Merkel'in iktidar oyunu
Belki Merkel ve CDU, FDP ve Yeşiller'le zaten hiç koalisyon kurmak istememişti, belki baştan beri Merkel SPD'yi ikna etmek için Jamaika koalisyonu görüşmelerine başlamıştı. FDP'yi görüşmelerde yeterince ciddiye almayarak, onların görüşmelerden çekileceğini baştan beri hesap etmiş olabilir.
KÖLN - 25 eylülde yapılan Almanya genel seçimlerinin sonucu koalisyondu. Sosyal Demokrat Parti (SPD), tarihinin en düşük seçim sonucuna ulaşınca, tekrar Hıristiyan Demokratlar'la (CDU) büyük koalisyona girmeme kararı almıştı. Bu nedenle de Angela Merkel koalisyon kurmak için Yeşiller (Die Grünen) ve Hür Demokratik Parti'yle (FDP) koalisyon görüşmelerinde bulundu. Fakat FDP'nin genel başkanı Christian Lindner istekleri kabul görmeyince koalisyon görüşmelerinden çekildi ve görüşmeler aniden sonlandı.
Böylece Almanya için üç seçenek kalıyor: Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier'nın Merkel'e azınlık hükümeti kurması için görev vermesi ve bir yıl içinde tekrar seçime gidilmesi, ya da seçimlerin hemen tekrarlanması, veya SPD'nin CDU/SPD koalisyonu için ikna edilerek hükümet kurulması.
Angela Merkel seçimlerin tekrarlanmasının anlamlı olmadığını ifade etti. Cumhurbaşkanı Steinmeier da Hıristiyan Birlik partileriyle (CDU ve CSU), Sosyal Demokrat Parti’yi görüşmeye çağırarak, SPD-CDU kolisyonunun kurulması yönünde görüşmelerde bulundu ve Cumhurbaşkanının arabulucuğu işe yaradı: Seçimden hemen sonra "Asla CDU'yla koalisyon masasına oturmayız!" diyen SPD şimdi, "devlete hizmet" ve "millete karşı sorumluluk" gibi argümanlarla, neden koalisyon görüşmelerine girişeceklerinin zeminini hazırladıktan sonra, önümüzdeki perşembe Merkel ve kurmaylarıyla bir araya gelecek.
2005 yılında neredeyse oyların yüzde 70'ini alarak birlikte hükümet kuran SPD ve CDU'nun geçtiğimiz eylüldeki oy oranı yüzde 53'e düştü. Yeniden kurulması beklenen bu CDU-SPD koalisyonunun bu orana göre sadece adı "büyük" koalisyon olacak. Bu yeni birliktelik SPD'nin zayıflamış olan elini tekrar güçlendirebilecek, çünkü görünüşte SPD ülkeyi istikrarsızlıktan kurtarmak için, "zorlu" bir görev olan hükümet kurma işinin altına bir kere daha girecek. Yani gerçekte, gücü iyice zayıflamış SPD için bundan daha büyük bir reklam olamazdı! Ayrıca sosyaldemokratlar seçimlerden hemen sonra zayıf bir elle koalisyon görüşmesi için masaya oturmuş olsalardı, kurulacak yeni hükümette birçok istekleri yerine getirilmeyecekti. Fakat şimdi SPD'ye ihtiyacı olan Merkel'in eli zayıf durumda.
Belki Almanya şansölyesi için kurulacak yeni koalisyon biraz pahalıya patlayacak: SPD büyük ihtimalle elindeki fırsatı, seçim programında yer alan maddeleri (maaşın yarısına denk gelen emeklilik projesi, uzun yılar sigortalılar için emeklilik desteği, kreşlerin ücretsiz hizmet vermesi vs.) Merkel'e kabul ettirebilir. Eğer CDU bu istekleri onaylarsa SPD, seçmenlerinin gözünde tekrar güvenilir bir parti halini alabilir. Kısacası küçük koalisyon ortağı, hem büyük koalisyon ortağı gibi programındaki bir çok önemli noktayı gerçekleştirip, hem de yeniden sosyaldemokrat seçmende güven uyandırabilir.
Belki Merkel ve CDU, FDP ve Yeşiller'le zaten hiç koalisyon kurmak istememişti, belki baştan beri Merkel SPD'yi ikna etmek için Jamaika koalisyonu görüşmelerine başlamıştı. FDP'yi görüşmelerde yeterince ciddiye almayarak, onların görüşmelerden çekileceğini baştan beri hesap etmiş olabilir. Christian Lindner ile yeniden güç kazanan liberalleri, seçmeninin gözünde suçlu konumuna düşürerek, bir sonraki genel seçimlerde zayıflatarak, oyundan çekilmesini sağlamış da olabilir. Uzun süredir ortağı olan SPD'ye de zor günlerde ülkeyi kurtaran parti rolünü vererek, kendisini toparlaması için bir kıyak geçmiş dahi olabilir.
Alman basını çoğunlukla Merkel'in küstahlığı nedeniye koalisyon görüşmelerinin çöktüğü görüşünde birleşse de, medya konunun bunun çok ötesinde olma ihtimalini nedendir bilinmez göz ardı ediyor. Halkın büyük bir bölümü seçimlerin yenilenmesini istemiyor. Vatandaşların çoğu, hem Almanya, hem de AB'nin geleceği için de istikrarlı bir yönetimin gerektiğini düşünüyor. Tüm bunlar göz önüne alındığında, Merkel'in ne yapıp edip yeni bir hükümet kurması ve ülkeyi olası bir kaostan kurtarması bir artı puan olarak hanesine yazılabilir. Ancak bunların hepsi, Almanya demokrasisinin kaybı: Halk seçimlerde belki de farklı bir hükümetin kurulması isteğiyle SPD oylarını düşmesi şeklinde oy kullanmıştı.
Yıllardır aynı partiler ülkeyi yönetiyorlar; ne olursa olsun Jamaika koalisyonu yeni bir soluk getirecekti. Eğer seçim sonuçları, halkın isteğini ciddiye alınarak bir hükümet kurmak istenmiş olsaydı, Jamaika koalisyonunun ne pahasına olursa olsun hayata geçirilmesi gerekirdi. Anlaşılan, ortaya hükümetsizlik ve erken seçim kaosu çıkarılarak, demokrasinin önü bir kez daha kesilmiş oldu.