundu.

EMİRALİ YAĞAN KİMDİR?

1958 Beyaz Dağ’ın doğu yakasında yer alan Xeç (Demirkapı) köyünde dünyaya gelen Emirali Yağan, 1976'da Elazığ Atatürk Lisesi’nden, 1978'de ise Ankara Eğitim Enstitüsü’nden mezun olur. Paris 8 Üniversitesi Modern Yazın Bölümü’nü bitiren Yağan, 1980 askerî darbe yıllarında siyasal nedenlerle hapis yattı. Mamak’ta kaleme aldığı ilk şiirlerini 'Urmiye Mavisi' adıyla 1989’da kitaplaştırdı.

Diğer şiir kitapları: 'Şarkılar Ülkesi' (Cahit Sıtkı Tarancı Şiir Ödülü 1990), 'Gitmek Bir Uzun Öykü' (1995), 'Evvel Zaman Şiirleri' (2003), 'Sahra, Sanrı ve Sara' –Aylak Dizeler– (2007) 'Ve Denizi Kar Tuttu' (şiir albümü, 2002).

Yağan, Silva Gabudikyan’ın 'Şarkıların Şarkısı' adlı eserini Raffi Hermonn’la birlikte Ermeniceden Türkçeye çevirdi (2002). Cemal Taş’ın derlediği Abdullah Gündüz’ün 'Vasiya Mı –Fecir, Alacakaranlık ve Ömrüm'– (2006) ve yine Cemal Taş’ın derlediği 'Dağların Kayıp Anahtarı-Dersim 1938 Anlatıları'nı Kırmançkîden Türkçeye çevirdi (2010). Dersim Tertelesi’ni konu alan “Qelema Sure/Kırmızı Kalem” (2009) ve devamı niteliğindeki “Kara Vagon” (2011) belgesellerine metin yazarlığı yaptı. Piya Yayın Kolektifi’nin kurucuları ve süreli yayınlarının editörleri arasında yer aldı. Şiirleri farklı müzisyenlerce bestelenip seslendirildi, değişik dillere çevrildi, yerli-yabancı antoloji, dergi ve gazetelerde farklı türde eserleriyle yer aldı.