Diyarbakır'da kadın pazarına erkek baskısı

DUVAR - Diyarbakır'ın Bağlar ilçesinde 2013 yılında açılan Jiyan Semt Pazarı, sekiz yıldır ilçedeki kadınlar tarafından yönetiliyor. Dönem dönem pazarda yer edinmeye çalışan erkekler, kadın pazarcıların direnişi sayesinde bugüne kadar semt pazara giremediler. İlk resmi kadın pazarı olma özelliği taşıyan Jiyan Semt Pazarı'nda ilçede yaşayan şiddete maruz bırakılan ya da dar gelirli 258 kadın tezgah açtı.

Mezopotamya Ajansı'ndan Eylem Akdağ'ın haberine göre, son yerel seçimde HDP'nin kazandığı belediyeye kayyım olarak atanan Hüseyin Beyoğlu’nun başkanlığında yapılan bir toplantıda, pazara 400 erkeğin alınmasının kararlaştırıldığı ileri sürüldü. 

'İŞ YAPAMAZ HALE GELİRİZ'

Yaklaşık 3 yıldır kadın pazarında tezgah açan Rukiye Bakış, pazara 400 erkeğin alınması durumunda iş yapamaz hale geleceklerini belirterek, “Halde erkeklere 50 kuruşa verilen ürün, kadınlara 1 liradan veriliyor. Erkeklerin bize söyledikleri de ‘Siz orada bir avuçsunuz, sizin kafanıza kafanıza vuracağız. Ta ki siz pes edene kadar’ oldu. Bir de yanımıza gelip tezgah açtıklarında, kadının bedeni üzerinden küfürler savuracaklar. Bunu nasıl kabul ederiz” dedi.

Belediyenin bu kararını “kadını tasfiye edip, evine gönderme” olarak yorumlayan Bakış, “Geçenlerde yapılan toplantıda bize söylenilen de şuydu: ‘Siz şemsiye kaldırırken, biz size acıyoruz’ Sen niye bize acıyorsun? Ben burada emek sarf ediyorum ve erkekten ne farkım var. Ben güçsüz değilim, bir orduyu yönetebilirim” diyerek karardan vazgeçilmesini istedi. 

'BİZİ EZEN ERKEKLERDİR, BUNU KABUL EDEMEYİZ'

Pazarda tezgah açan Rabia Ataş, kadın pazarının kurulması için verdikleri mücadeleyi anlatarak, “Biz kadınlar çalışkanız, ayaklarımızın üstünde duruyoruz, şemsiyelerimiz kaldırıp indirebiliyoruz, kasa kaldırıyoruz, sabah beşte kalkıyoruz” diye konuştu. “Kadın pazarına kayyım atandı, bu kayyım değil de nedir?” sözleriyle tepki gösteren Ataş şunları söyledi: “Erkek pazarı başkanı toplantı yapıyor, ‘kadın pazarını satacağız’ diyor ve sattılar da. Burada büyük bir oyun var. Bizi ezen erkeklerdir, bunu kabul edemeyiz. Toplantıda, belediye HDP’nin elindeyken yönetimin bir şeyler yapmadığını ancak kendilerinin güzel şeyler yapacaklarını söylediler. Fakat belediye 8 Mart hediyesi olarak bu kararı bize hediye etti. Biz bu karara sessiz kalmayacağız.” 

'2-3 AYDA BİR ERKEK PAZARCILARDAN BASKI GELİYOR'

Pazar esnafından Şükriye Mızraklı, kadına destek amaçlı kurulan pazarın bu haliyle kalması gerektiğinin altını çizerek, “2-3 ayda bir erkek pazarcılardan baskı geliyor. Onların belki 20 tane pazarı var, o pazarlar onları doyurmuyor da bu pazar mı onları doyuracak. Erkekleri istemiyoruz. Sesimizi duysunlar, sesimiz duyuluncaya kadar da mücadeleye devam edeceğiz. Gerekirse Meclis’ e kadar gideriz” şeklinde konuştu.

'KENDİ AYAKLARIMIZ ÜZERİNDE DURMAK İSTİYORUZ'

Pazarda meyve tezgahı kuran Gülsüm Var da pazara erkeklerin yerleştirilmesinin kadına yönelik şiddet olduğunu belirterek, “Yeter artık erkek şiddeti, biz bunu kabul etmiyoruz. Kadınlar bizden cesaret alıyor. Kadın ve erkek eşittir. Kendi ayaklarımız üzerinde durmak istiyoruz. Neden önümüzü kapatmak istiyorlar?” diyerek tepkisini dile getirdi. 

'PSİKOLOJİK ŞİDDETE MARUZ KALIYORUZ'

Pazarın kuruluşundan bu yana tezgah kuran Nurdan Saltık ise 400 erkekle pazarın büyümeyeceğini söyledi. Saltık, şunları söyledi: “Büyük balık küçük balığı yutar misali, biz kalkıp tezgâhımızı toplayıp eve gitmek zorunda kalacağız. Burada 9 yıllık bir emek var. Diyarbakır’da bir örnek, bir ilk. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü arifesinde psikolojik şiddete maruz kalıyoruz” (Kaynak)