7 soruda: Trump, seks ve yalanlar...

DUVAR - ABD, başkanlığı devralmasına sekiz gün kalan Donald Trump'ın Rusya'yla ilişkileri ve seks kasedi iddiasıyla çalkalanıyor. Rusya'nın elinde, Trump'a şantaj amaçlı kullanılabilecek en az bir seks kasedinin bulunduğu, Trump'ın seçim kampanyası sırasında Moskova'yla temas halinde olduğu iddia ediliyor. Tüm bu iddialar, Rusya ve ABD'deki çeşitli kaynaklara dayandırılan 35 sayfalık bir istihbarat raporuna dayandırılıyor.

Peki, Amerikan tarihinde görülmemiş bir siyasi/cinsel skandala yol açan ve Trump'ı çok zor durumda bırakan istihbarat raporundaki iddialar ne? Raporu kim hazırladı? Niçin şimdi sızdırıldı?

1- RAPORU KİM HAZIRLADI?

Amerikan siyasetini sarsan rapor, eski bir İngiliz ajanı tarafından hazırlandı. Eski MI6 ajanının, ABD'deki başkan adaylığı sürecinde Trump'ın Cumhuriyetçi Parti içindeki rakipleri tarafından görevlendirildiği belirtiliyor. İddiaya göre ajandan, Trump'ın Rusya'yla ilişkileri hakkında istihbarat toplaması istendi. Ve bu faaliyet, Cumhuriyetçi Parti'den başkan adaylığı kesinleştikten sonra rakip Demokratlar adına devam etti.

İngiliz basını, dosyayı hazırlayan ajanın Christopher Steele olduğunu yazdı. Steele, yaklaşık 20 yıl boyu MI6'nın Rusya uzmanlarından biri olarak görev yapmış, Moskova'da da bulunmuş bir isim. Şu an, Londra'da Orbis Business Intelligence Ltd. adında özel bir istihbarat firmasının ortağı. Firma, Independent gazetesinin "Raporu siz mi hazırladınız?" sorusunu ne doğruladı, ne yalanladı. Steele'in, Rusya'nın 'gazabından' korktuğu için şu an güvenli bir yerde saklandığı da iddialar arasında.

Raporu hazırladığı belirtilen eski istihbaratçı Steele'in ortağı olduğu şirketin Londra'daki ofisi.

2- NEDEN ŞİMDİ SIZDI?

Amerikan ve İngiliz basını, söz konusu raporun kendilerine haftalar önce ulaştığını açıklayan makalelerle dolu. New York Times, The Guardian ve BBC gibi kurumlar iddiaları doğrulatamadıkları için raporu yayımlamadıklarını açıkladı. Ancak bu süreçte CIA ve FBI'ın da söz konusu iddiaları araştırdığı biliniyordu.

Sızıntının hikâyesi de bu araştırmaya dayanıyor. Önce, CNN International'da bir haber yayımlandı: İstihbarat yetkilileri, Başkan Obama ve Trump'a önemli bir konu hakkında brifing vermişti. Belli ki Amerikan basını meselenin bu dosyayla ilgili olduğunu biliyordu; BuzzFeed sitesi daha fazla dayanamayarak raporu PDF dosyası olarak internetten yayınladı.

3- RAPORDAKİ İDDİALAR NE?

35 sayfalık raporda özetle, Rusya'nın Batı ittifakını kırmak ve Ukrayna nedeniyle maruz kaldığı yaptırımları hafifletmek için Amerikan başkanlık seçimlerinde Trump'a yardım ettiği savunuluyor. İşin çarpıcı kısmıysa, Moskova'nın bu amaçla Trump'a şantaj yaptığı, şantaj araçları arasında seks kasedinin de bulunduğu iddiası. Raporda öne çıkan iddialar özetle şöyle:

• Rusya en az beş yıldır, Batı itifakında çatlak yaratmak için Trump'a yardım ediyor.
• Moskova, Trump'ın Amerikan siyasetinde bölücü bir etki yaratması olasılığından yararlanmayı hedefliyor.
• Trump Kremlin'den gelen kârlı iş tekliflerini reddetti ama Demokratlar hakkında bir dizi istihbaratı Rusya'dan almakta beis görmedi.
• Trump'ın danışmanı Carter Page, Kremlin İç İşleri yetkilisi Divyekin ile Temmuz 2016'da gizlice görüştü.
• Seçim kampanyasının üst düzey yetkilileri, Rus tarafıyla sık sık biraraya geldi.
• Trump'ın avukatı Cohen Ağustos 2016'da Prag'da Rus yetkililerle görüştü.
• Rusya'nın ABD'deki diplomatları da bu iletişime yardım etti.
• Rusya'nın elinde Trump'ın en az bir seks kasedi var. Bunlardan biri, Moskova'daki Ritz Carlton Oteli'nin başkanlık suitinde, 2013'te seks işçileriyle çekilmiş görüntüler. Trump'ın kadınlardan, geçmişte Obama ailesinin kaldığı odadaki yatağı 'kirletmelerini' istediği iddia ediliyor.
• Bir diğer kasedin de St. Petersburg'da kaydedildiği öne sürülüyor.
• Rusya, Trump'ın işbirliği karşılığı bu kasetleri kullanmama sözü verdi.
• Moskova'nın elinde, seçimi kaybeden Demokrat aday Hillary Clinton hakkında da bir dosya var. Daha ziyade telefon görüşmelerinden oluştuğu belirtilen bu dosya, bizzat Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sözcüsü Dimitri Peskov'un kontrolünde ve henüz kimseyle paylaşılmış değil.

