İngiltere Kıbrıs'ta garantörlükten vazgeçiyor!

LEFKOŞA - Brexit sürecine yoğunlaşan İngiltere, Doğu Akdeniz’deki dengeleri etkileme kapasitesiyle ilgili yeni bir adımı gündemine aldı. Londra Kıbrıs’taki garantör ülke pozisyonundan feragat etmeye hazırlanıyor. Bu yöndeki karar en üst düzeyde Lefkoşa’ya ulaştırıldı.

Kıbrıs Haber Ajansı’nın geçtiği yeni bir habere göre Londra’da İngiltere Başbakanı ile Kıbrıs Cumhurbaşkanı bir araya geldi. Downing Street’teki görüşmede Brexit süreci ve Kıbrıs sorunu ayrıntılı olarak masaya yatırıldı.

Görüşmenin sonunda Nikos Anastasiadis, “Başbakan Theresa May ile çok yapıcı bir görüşme gerçekleştirdik; Kıbrıs sorununu, ikili ilişkileri ve tabii ki tüm Avrupalıları endişelendiren ve bir anlaşma olmadan ayrılmanın ikili ilişkiler veya bizim gelecekteki ilişkilerimizi etkileyecek olan Brexit’i görüştük. Umarım bir sonraki, 21 Mart’taki Avrupa Konseyi toplantısında bir şekilde Britanya’nın uygun şekilde ayrılması için yollar bulunacaktır” açıklamasında bulundu.

Cumhurbaşkanı Kıbrıs sorunuyla ilgili olarak da May’in Britanya’nın bilinen görüşlerini tekrarladığını, BM kararları, AB değer ve ilkeleri temelinde bir çözümü arzuladıklarını ancak ondan da önemlisi, Britanya’nın garantör güç rolüne devam etmeyi arzulamadığını tekrarladığını bildirdi.

Londra’nın bu son kararını Lefkoşa’ya yansıtmasından sonra, İngiltere’nin başkentinde Kıbrıs Cumhurbaşkanı Kraliçe Elizabeth tarafından kabul edilecek.

1959-1960 anlaşmaları temelinde İngiltere, Yunanistan ve Türkiye ile beraber Kıbrıs Cumhuriyeti’nin garantörü pozisyonunda bulunuyor. Ayrıca, Londra adanın doğusunda Dekelya ve güneyinde Akrotiri olmak üzere iki tane askeri üsse sahip.

LEFKOŞA ANKARA'YI BM'YE ŞİKAYET ETTİ 

Bu arada Kıbrıs hükümeti, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kıbrıs’ın kıta sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölgesi’nde (MEB) devam eden faaliyetlerini Birleşmiş Milletler (BM) nezdinde protesto etti.

Kıbrıs’ın BM Daimi Temsilcisi Kornelios Korneliou, 18 Şubat 2019’da BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e bir mektup göndererek Kıbrıs Cumhuriyeti’ne yönelik bir başka yasa dışı ve kışkırtıcı faaliyet hakkında bilgi verdi. Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin deniz yetki alanında uluslararası hukuk veya uluslararası ihlallere yardımcı olan herhangi bir ülkeye, bir varlığa veya yardım edene karşı uluslararası hukuk çerçevesinde haklarını korumaya ve tüm uygun barışçıl tedbirleri almaya kararlı olduğunu bildirdi.

Kıbrıs Rum tarafının yayınlanan protesto metninde, “Türkiye tarafından bu yasa dışı ve yetkisiz araştırmaların adanın kuzeyindeki ayrılıkçı rejim tarafından izne tabi tutulmasının uluslararası hukukta yeri yoktur. Kıbrıs’ın kuzeyindeki söz konusu rejim Güvenlik Konseyi’nin de belirttiği gibi yasa dışı, geçersiz bir ayrılıkçı varlıktır, 1974’te adanın işgalinden sonra işgalci güç Türkiye’nin kendisi tarafından kurulmuştur. Dolayısıyla bu varlığın bir devlet hakkı yoktur ve olamaz, Kıbrıs’ın deniz alanlarında veya kıyısında doğal kaynaklarla ilgili araştırma izni vermeye hiçbir yasal dayanağı yoktur” ifadelerine yer verildi.

Bilindiği üzere Kıbrıs Türk tarafı adanın doğal kaynak rezervlerinde 1960 anlaşmaları temelinde haklarının olduğu tezini öne sürüyor.