Guatemala'nın çılgın yumurtaları
Dünyada milyonlarca insan “Pancake Günü”, “Mardi Gras” veya “Kefaret Salısı” festivallerini kutluyor. Birçok ülkede insanlar krep yiyip şehrin sokaklarında dans ediyor.
Dawn Straın*
Yüzlerce yıl önce Asya’da başlayan renkli bir gelenek, birçok ülkeye yayıldı, bir mutluluk ve dostluk kutlaması halini aldı. Guatemala’nın Antigua kentinde çok çalışan genç pazarcılar, rengârenk boyanmış yumurtaları birbirlerinin kafalarında kırmak için küçük bir mola vermişler.
Günümüzde, Amerika kıtasında yaşayan topluluklar, uluslar arası ve kültürel sınırları aşan neşe dolu bir kutlama için süslenmiş yumurta kabuklarını keyifle biriktiriyorlar. Dünyada milyonlarca insan 'Pancake Günü', 'Mardi Gras' veya 'Kefaret Salısı' festivallerini kutluyor. Birçok ülkede insanlar krep yiyip şehrin sokaklarında göz alıcı kostümlerle dans ediyor veya et, balık, yağ, yumurta ve geleneksel olarak oruç tutmak vasıtasıyla günahlarından arınarak, ardından şölenler yapıyor. Ve bazılarıysa, özellikle de Latin Amerika ülkelerinde, konfetiyle doldurulmuş, (cascarone [kaskaron diye okunur] adıyla bilinen) parlak renkli yumurta kabuklarını dostlarının, akrabalarının ve yabancıların başlarında kırarak eğleniyor.
Burada insanlar kabukların içini boşaltır, üstlerini keser, yıkar, boyar, ardından un ve konfeti ile doldurur ve onları parlak renkli kâğıtlarla kaplar. Bazıları, cascarone yapımının, birinin başında kırmak kadar eğlenceli ve önemli bir gelenek olduğunu söylüyor. Büyükanne ve büyükbabalar, ebeveynler ve hazırlıklara yardım eden her yaştan çocuklarla, nesiller arasında yeni bağlar kurmanın ve kültür mirasını devretmenin eğlenceli bir yolu.
Renkli yumurta kabuklarının satışı, birçok aile için kârlı bir iştir. Kalabalık şehirlerden küçük köylere, küçük dükkânlardan büyük süpermarketlere, dar kaldırımlardan gölgeliklerin altındaki pazar tezgahlarına kadar, yerel satıcılar sepetlere ve plastik torbalara doldurdukları ‘cascarone’ları satıyorlar.
Cascarone’lar kimi zaman neredeyse tüm dükkânı dolduruyor. Ocak ayının sıcak ve güneşli bir gününde (güney yarım kürede ocak ayı, yaz ortalarına denk gelir), merkezi dağlık bölgelerde kurulu bir dünya mirası olan Antigua’da, bir grup Guatemalalı genci izledim. Kabukları birbirlerinin kafalarında kırarken, başlarını konfeti ve una buluyorlar, yüzlerini ve kıyafetlerini silerken gülüyorlardı. Bir şey gayet açıktı: Bu gelenek sadece büyük bir partiye girmekle alakalı değil: Tövbe, nefsini kontrol ve kefaretle de ilgili. Aynı zamanda arkadaşlığın, şansın ve eğlencenin kutlanması.
Bu zarif geleneğin kökeni tam bilinmiyor. Temel olarak, parfümlü unla dolu yumurta kabuklarının hediye olarak verildiği Çin’de ortaya çıkmış gibi görünüyor. Bu yumurtaların 1200’lü yılların sonlarında gezgin Marco Polo tarafından İtalya’ya getirildiği ve sıvı parfüm koymak için kullanılan kaplara dönüştüğü, şık hediyeler olarak sunulduğu veya bir aşk ilanı için ilgili kişinin başında kırıldığı iddia ediliyor. Günümüzde ‘cascarone’lar, sınırlar ve toplumlar ötesinde yayılmış olan ortak kültürel ve ekonomik yaşamın bir parçası.
*Yazının aslı Sapiens sitesinde yer almıştır. (Kısaltarak Çeviren: Tarkan Tufan)