Trump, 2013'te Moskova'da düzenlenen Dünya Güzellik Yarışması'nda böyle görüntülenmişti.

Trump'ın seks kasedine 1 milyon dolar!

4- İDDİALARIN KAYNAĞI KİM?

Söz konusu iddialar 'teyit edilmemiş' olarak sunuluyor. Ancak raporda, Rusya ve ABD'den bir kısmı üst düzey olmak üzere çok sayıda kaynak sıralanıyor. Bazıları raporda şu şekilde geçiyor:

• Rus Dışişleri'nden üst düzey bir kaynak,
• Üst düzey bir Rus maliye yetkilisi,
• Bizzat Trump'ın Moskova gezilerini organize eden ve 'Rusya'dan aldıkları bilgilerin çok işlerine yaradığını' söyleyen bir yardımcısı,
• Seks kasedinin kaydedildiği belirtilen otelin bir çalışanı,
• Eski bir üst düzey Rus istihbarat yetkilisi,
• Üst düzey bir Kremlin yetkilisi.

5- TRUMP VE RUSYA NE TEPKİ VERDİ?

Tam da Donald Trump'ın uzun zamandır beklenen basın toplantısından önce sızan rapor, yeni başkan ve Rusya tarafından kesin bir dille reddedildi. Trump, istihbarat servisleri tarafından kendisine karşı Nazi dönemini aratmayan bir çamur atma kampanyası yürütüldüğünü savundu. İstihbarat brifingi aldığını halka duyurarak raporun yayımlanmasına yol açan CNN'in kıdemli Beyaz Saray muhabiri Jim Acosta'ya tüm dünyanın gözü önünde "Siz yalan habersiniz" diye bağırdı; raporu yayımlayan BuzzFeed'e de "Başarısız bir çöp yığını" dedi.

Rusya'daysa, iddialara Putin'in sözcüsü Peskov yanıt verdi. Peskov ilgili haberleri 'tamamen uydurma ve saçmalık' diye niteleyip, Kremlin'in şantaj unsuru olabilecek bilgi toplamadığını söyledi.

Trump, CNN muhabiri Jim Acosta'ya böyle bağırdı.

6- RAPOR NE KADAR İNANDIRICI?

İngiliz ve Amerikan basını bir yandan da raporun inandırıcılığını tartışıyor. Raporda, Alfa Grup isimli şirketin adının 'Alpha Group' diye yanlış yazılması ve Moskova'nın dışındaki Barvikha bölgesinin tasvirinde  hata yapılmış olması, güvenilirliğe gölge düşüren unsurlar olarak sıralanıyor. Diğer yandan, Trump'ın seks kasetlerinin çekildiği belirtilen tarihlerde gerçekten de Moskova'da bulunduğuna dikkat çekiliyor. Haberlerde, söz konusu raporun Amerikan istihbaratının resmi belgesi olmadığına, teyit edilmemiş ve bazısı teyit edilmesi zor bilgiler içerdiği de vurgulanıyor.

7- YAYIMLANMASI ETİK Mİ?

Bir diğer tartışma da, yeni ABD başkanının özel hayatı hakkında teyit edilmemiş iddialar içeren raporun tam metninin açıkça yayımlanmasının etik olup olmadığına ilişkin. New York Times, The Guardian ve BBC, söz konusu metnin çok önceden ellerine geçtiğini ancak bilgileri doğrulatamadıkları için yayımlamadıklarını belirtti.

BuzzFeed ise raporu yayına verme kararını, "Seçilmiş başkan hakkında Amerikan hükümetinin en üst seviyelerinde dolaşan iddialar hakkında Amerikalıların kendi kararlarını verebilmesi için, tam metni yayımlıyoruz" ifadesiyle duyurdu. Kurumun yayın yönetmeni Ben Smith de Twitter'dan yaptığı açıklamada, "Bu belgeyi yayımlama kolay ve basit bir karar değildi ve iyi niyetli insanlar bizim kararımıza katılmayabilir. Fakat bu dosyayı yayımlamak, 2017 yılında muhabirlerin mesleğini nasıl gördüğümüzü anlatıyor" dedi. Site, iddiaların bazılarının doğrulanmadığını ve potansiyel olarak doğrulanamayacak nitelikte olduğunu da vurguladı.

BuzzFeed'in yayın kararı sonrası, Amerikan ve İngiliz gazeteleri internette hızla yayılan bir haberi vermekle gözardı etmek arasında bir seçim yapmak zorunda kaldı.