Azil sürecinde kritik gün: Trump'ı bu akşam ne bekliyor?
ABD Başkanı Donald Trump'ın azil sürecinde kritik dönemece gelindi: Demokratların kontrolündeki Temsilciler Meclisi, bugün Trump'ın azledilmesini oylayacak. Peki süreç nasıl işleyecek? Oylama kaçta? Sonrasında ne bekleniyor?
DUVAR - ABD'de Başkan Donald Trump'ın görevini kötüye kullanmak ve Kongre'yi engellemek suçlamalarıyla azledilmesi için Demokratlar tarafından başlatılan süreçte ilk kritik dönemece gelindi. İki aşamalı azil sürecinde bu akşam ilk olarak Temsilciler Meclisi'nde Trump'ın azledilmesi için oylama yapılacak.
Bu tarihi oylamada salt çoğunluk sağlanması halinde, Trump Amerikan tarihinde azledilen üçüncü başkan olacak. Ardından Senato'da yargılama başlayacak ve ABD Başkanı'nın görevde kalıp kalmayacağına karar verilecek.
Peki, bu akşam Temsilciler Meclisi'nde ne yaşanacak, oylama kaçta yapılacak? Sonraki süreç nasıl işleyecek?
OYLAMA SAAT KAÇTA?
Demokrat Parti'nin çoğunluk sahibi olduğu Temsilciler Meclisi, TSİ 17.00'da toplanacak. Üyeler önce, azil maddelerinin nasıl ele alınacağını belirleyecek; yaklaşık olarak TSİ 19.00'da, bu kuralların netleştirilmesi için bir oylama yapılacak. Bu oylamanın, Trump'ın partisi Cumhuriyetçiler tarafından taktiksel adımlarla ertelenebileceği belirtiliyor.
Ardından, her iki partiden üyelerin söz alacağı ve Trump hakkındaki suçlamaların tartışılacağı altı saatlik bir oturum yapılacak. Bu oturumun sonunda, Trump'a yönelik iki suçlama için ayrı ayrı oylama yapılacak. Sürecin Türkiye saatiyle gece 01.00 sularında sona yaklaşması bekleniyor.
OYLAMADAN NE SONUÇ ÇIKACAK?
Şu an 431 üyesi bulunan Temsilciler Meclisi'ndeki oylamada, azil kararı için salt çoğunluk yani 216 oy yeterli olacak. Demokratların 233, Cumhuriyetçilerin ise 197 sandalyesi bulunurken, azil kararının çıkmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Dolayısıyla, oylamanın sonucunda Trump'ın ülke tarihinde azledilen üçüncü başkan olması bekleniyor.
'YÖNETİCİLER' SEÇİLECEK
Azil kararının onaylanması halinde, sürecin ikinci aşaması olan Senato yargılaması başlayacak. Zira Amerikan anayasasına göre Temsilciler Meclisi'nde alınan azil kararı bir tür 'iddianame' olarak görülüyor; görevden alma için Senato'da yargılama yapılması gerekiyor.
Temsilciler Meclisi, bugünkü oylamada azil kararı çıkması sonrasında, 'davayı' Senato mahkemesine sunmaları için bazı vekilleri seçecek. 'Yöneticiler' olarak anılan bu vekillerin, Adalet Komitesi ve soruşturmayı yürüten İstihbarat Komitesi'nden seçilmesi bekleniyor.
SENATO YARGILAMASI NASIL YAPILACAK?
Senato'daki sürecin, Ocak 2020'nin ortalarında başlaması bekleniyor. Yargılamaya, Yüksek Mahkeme yargıcı John Roberts başkanlık yapacak. Bununla birlikte, Amerikan Kongresi'nin üst kanadı olan Senato'nun 100 üyesi 'jüri' konumunda olacak ve başkanın görevden alınmayla cezalandırılıp cezalandırılmayacağına senatörlerin yapacağı oylamayla karar verilecek.
Senato'dan bu yönde bir karar çıkması için 100 üyenin üçte ikisinin, yani 67 senatörün azil yönünde oy vermesi gerekiyor. Ancak şu an Cumhuriyetçilerin kontrolünde olan Senato'da - çok büyük bir sürpriz olmaz veya süreç sırasında bir 'skandal' patlak vermezse- bu yönde bir oy çıkması beklenmiyor. Hatta, Senato çoğunluk lideri olan Cumhuriyetçi Mitch McConnell sürecin uzamaması için mahkemeye hiçbir tanık çağrılmayabileceğini ve oylamaya doğrudan geçilebileceğini söyledi.
TRUMP NE İLE SUÇLANIYOR?
Trump hakkında iki ayrı suçlama bulunuyor. İlki görevini kötüye kullanmak; ikincisiyse ilgili iddiaların araştırılmasını engellemek.
24 Eylül’de başlatılan azil soruşturmasının temelinde, 2020'deki başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti'den en güçlü olası rakibi olarak gösterilen Joe Biden'la ilgili iddialar var. Buna göre Trump, siyasi rakibine karşı yolsuzluk soruşturması açarak şahsına yardımcı olması için yabancı bir ülkeye baskı yapmakla suçlanıyor.
İddia şu: Trump, 25 Temmuz’da Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelensky’le yaptığı telefon konuşmasında, Joe Biden ve bu dönemde Ukraynalı bir enerji şirketinin yönetim kurulunda bulunan oğlu Hunter Biden hakkındaki yolsuzluk iddialarının soruşturulması için Kiev'e baskı yaptı; en güçlü siyasi rakibi hakkındaki bu kanıtlanmamış iddiaların soruşturulmaması halinde de Ukrayna'ya verilecek 400 milyon dolarlık Amerikan askeri yardımımı geri çekme tehdidinde bulundu.
Trump, bu bağlamdaki görevini kötüye kullanma suçlamasının yanı sıra Kongre'nin bu iddiaları soruşturmasını engellemekle de itham ediliyor. Bu ikinci azil suçlamasına kanıt olarak, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da dahil, ifadeye çağrılan yetkililere izin vermemesi ve talep edilen belgeleri paylaşmaması gösteriliyor.
TRUMP'IN SAVUNMASI NE?
ABD Başkanı, hakkındaki azil soruşturmasını bir 'cadı avı' ve 'darbe girişimi' olarak nitelemeyi tercih etti; Ukrayna'dan 'yolsuzluğu' araştırmasını talep etmesinin normal olduğunu öne sürdü. Trump, Amerikan askeri yardımını bir şantaj kozu olarak kullandığı suçlamasını da reddetti.
Cumhuriyetçilerin savunmasında, Ukrayna liderinin 'baskı hissetmediğini' söylemiş olması, Ukraynalıların askeri yardımın geciktirildiği gibi bir bilgiye sahip olmadığı ve bu yardımın zaten nihayetinde gönderildiği tezleri işlenecek.
ABD'DE KAÇ BAŞKAN AZLEDİLDİ?
ABD'de bugüne dek iki başkan azledildi. Ancak 1868'de Andrew Johnson, 1998'de de Bill Clinton azledilse de, Senato'daki yargılamalardan görevden alma kararı çıkmadı.
Eski başkanlardan Richard Nixon ise Watergate Skandalı'nın ardından başlatılan azil sürecinde görevden alınmasına da neredeyse kesin gözüyle bakılırken, daha azil oylaması yapılmadan istifa etti. Nixon Amerikan tarihinde tek istifa eden başkan oldu. (DIŞ HABERLER)