Devrilen direkler için yenilenme tarihi: Çıkmaz ayın son çarşambası

Pelin Akdemir

ARTVİN - Artvin’in ilçe köylerinde 1980’li yıllardan beri bulunan ahşap elektrik direkleri, devrilme tehlikesiyle karşı karşıya. Köylüler, direklerin yangın tehlikesi oluşturduğu gerekçesiyle şikâyette bulunuyor. Köylülerin şikâyeti üzerine gelen firma çalışanlarının acil çözümü ahşap elektrik direği ya bir ağaca bağlayarak ya da direğin dibine taş koyarak sabitlemek oluyor. Köylüler, geçici çözüm değil kalıcı çözüm için açık elektrik hatlarının kapalı kabloya dönüştürülmesini, ahşap direklerin demir direklerle değiştirilmesini istiyor. Bazı köylerde yenileme yapılırken yenileme yapılmayan köylerde yaşayanlar, “Yangın mı çıkmasını bekliyorlar?” diyor.

Türkiye Elektrik Dağıtım Şirketi (TEDAŞ), 1980’li yıllarda Artvin’in ilçelerine elektrik hizmeti sunmaya başladı. Bazı köylerde o yıllarda yerleştirilen ahşap elektrik direkleri bugüne kadar hiç yenilenmedi. 2010 Aralık tarihi itibarıyla Kazancı Holding iştiraklerinden biri olan Aksa Çoruh Elektrik Perakende Satış A.Ş, Trabzon, Rize, Giresun, Artvin ve Gümüşhane illerinde elektrik tedarik hizmeti vermeye başladı. Ardanuç ilçesinde köylüler, elektrik direklerinin değişimi için 3 yıl önce bakanlığa dilekçe vermesine rağmen ‘ödenek olmadığı’ gerekçe gösterilerek bölgede yenileme çalışması yapılmadı.

‘DİLEKÇE VERDİK, ’ÖDENEK YOK’ DENİYOR’

Ardanuç ilçesi İncilli Köyü muhtarı Selver Kahveci, 3 yıl önce Artvin’e giderek yetkililerle görüştüklerini, görüşme sonrası 7 köy birleşerek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na dilekçe verdiklerini söyledi. Bakanlıktan gelen yanıtta ‘ödenek olduğu zaman değiştireceğiz’ yanıtının olduğunu belirten Kahveci, “Bakanlığın göndermiş olduğu yanıtta, 12 köyü kapsayan bir proje olduğu fakat ödenek yetmediği için Aşağıırmaklar Köyü’nde yenileme çalışmalarının bittiği söylendi. ‘Gerekli alt yapı hazırlanıyor. Ödenek yok. Ödenek olduğu zaman talebiniz oluşturulacak’ diye yanıt geldi. Aşağıırmaklar Köyü’nden sonra İncilli, Cevizlik, Tütünlü, Yolüstü, Naldöken köyleri var. Bunların tamamının ödenek olduğu zaman yenileme yapılacağı belirtiliyor dilekçede ama ne zaman yapılacağı yok. Bugüne kadar herhangi bir çalışma olmadı. 3 yıl oldu, herhangi bir şekilde bir yenileme yok” diye konuştu.

‘BİRKAÇ KERE AĞAÇLARIN YANDIĞI OLDU’

Kahveci, yörenin tamamının ağaçlık olması nedeniyle direklerin ağaçların üzerine devrildiğini, ağaçların yandığını söyledi. “Elektrik direklerinin yarısı yıkılmak üzere, yarısı zor ayakta duruyor” diyen Kahveci, birkaç kere yangın çıktığını, köylülerin kendi çabasıyla yangınları söndürdüklerini aktararak, “Bugüne kadar ev yangını yaşamadık ama elektrik direkleri evlerin yanında da bulunuyor. Evin üzerine de devrilebilir. Büyük bir yangın çıkmadı ama çıkmayacağı anlamına gelmez. Özellikle kış aylarında rüzgârda elektrik yoktur. Ya tel kopmuştur ya direk devrilmiştir” dedi.

