AİHM'den hasta tutuklu için örnek karar

DUVAR - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), tüberküloz hastası ve müebbet hapis cezası hükümlüsü Ukrayna vatandaşı Volodymyr Petukhov'un başvurusu hakkında kararını açıkladı. Mahkeme, “Tüberküloz hastası müebbet hapis cezalısı kişiyi tahliye umudu ve yeterli tedavi imkanı olmadan cezaevinde tutmak, insanlıkdışı muamele yasağı ihlalidir" dedi. AİHM, Volodymyr'un tedavisi için gerekli önlemlerin alınmadan cezaevinde tutulduğunu söyledi.

CEZAEVİNDEKİ İHLALLER...

Volodymyr Petukhov, 2002 yılında da yetersiz tedavi koşulları, yargılama sürecinin uzunluğu ve hazırlık evresinde tutuklu yargılanmasına dair mahkemeye başvuru yaptı. Mahkeme, önceki başvuruda AİHM sözleşmesinin 3, 5, 6 ve 13. maddelerinin ihlal edildiğine karar verdi. Petukhov tutulduğu Kherson Cezaevi'nde kaldığı süre içerisinde yeterli günışığı ve temiz hava bulunmadığını, pencerelerin de gün ışığını almadığını belirtti. Ayrıca Petukhov, cezaevindeki havalandırma sisteminin yetersiz olduğunu, tıbbi bakım ve beslenme ihtiyaçlarının karşılanmadığını söyledi.

Cezaevindeki kötü koşullardan dolayı 2010 yılında tüberküloz hastalığının tekrar nüksettiği ifade edilen AİHM başvurusunda hastanın sağ akciğerinde hasar meydana geldiği vurgulandı. Petukhov, tedavilerinin yapılması için daha önce avukatıyla birlikte yaptığı başvurulardan da sonuç alamayınca AİHM'e başvurdu. Petukhov, hem sağlık durumu hem de kendisine verilmiş ömür boyu hapis cezasının pratikte gerçek bir salıverilme ya da mahkumiyetin değerlendirilmesi imkanı içermediğinden dolayı Sözleşme’nin 3. Maddesinde düzenlenen insanlık dışı muamele yasağını ihlal ettiği gerekçeleriyle tahliye olmayı talep etti.

'İNSANLIK DIŞI MUAMELE YASAĞI İHLAL EDİLDİ'

Bu talepler Kherson Bölge Temyiz Mahkemesi tarafından reddedildi. Ukrayna cezaevlerinde kalan birçok hükümlü de cezaevindeki kötü koşullardan dolayı AİHM'e başvurdu. AİHM sonuç olarak Ukrayna aleyhine aynı konuda açılan bir dizi davayı da göz önünde bulundurdu. AİHM, devletin bu konuda pozitif yükümlülüğünü ihlal ettiğine karar verdi. Mahkeme başvurucunun serbest bırakma talebini uygun koşullar oluşmadığı gerekçesiyle reddederken insanlık dışı muamele yasağının ihlal edildiğine karar verdi. Karar 2’ye karşı 5 oy ile kabul edildi.

'UKRAYNA'DA ÖMÜR BOYU HAPİS CEZALARINDA SİSTEMATİK PROBLEM VAR'

Mahkeme verdiği bu kararın dışında Ukrayna'da ömür boyu hapis cezalarına dair sistematik bir problem olduğu tespitinde bulunmuş ve mahkeme önünde bekleyen benzer durumda en az 60 başvurunun olduğunu belirtti. Kararın doğru biçimde uygulanabilmesi açısından mahkeme Ukrayna’da devam eden tutukluluk süreçlerinin meşru amaçlarla gerekçelendirildiği, ömür boyu hapis cezasına mahkûm olanların durumlarının gözden geçirilmesinin garanti altına alındığı ve salıverilme koşullarının belirlendiği bir sistem reformu yapılması gerektiğini belirtti. (HABER MERKEZİ)

Kararı çevirin Avukat Gözde Engin.