NYT'den Trump-Erdoğan ilişkisine 'üç damat' yorumu
Amerikan basını, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın ABD Başkanı Donald Trump'la yapacağı kritik görüşmeye geniş yer ayırdı. İşte öne çıkan yorumlar...
DUVAR - Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Suriye'deki harekatın ardından gerçekleştirdiği Washington ziyareti, Amerikan basınında geniş yer buldu.
New York Times gazetesi, Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın 'damatlar üçlüsü üzerinden yeni nesil bir iletişim hattı kurduğunu' yazdı. Newsweek dergisi Amerikan yönetiminin Türkiye'den, Suriye'deki son harekatta işlenmiş olabileceği belirtilen savaş suçlarının soruşturulmasını istediğini belirtti. Washington Post'taki haberdeyse, Türkiye'nin Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini çalıştırmaması koşulunun ABD'nin yeni kırmızı çizgisi olduğu aktarıldı.
Amerikan basınında öne çıkan yorumlar şöyle:
NYT: DAMATLAR ÜÇLÜSÜNÜN İLETİŞİM HATTI VAR
New York Times gazetesi ziyaret öncesinde, iki ülke ilişkilerinde 'üç damat' üzerinden iletişim kurulduğunu savunan bir haber yayımladı. Gazeteye göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın damadı olan Maliye Bakanı Berat Albayrak, iş insanı Aydın Doğan'ın damadı ve Trump'ın Türk iş ortağı Mehmet Ali Yalçındağ ile Trump'ın damadı ve üst düzey danışmanı Jared Kushner'ın oluşturduğu 'damatlar üçlüsü', gerek birbirlerinden bağımsız gerekse birarada hareket ederek Trump ile Erdoğan arasındaki 'yeni nesil iletişim hattını' oluşturuyor.
New York Times'ın değerlendirmesine göre, Trump'ın Erdoğan lehine bazı tavizler verdiği gerekçesiyle Amerikan Kongresi'nde her iki partinin de eleştiri oklarının hedefi olduğu bu son dönemde, üç damadın arasındaki bağlar, iki liderin gayriresmi ve genellikle perde arkasında yürüttüğü ilişkinin dünyanın en çalkantılı bölgelerinden birinde ABD'nin politikalarını nasıl şekillendirdiğini göstermesi açısından önemli.
'YALÇINDAĞ'IN KONFERANSI ALBAYRAK-KUSHNER GÖRÜŞMESİNE VESİLE OLDU'
Gazeteye konuşan Türk yetkililer ve diğer kaynaklara göre Erdoğan, S-400 füzeleri ve yaptırımlar gibi meselelerde hem kendi damadı Albayrak'ı hem de Trump'ın iş ortağı li Yalçındağ'ı, Kushner aracılığıyla Trump yönetimiyle ilişki kurulması amacıyla temsilci olarak görevlendirdi. Gazete, Albayrak'ın nisan ayında Yalçındağ'ın Trump International Oteli'nde düzenlediği bir konferansa katılmak için Washington'a geldiği sırada, Kushner tarafından Oval Ofis'e çağrılmasını buna örnek gösterdi.
'İKİ LİDER DE KENDİ KURUMLARINA GÜVENMİYOR'
Erdoğan'ın bazı danışmanlarına göre her iki lider de aile bireylerini ya da iş bağlantılarını arka kapı olarak kullanmayı tercih ediyor. Bunun bir nedeni, Erdoğan ve Trump'ın hükümet kurumlarının kendilerine komplo kurabileceği şeklindeki şüphelerinden kaynaklanıyor.
ESKİ BÜYÜKELÇİ: AMERİKALILAR KAYGILANMALI
Başkan George W. Bush döneminde Amerika'nın Ankara Büyükelçisi olan Eric Edelman ise bu konuda, ”Trump, bazı ülkelerle olan resmi ilişkileri aileler ya da ahbaplar arasında ilişkilere çeviriyor. Erdoğan da bu tür ilişkileri kesinlikle tercih eder çünkü kendi ahbap kapitalist rejimini yönetiyor. Ancak bu, tüm Amerikalıları kaygılandırmalı,” dedi.
NEWSWEEK: SMO'NUN OLASI SAVAŞ SUÇLARININ SORUŞTURULMASI İSTENDİ
Newsweek dergisindeki haberdeyse, Türkiye'nin Suriye'deki harekatında işbirliği yaptığı Suriye Milli Ordusu'nun (SMO-eski ÖSO) savaş suçu işlediğine dair iddialar gündeme getirildi. Habere göre ABD Türkiye'den, bu iddiaların soruşturulmasını resmen talep etti. Üst düzey bir Amerikan Dışişleri yetkilisi, ABD'nin SMO'ya atfedilen insan hakları ihlallerinin takipçisi olacağını söyledi; Kürt kadın siyasetçi Hevrin Halef'in öldürülmesi ile beyaz fosfor kullanımı iddialarını incelediklerini belirtti.
Yetkili, Türkiye'nin iddiaları ciddiye alarak SMO'ya ilettiğini ve bir komisyon kurulduğunu söyleyip, topu Ankara'ya attı: "Biz bu kişileri özellikle iyi tanımıyoruz... Bizim bakış açımıza göre, bizim bu işlerdeki aracımız Türkiye çünkü bu kişileri destekleyen ve sınırı geçme inisiyatifini alan, Türkiye."
Erdoğan-Trump görüşmesi öncesi savaş suçu iddiası
WASHINGTON POST: S-400'LERİN ÇALIŞTIRILMAMASI YENİ KIRMIZI ÇİZGİ
Washington Post gazetesiyse, ziyarete ilişkin haberinde, Trump'ın ziyaret öncesi Erdoğan'a yazdığı belirtilen ikinci mektubu gündeme taşıdı. Geçtiğimiz hafta yazıldığı belirtilen mektupta, Trump'ın Türkiye'den Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini aktive etmemesi halinde 100 milyar dolarlık ticaret anlaşmasını yeniden müzakere etmeyi önerdiği belirtilmişti.
Üst düzey bir yetkili Washington Post'a açıklamasında, "Türkiye Suriye'ye girdiğinde bu teklifi tabii ki masadan çekmiştik. Şimdi ateşkes sağlandıktan sonra, ziyareti ve bu paketi yeniden masaya koymaya karar verdik" dedi. Yetkili, ticaret anlaşmasının masaya dönüşü için gerekli gördükleri bir koşulun da, "S-400 sorununun kendilerini tatmin edecek şekilde çözülmesi olduğunu" ekledi. Buna göre, Trump yönetiminin gelinen noktada koyduğu kırmızı çizgi, S-400'lerin operasyonel hale getirilmemesi.
Haberde, Trump'ın ticaret anlaşmasını yeniden müzakere etme önerisinin, önceki hafta Türkiye'ye karşı iki kararı ezici çoğunlukla kabul eden Temsilciler Meclisi'nde en azından bazı üyelerini öfkelendireceği yorumu da yapıldı.
SMO'nun olası savaş suçlarına ilişkin görüntülerin Amerikan ordusunun elinde olduğu ve bu akşamki görüşmede gündeme getirileceği iddiası, Washington Post'un haberinde de yer aldı. (DIŞ HABERLER, Amerika'nın Sesi)
The Spectator'ın iddiası: Suriye harekatında, Trump'ın damadı Kushner'in Kaşıkçı kaydı kullanıldı