‘İNSAN VE HAYVAN ÖLÜMLERİNE SEBEP OLABİLİR’

Ardanuç’un Cevizlik Köyü’nde yaşayan Cengiz Yalçın, köyde elektrik direklerinin bakımsızlıktan ağaçların üzerine devrildiğini söyledi. Elektrik tellerinin de koptuğunu aktaran Yalçın, “Beş tel hattı da kopmuş, bütün teller yerdeydi. O an oradan geçen insan, hayvan ve araç ciddi zarar görebilirdi. İnsan ve hayvan ölümlerine sebep olabilir. Eğik olan direkle ilgili, elektrik kurumunun haberi olmasına rağmen ihmal ediliyor. Yapılması için illa da bir kazanın yaşanması mı bekleniyor” diye konuştu.

Çevre köylerin bazılarında mahalle içerisindeki açık elektrik hatları kapalı kabloya, direkler demir direğe dönüştürüldüğünü aktaran Yalçın, “Galiba AKP verilen oya göre hizmet götürüyor. Cevizlik Köyü’nün bütün hatları kapalıya alınması için programa konmuştu. Ama şimdi ödenek başka tarafa kaydırılmış” dedi. Yalçın, mahallelerin sağlıklı ve kesintisiz elektrik kullanabilmesi için hatların geçtiği güzergahtaki tellere temas eden ağaçların veya dallarının da kesilmesi gerektiğini belirtti.

‘TELEFON KABLOSU DİREĞİ TUTTU, HAYVANLARIM KURTULDU’

Turan Keser ise hayvanlarını otlatırken elektrik direğinin yanlarına devrildiğini anlattı. Keser, “Elektrik direği ‘pat’ diye devrildi. Yanında telefon kablosu vardı. Telefon kablosu olmasa 3 tane hayvanın üzerine düşecek. Telefon kablosu direği tuttu, benim hayvanlar kurtuldu” dedi.
1980’den bu yana elektrik direklerinin değişmediğini söyleyen Keser, şikâyet etmelerine rağmen kurumun sürekli çalışmaları ertelediğini, “Sorun büyük ama bakan yok. Yanlı ve taraflı hizmet var. Muhalif olan köylerin sorunları daha fazla” sözleriyle ifade etti.

Şavşat’ın Savaş Köyü’nde yaşayan Mustafa Akdemir, geçen sene elektrik direğinin yıkılması tehlikesine karşı şikâyette bulunduklarını, gelen kişilerin elektrik direğinin dibine taş koyarak gittiğini söyledi. Akdemir, “Direk halen daha yamuk duruyor. Sürekli elektrik arızası yaşıyoruz. Kablolar birbirine geçmiş durumda. Direk hemen evin yanında. Her an devrilecek diye korkuyoruz” diye konuştu.

‘2010 YILINDAN BERİ YÜZDE 40’INI ANCAK YENİLEYEBİLDİK’

Artvin ili Aksa Çoruh yetkilisi, sahada yapılan çalışmalar sonucunda acil ihtiyaç olan köylerin belirlendiğini, önceliğin o köylere verildiğini aktardı. Artvin’de 7 bin kilometre hatlarının olduğunu belirten yetkili, konu ile ilgili, “2010 yılından beri yüzde 40’ını ancak yenileyebildik. Biz gelen bütçeye göre yenilemeye çalışıyoruz. En acil nereler varsa oradan başlıyoruz. Yeterli yatırım olsa bugün başlasak yenilemeye 3 yılda ancak biter ama öyle bir yatırım da yok” açıklamasında bulundu. Yetkili, elektrik direklerinin yanında bulunan ağaçların hatlara zarar vermemesi için izin alınarak kesildiğini söyledi.