'YPG'yle ABD'yi Erdoğan ortak etti'
ABD'de YPG'yi silahlandırma kararının mimarı olan Obama yönetiminin eski üst düzey yetkilisi: ABD-YPG yakınlaşması, Erdoğan'ın 2014'te IŞİD'i acil tehdit olarak görmemesinden kaynaklandı.
DUVAR - IŞİD'e karşı YPG'yi silahlandırma planını hazırlayan ve Başkan Donald Trump'a devreden Barack Obama yönetiminin üst düzey bir yetkilisi, bu noktaya nasıl gelindiğini yazdı. Obama ve yardımcısı Joe Biden'ın üst düzey ulusal güvenlik danışmanlarından Colin Kahl, son üç yılda yapılan müzakerelerin arka planını anlattığı makalesinde, Türkiye'nin Suriye'de uçuşa yasak bölge ısrarının ABD'yle YPG'yi yakınlaştırdığını savundu.
Foreign Policy dergisi için bir makale kaleme alan Kahl, "Türkiye'nin YPG'ye ilişkin endişeleri anlaşılır ve yaygın kabul görüyor. Daha az bilinen şeyse, ABD'yle Türkiye'nin IŞİD'e karşı YPG'ye alternatif bir güç oluşturmak konusundaki ortak çabalarını Türkiye'nin kendi adımlarının, özellikle de Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın aldığı bir dizi kararın engellemiş olması. Bu durum ABD ile YPG'yi yakınlaştırdı ve zaman için Suriye Demokratik Güçleri'ni ortaya çıkardı" ifadelerini kullandı.
2014'TE SUNULAN PLAN
Kahl, Kobani'nin IŞİD kuşatması altında olduğu Eylül 2014'te, ABD'nin Türkiye'ye bir plan sunduğunu açıkladı. Buna göre, dönemin IŞİD karşıtı koalisyon özel temsilcisi General John Allen ile yardımcısı Brett McGurk'ün hazırladığı plan, Türkiye'deki üslerin IŞİD'e karşı saldırı uçuşlarına da açılması karşılığı Türkiye sınırını IŞİD'den tamamen temizlemek üzere bir Suriyeli silahlı isyancı gücü kurulmasını içeriyordu. Hatta, Türk özel kuvvetlerinin bu güce danışmanlık yapması da konuşulmuştu. Üst düzey Türkiyeli yetkililerle birlikte plan üzerinde kapsamlı çalışmalar yapılmıştı.
'DAVUTOĞLU KABUL ETTİ, ERDOĞAN 'ESAD' DEDİ'
Ancak Kahl'a göre, plan Erdoğan'ın uçuşa yasak bölge ısrarına takıldı. Kasım 2014'te dönemin ABD başkan yardımcısı Joe Biden'la İstanbul'a geldiğini anlatan eski yetkili, dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu'nun plana onay verdiğini yazıp şöyle devam etti:
"Biden bundan sonra Erdoğan'la biraraya geldi. Onun farklı önceliklerinin olduğu açıktı. Beş saat süren görüşmede, Biden Erdoğan'ın Kobani'de YPG'ye verilen Amerikan desteğine dair endişelerini kabule derken, Türkiye'nin de El Kaide bağlantılı, selefi Ahrar ül Şam gibi Amerikan perspektifinden son derece sorunlu örgütleri desteklediğine dikkat çekti. Biden Erdoğan'a, Allen-McGurk önerisini kabul etmek için bu farklılıkları bir kenara bırakmayı önerdi. Erdoğan'ın YPG'ye dair kaygılarını ortadan kaldırmak için ABD ve Türkiye IŞİD karşıtı ortak bir güç oluşturacaktı. Erdoğan bu öneriye açıktı ama tek bir şartla: ABD'nin önce Halep dahil, bütün kuzey Suriye üzerinde bir uçuşa yasak bölge kurmasını istiyordu."
'ABD'NİN BAŞKA ŞANSI KALMADI'
Kahl'a göre Erdoğan o dönem IŞİD'i Türkiye'nin ulusal güvenliği için acil bir tehdit olarak görmüyordu ve dolayısıyla IŞİD'le mücadeleye destek için ABD'den bir taviz koparmak istiyordu. "Bu şart anlaşmayı bozdu" diyen Kahl, uçuşa yasak bölgenin ABD'yle Beşar Esad yönetimini doğrudan karşı karşıya getireceğini, Obama'nın uluslararası bir yetkilendirme olmadan böyle bir müdahalede bulunmayı reddettiğini yazdı. Eski yetkili, "Bir ABD-Türkiye anlaşmasının yokluğunda, Pentagon kuzey ve doğu Suriye'de IŞİD'le savaşmaya istekli ve bunu yapabilecek tek güç olan YPG ve Suriyeli Arap milisleri destekledi" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin zaman içinde IŞİD'e bakışının değiştiğini ancak bu sırada YPG'nin savaş alanında ilerleme kaydettiğini aktaran Kahl, Fırat Kalkanı Harekâtı'nın da bu bağlamda bir tezat içerdiğini savundu:"Fırat Kalkanı birçok açıdan, IŞİD'e karşı ilk olarak 2014 sonbaharında ele alınan ortak girişime benzer bir adımdı. Bununla birlikte, Erdoğan'ın IŞİD'e dair değerlendirmelerinin doğrudan Türk müdahalesini meşrulaştıracak kadar değişmesi Erdoğan'ın neredeyse iki yılını aldı. Fakat Erdoğan'ın hamlesi her şeyden önce Kürtlerle ilgiliydi. Suriye savaşının barındırdığı çok sayıda ironiden biri de şu ki, tam da Türkiye'nin elini zorlayan şeyi - yakın ABD-YPG ilişkilerini- üreten şey şey, Erdoğan'ın IŞİD'e odaklanmak konusunda ilk baştaki isteksizliğiydi." (Dış Haberler)